Ægir - 01.10.1912, Blaðsíða 12

120
æ. g i r
og verkað á Skotlandi, en 10 árum áður
aðeins 2000 smálestir. Svipað’hlutfall er
á Englandi, svo það gerir nú minst 12000
smálestir sem verkað er þar af saltfiski í
báðum löndunum, og þessi upphæð liækkar
allaf ár frá ári.
Menn hjeldu lengi vel að Bretland yrði
aldrei hættulegur keppinautur á þessu
sviði, þeir hjeldu sjer við sinn nýja íisk,
og vöntun á fjörugrjóti og of miklar þok-
ur og súldin mundu banna viðleitni í þá
átt; en það hefur sýnt sig að slíkt varð í
reyndinni öðruvísi. Nú er fiskurinn þurlc-
aður á flalneskjum og valllendis sljettum
sem eru útbúnar þannig að trjegrindur og
smáriðin net eru þanin út og höfð fyrir
þurkreili, þar að auki er mjög mikið þurk-
að í húsum við ofnhita.
Með tilliti til flskþurksins er það auðvilað
að sól og vindþurkun verður ávalt hin
besta. það þekkja allir að er svo gotl að
lengra verður tæplega hægt að komast.
En það eru þeir annmarkar á þeirri þurk-
unaraðferð sem mjög svo hindrar fram-
leiðsluna og það er veðráttan, og af því
árstíðir eru svo hreytilegar þá er svo slutl-
ur tími til þurkunar, en mikið berst venju-
lega að, og' meira og meira með ári hverju
eftir seinni tíina fullkomnari veiðiáhöldum.
Það getur engum dulist að happadrýgst
yrði það ef hægt væri að þurka og fram-
leiða á markaðinn jafnt, alt árið, bæði
sumar og vetur, og eins og nú er ástatt
eru engin önnur ráð fyrir hendi til þess að
koma því til leiðar en að húsþurka með
hitavjelum eflir því sem liægt er. Jeg segi
aðeins að nokkru leyti, lil þess að sýna
það, að sú aðferð getur þó aldrei orðið
framkvæmd á annan hátt en þann, að
halda áfram með það sem ekki var hægt
að þurka meðan veðrátta leyfði. Þannig
er það orðið hjá Bretum að þeir þurka og
selja daglega árið yfir, og með því móti
eru þeir ekki undirorpnir neinum stór-
breytingum á fiskmarkaðinum, heldur
halda honum í jafnvægi, og ná altaf dag-
lega hæsta verði, hvort heldur er um miðj-
an vetur eða sumar.
Þurkun við ofnliifa.
Það eru margar aðferðir við húsþurkun
á fiski. Það er hægl að þurka í stórum
stíl með tiltölulega ódýrum áhöldum. Ofl-
ast er þurkað við hita framleiddan með
gufu, einníg er þurkaður fiskur með því
að gera loftið í húsiuu rakalaust með þar
til húnum áhöldum. Ennfremur er þurk-
að með þvi að kynda »kokes« i ofnum.
Það sem jeg vil leyfa rnjer að minnasl
frekast á, er hin síðast nefnda aðferð við
íiskþurkun, því hún er einföldust og ódýr-
ust, og það er mjög mikið spursmál hvorl
það er ekki liin langbesta þurkunaraðferð
sem hægt er að fá.
Einn af kunningjum minuna sem þurk-
ar mjög mikinn fisk bæði á Skotlandi og
írlandi hefur sagt við mig á þessa leið:
Að mínu áliti getur ekkert jafnast á við
fiskþurkun með »kokes«, það er að segja,
ef það er gert með nógu mikilli vandvirki
og nákvæmni, og livað viðvíkur því að
þurka fisk hjer í Noregi, þá vil jeg ætla
að sú aðferð sje hin lang heppilegasta.
Gufuþurkun er alls ekki góð, það er sann-
anlegt að þar sein slík þurkun hefur verið
viðhöfð, hefur hún reynst ófullkomin og
viðasl hvar tekin burt aftur og »kokes»ofnar
settir í staðinn. »Kokes«-þurkun er og
verðnr enn sem komið er hin besta. Eðli-
lega getur slík þurkun ekki jafnast við sól-
þurk á fiski, en sú aðferð gerir fiskinn
líkastan sólþurkuðum og þar af leiðandi
hestan.
Ofnþurkun hefur afar mikla þýðingu fyrir
keppinauta okkar bæði í Ameriku og hjer
i álfunni. Fiskur frá Kanada er þurkaður
í stórum stíl á þennan liátt. í Halifax er
bæði viðhöfð sólþurkun og ofnþurkun til