Eimreiðin - 01.04.1946, Blaðsíða 24

88
JAKOB THORARENSEN, SKÁLD
EIMREIÐIN
óáreiðanlegt og ómerkilegt eins og önnur stærðfræði, nmndu þeir
segja, sem unna meira orðsins list en talnanna. (Reyndar er
meiri skyldleiki niilli bragfræði og stærðfræði en margur bvgg-
ur). En livað um það. Menn eru eins gamlir eða ungir eins og
þeir vilja vera og bafa vit á að vera, (ef þeir eru ekki slegnir
líkamlegri þraut), eins ungir og þrá lijarta þeirra er ung. Hinu
getur fylgt bæði bætta og ábyrgð, að vera æruverðugt höfuð-
skáld. Því fylgir sú ábyrgð að vera vakandi og syngjandi, hugs-
andi og vísandi veginn. Því getur einnig fylgt sú hætta, að vilja
hefjast yfir aðra, að losna úr tengslum við æsku og sólarsýn tíin-
anna.
Ég held, að Jakob Tborarensen geti rólegur orðið sextugur
fyrir því, að liann liefur lifað lífi listar sinnar í einlægni og í
trúmennsku. Hann hefur ekki, fremur en aðrir orðsins þjónar,
ort allt jafn vel, og af tímanna táknum orkar eitt á þennan og
annað á hinn. En bann hefur í þrjá til fjóra áratugi ort kvæði
og síðan sögur, sem komið bafa mjög víða við í íslenzku þjóð-
lífi og túlkað á listrænan bátt skoðanir og atbuganir og tilfinn-
ingar sérkennilegs manns.
Sextugsafmæli Jakobs Tliorarensen gæti því verið tilefni til
þess að skoða skáldskap sjálfs lians og ýms einkenni í aldarfari
samtíma bans miklu nánar en liér er kostur á. Það væri þesS
vert, að gera það rækilega. Skáldum síðari tíma og samtíma okkar
er of lítill sómi sýndur og of lítil rækt í þessum efnum. íslenzk
ritskýring liefur of oft vanrækt þau fyrir ómerkari viðfangsefm
eða ófrjósamar deilur. Ég er ekki að liarma það að menn dein?
öðru nær, lieldur liitt, að menn deili um það, sem ekki er deil-
unnar vert, stimpist, þegar menn þurfa að standa saman um
liugsjónir og hagsmuni listar sinnar, og láti aukaatriði sjálfra
sín ganga fyrir þeim aðalatriðum, sem eru virðing og réttur °r
gildi listarinnar í landinu og skilningur fólksins á henni.
1 heildarútgáfn á kvæðum Jakobs Tliorarensen mætti fá efm-
við í merkilega ritskýringu, fyrst og fremst til að lýsa þroska-
ferli sjálfs lians og svo til þess að bera hann saman við samtíðar
menn sína. Hann liefur sem sé gert hvorttveggja, að fvlgjast n'e
tímanum og að láta tímann skella á sér og flæða fram hjá scr‘
Einkenni lians hafa verið sérstök og sjálfstæð og oft óliáð tuo
hverfinu í kveðskapnum. Hann hefur farið sínar götur, hat