Eimreiðin - 01.03.1922, Page 10

74
JÓN HELGI
EIMREIÐIN
draugagangi úr kirkjunni; en síðan fara ýmsir að dæmi Hildar
að ákalla nafn biskups og þar sem það hefir góðan árangur
verður það að tísku sem breiðist út um allar sveitir. — I
allskonar sjúkdómum er nú ákallað nafn ]óns biskups og
heitið að syngja paternoster svo og svo mörgum sinnum a
dag og mismunandi langan tíma eftir því hve erfiður er sjúk-
dómurinn. — Sem dæmi þeirra lækninga er getið um hnémein,
liðhlaup, blóðrás úr sári, móðursýki, höfuðverk, fótmein, brjóst-
mein, geðveiki o. fl. Og ekki síður reynast áheitin vel þegar
. um er að ræða kvilla á skepnum t. d. batnar hrossasótt, kýr
sem er fótbrotin verður heil, blindur sauður fær sjón á báð-
um augum alt fyrir áheit til biskups um að syngja sálma og
lesa bænir.
Stundum kom það fyrir, að heitið var á báða biskupana
]ón og Þorlák í sama sjúkdómi — hjálpaði þá annar ef hinn
ekki dugði. Þannig er sagt frá konu með heimakomu eða
þvílíkt — hún heitir á Þorlák, en ekkert hjálpar — síðan
heitir hún á Jón og þá bregður við. I annað skifti er maður
daufur á báðum eyrum. — »Þá hét hann fyrir hinu hægra
eyra á hinn heilaga Þorlák biskup, en á hinn heilaga Jón
biskup fyrir því vinstra«. — Þorlákur dugði honum ekki, »en
á því eyranu fékk hann heyrn, sem hann hafði á Jón heitiö
— lofandi guð og hinn heilaga Jón biskup«.
Mikið batnaði í búi þegar helgur dómur Jóns var upptekinn
73 árum eftir dauða hans — þá komu til sögunnar læknis-
dómar sem mörgum urðu að liði. Það var nú fyrst bems-
vatnið þ. e. vatn það sem bein hins framliðna voru þvegm
úr. Þetta vatn var geymt í keraldi á staðnum, og í öðru ker-
aldi samskonar beinavatn Þorláks biskups er var þar fyrir a
undan. — Þar næst voru fjalir og flísar -úr kistu biskups,
mold úr leiðinu, steinar o. fl. Jafnvel belti sem lagt hafði
verið við kistuna varð að töfrabelti sem hjálpaði konu í barns-
nauð er það var um hana spent. — Beinavatnið var ýmist
notað sem útvortis lyf — t. d. sem augndropar við augnveiki
eða til áburðar og bakstra við handarmeini, eða sem innvortis
lyf og gafst prýðilega. Venjan hefir verið, að fyrst var reynt
með áheitum til biskups, og ef ekki dugði þá gripið til hinna
helgu dóma. Stundum var þá fyrst reynt beinavatn Þorláks,