Ægir - 01.05.1918, Blaðsíða 17

ÆGI R
77
lyktað að mynda skyldi allsherjar björg-
unarfélag er tæki yfir alt rikið. í marz
s. á. myndaðisl félagið og hlaut nafnið
»The Royal National Institution for the
Preservation of Life from Skip\vreck«.
Félagið tók að sér allar björgunarstöðv-
ar við strendurnar, og lét þegar smiða
51 björgunarbát. Verndari félagsins var
Georg konungur IV.
Áhugi félagsmanna dofnaði þó brátt,
en Sir William Hillary hélt félaginu uppi
með dug og dáð, og tókst að vekja nýjan
áhuga fyrir málefninu í þeirri deild, sem
var á eynni Mön. Hann lét og á næstu
árum smiða fleiri björgunarbáta.
Annarstaðar i rikinu gekk það ekki
svo vel. Meðlimatalan lækkaði, tekjurnar
rýrnuðu og bátarnir gengu úr sér og
urðu ónýtir. En þegar neyðin var stærst,
var hjálpin næst. Reyndar var það mikill
skipskaði, er varð til að vekja menn að
nýju til áhuga i bjargráðunum. í ofsa
veðri þann 4. des. 1849, reyndi björg-
unarbátur að ná skipshöfn af skipflaki
við South Shields. Bátnum hvolfdi. En
20 létu lif sitt af 24 sem á bátnum voru.
Ægir krafðist þessarar dýru fórnar,
en hún varð ekki til einskis. Púsundir
manna hafalifað fyrir dauða þessara hraust-
menna. Þetta tjón varð til þess, að tek-
ið var af alefli að bæta hjörgunartækin.
Menn innan félagsins beittust fyrir málið
af mesta kappi og tillög og gjafir streymdu
inn i rikum mæli.
En það sem verst var við að eiga,
var það, að fá hentugt lag á björgunar-
bátum, svo að engin hætta væri á að
þeim hvolfdi. Þess vegna hét hertoginn
af Norðymbralandi 1850, 100 guineum
að verðlaunum þeim, er gerði bezta fyr-
irmynd af hjörgunarbát. Honum voru
send 280 alstaðar að úr veröldinni. Því
næsl voru sýnishornin sýnd opinberlega.
Það var ekki auðvelt að velja það bezta
úr öllum þessum fjölda. En eftir sex
mánuði komst nefnd sú, sem sett var til
þessa, að niðurstöðu.
Verðlaun fékk sú fyrirmyndin, sem
gerl hafði James Beaching frá Great
Yarmouth. [Bátur 'með þessu lagi gat
hafisl sjállkrafa á réttan kjöl. Hann var
oft sýndur fyrir framan Ramsgate og
reyndist vel.
Sjálfhefjandi björgunarbátar, sem nú
eru notaðir við Englendsstrendur, eru
gerðir eftir þessari fyrirmynd, sem hefir
verið fullkomnuð síðan eftir því, sem
reynslan hefir kent. Nú á síðari tímnm
hafa mótorar verið brúkaðir í björgun-
arbáta. En þeir hafa þó ekki alstaðar
reynst sem skyldi. Bátarnir verða mjög
þungir, og ekki er þorandi annað en að
hafa einnig árar.
Árið 1901 átti brezka félagið 280 björg-
unarbáta með fram ströndum Bretlands
og Irlands.
Enn fremur hefir félagið gengist fjrrir
því, að fiskimenn hefðu góða báta ög
veðurvita, er þeir hafa fengið með nið-
ursettu verði. Árið 1904 hafði félagið
aflað fiskimönnum 4,600 loftþyngdarmæla.
Þar sem starfsvið félagsins er svo við-
tækt, verður það að hafa mikið fé. —
Tekjur þess voru 1907, 3,221,244 kr.
Siðan 1824 hafa björgunarbátar fé-
lagsins bjargað 31,000 mannslífum. Þar
fyrir utan hefir félagið borgað verðlaun
fyrir björgun 16,345 skipbrotsmanna.
Þannig hefir félagið beint og óbeint ann-
ast björgun 48,345 skipbrotsmanna til
ársins 1907. Þetta ár fóru bátar félagsins
370 björgunarferðir og burgu 932 mönn-
um og 43 skipum og bátum.
Auk björgunarbála eru eldilugulæki
notuð mjög mikið við strendur Bretlands,
til björgunar skipbrotsmönnum.
Með þessu móti er skotið mjórri linu
yfir á og yfir um það skip, sem í hásk-