Eimreiðin - 01.04.1946, Side 32
96
JAKOB THORARENSEN, SKAI.D
EIMREIÐIN
arensen snýst um. Gagnrýni lians getur verið kaldranaleg, ádeila
lians liryssingsleg og tilfinning Jians fyrir inanndómsskorti og
vonsvikum sar eða siðavönd. En samt er livorki siðvendni lians
né ádeila ófrjósöm eða lamandi. Það, sem virða má til liörku
og kulda í kveðskap hans, er raunsæi, en ekki vonleysi eða nið-
urrif. Þó að hann yrki um veturinn, er lionum ljóst, að vetur og
sumar eiga eina sameign, það er „sólbjarmans vagga, þú lieið-
Joftið blátt“. Þess vegna á hann einnig í mörgum k.væðum sínum
mikið „ítak í sólbjarmans sjóði“. Honum liefur orðið að bæn sinni
í fyrsta kvæði fyrstu hókar sinnar:
Heiðríkja! — kæði í lífi og ljóði —
lyftu mér til þín í dagveldin há.
Það mætti segja, að trúin á lieiðríkjuna væri trú Jakobs Tlior-
arensen. Og það er góð trú og sáluhjálpleg. Jakob Thorarensen
hefur aldrei verið trúarskáld, í venjulegum skilningi þess orðs og
reyndar ekki lieldur neinn árásarmaður á kirkju eða kristni.
Hann getur að vísu ort um „heilög jólin“, sem „hverju lijarta, er
kól, veitir hlýlegt skjól“, og fundið, að „gott á liver, sem getur
sig geislum trúar vafið“, og fengið af því frið í sál sína. Hann
lætur sér samt venjulega freniur fátt um finnast kristniboð og
liversdaglega guðrækni, þó að hann neiti ekki þeim áhrifum, sem
hún liefur undir niðri:
Gegnuni þóttann grisjar í
guðræknina okkar.
Trú Jakobs Thorarensen kemur annars víða fram. Það er truin
á lífið og landið, á manndóm og mannúð:
Hún er orðfá og einföld
mín hin örugga trú.
Sérhver eðallynd atliöfn
er til uppheima hrú.
Léttu hróður þíns hyrði,
það er hetra en allt
hax við himinsins huldu,
hak við lielmyrkrið kalt.
I þessu sama kvæði (IAveiktu ljósið, í Snæljós) talar hann uffl
það, að af mannúðinni „ljómar hádegi hjartans — sem til liinin-
anna nær“. Trúin á landið kemur fram í ýmsum vor- og suniar-