Ægir - 01.08.1918, Qupperneq 13
133
ÆGIR
land er að eins um fallvaxna loðnu að
ræða), sem lifír þar á smáálunni, en
hún er mikið dreifðari en loðnan við
suðurströndina. Finst oft mergð af þess-
ari loðnu þar í fiski á sumrin. Með
vetrinum virðist loðnan draga sig til
djúpanna saman með átunni. Á þessum
ferðum sínum leygir loðnan með sér
þorskinn á sumrin norður með land-
inu og alt norður fyrir land, auk þess
sem hin (yngri og eldri) verður mikill
þáttur í fæðu yngra fiska, sem er fyrir
á þessum slóðum, þegar hún kemur þar,
en sjálf er hún lokkuð af fæðu sinni,
smáátunni.
Annar þessara ætisfiska er sandsílið
(trönusilið1, smokksíldin, mjóasilið eða
hvað það nú er nefnt á ýmsum stöðum).
Af því er afarmikil mergð hér við land,
liklega ekki minna en af loðnunni og
alt i kringum landið; þó virðist, eftir
ýmsu að dæma, vera mildu meira um
það við suður- og vesturströndina, en
það gýtur víst alt i kringum land, en
litið er kunnugt enn um hrj'gningu þess;
þó má telja það vist, að það gjóti á vor-
in og sumrin og það gýtur á botni. —
Sandsilið lifir á smáátu, eins og loðnan
og á fiskaseiðum, er á veturna að lík-
indum úti i djúpunum, en á útmánuðum
fer það að koma á miðin við suður-
ströndina og sækir svo meira og meira
inn á grunnin, bæði þar og í Faxaílóa
og lengra og lengra norður með vestur-
ströndinni og er á þessum slóðum að
þvi frá þvi í mai og langt fram á haust;
oft er það í feikna þéttum hnöppum eða
torfum og fer stundum alveg upp í
flæðarmál, svo að undan þvi fjarar með
útfalli. Rað helzt á lausum sandbotni,
1) Önnur miklu stærri, en fremur fáséð teg-
und af þessu tægi, er nefnd þessu nafni sér-
staklega.
einkum skeljasandbotni, á 10—30 faðma
dýpi og grefur sig niður í hann þegar
hættur ber að höndum. Af þvi hefir það
fengið nafnið. í Faxailóa og víðar, má
oft sjá samtímis á sumrin þrjá stærðar
llokka af því, einn 15—18 cm., annan
8—13 cm. og þriðja 4—6 cm. Ef til vill
eru það þrír »árgangar«.
Á þessum umgetnu slóðum hefir sand-
sílið afarmikla þýðingu, sem fæða fyrir
fisk bæði þorsk og þyrskling, ýsu, ufsa,
lýsu, skarkola, smálúðu og jafnvel síld.
Fiskurinn, bæði yngri og eldri, liggur í
því alt vorið, sumarið og fram á haust
og verður bæði stór og feitur af. Og það
er ekkert efamál, að það er sandsílið
sem veldur því, að svo mikið er um
fisk á grunnmiðum úti í Faxaflóa og
norður með allri vesturströndinni á
sumrin og hauslin. Já, meira að segja
það er lika aðalviðurværi margra nyt-
samra fugla, sem verpa i eyjunum við
suður- og vesturströndina (Vestmanna-
eyjum, Faxallóa og Breiðafirði), svo sem
kriu, ritu, (skeglu) lunda og svartfugls.
Við norður- og austurströndina virðist
ekki vera nærri eins mikið um það, eftir
þvi að dæma, hvað af því finst í fiskamög-
um þar. Undir veturinn, í október og
nóvember hverfur það af grunnunum og
dregur sig þá liklega til djúpanna, eins
og áður er sagt.
Bj örg’unarskip
við Vestmannaeyjar.
Eins og getið hefir verið í blöðunum,
liefir hr. lyfsali Sigurður Sigurðsson frá
Vestmannaeyjum, dvalið hér i bænum
síðan um miðjan ágúst, til þess að und-
irbúa og afla sér nanðs^mlegra uppljrs-