Ægir - 01.03.1930, Side 5

ÆGin
55
á, nema eftir dúk og disk, er búnaðar-
málastjóri eða starfsmenn væru búnir að
íara eitthvað í smiðju til þess að geta sagt
eittlivað í áttina. Flestir fullorðnir munu
hér hafa séð í blöðum getið um „Stand-
ardskipin“, sem smíðuð voru i Ameríku á
stríðsárunum. Á þeim varð milljóna tap
og mun Ford bilamaðurinn mikli, liafa
komið fram, sem velgerðamaður þjóðar-
innar, er liann keypti þau i tugum eða
hundruðum fyrir sáralitið verð, bræddi
járnið, notaði það i verksmiðjum sinum
°g losaði þjóðina við þann hluta verslun-
arskipa flotans, sem henni var til van-
virðu.
bessar línur eru ekki ritaðar til að
reJTna að drepa hugmynd þá, sem borin
var fram á f jórðungsþingi Vestfirðinga í
haust og siðar á Fiskiþingi, heldur til þess,
að skýring fáist svo almenningur viti við
hvað er átt, er útlendu orðin eru viðhöfð.
íslensku fiskiskipin „Admiral skip“ af
Akranesi, „Blue Bell“ frá Hafnarfirði
(1884), „Worsley" frá Reykjavík, „Vana-
dis fj'á Hafnarfirði voru „Normal“ eða
»Standard“ skip, komin úr skotska síld-
' eiðaskipaflotanum frá Kirkaldy, Methil
°g fl. stöðum. Þau skip voru þannig smíð-
’tð, að hver stærð var nákvæmlega eins og
varahlutir liverrar stærðar til, ef á þurfti
að halda, t. d. bönd, stýri, möstur og rár á
seglin o. s. frv. Hollensku kúffin og fljót-
^ta þá ,er fara um stórfljót, svo sem
Ihin, Elbe, Maas o. fl. má telja til „Norm-
‘h eða „Standard“ skipa, því til ferða um
öau fljót þarf sérstakt lag, sem ekki er
Vlkið frá; munu Reykjavíkurbúar margir
annast við lagið, er þeir minnast kúffs-
lns »Christiena“, sem hér sökk um árið
°S hggur nú úti í Effersey.
^ú má telja víst, er um „Standardskip"
^æðir hér, að sú liugmynd vaki fyrir
jnönnum að allir fiskibátar séu með sama
a§b sama styrkleika eftir stærð, sama
íeiða og að alt sé eins á hverri stærðar-
tegund. Þetta er óhjákvæmilegt sé um
„Standard“ að ræða, en þá kemur spurn-
ingin, vilja eigendur og formenn báta
viðurkenna, að sama lag sé heppilegt hvar
sem er í verstöðvum landsins? Er þörf á
þvi að gjöra öll fiskiskip landsins svo,
sem ættu þau að notast i verstu brima-
veiðistöðum alla tíð og smekkur manna
er nú mismunandi; einn kýs lengra skip
en annar, þó af líkri stærð, annar vill liafa
það liátt að aftan hinn kærir sig ekki um
það, svo þykir einum fallegt að liafa beint
stefni, öðrum bogið; einum þykir fallegt
að hafa stutt milli mastra, annar kýs langt
bil. Að alt sé nákvæmlega eins, er nauð-
synlegt, sé um „Standard“ að ræða og
ekki er fyrirsjáanlegt annað, þegar litið er
á útúrdúra þá, sem á undan eru nefndir,
en að „Standardtýpur“ skipa hér við land,
megi telja i tugum, er fram líða stundir.
II.
Skipakaup í útlöndum er vandaverk og
í það ætti enginn að gefa sig, sem ekki er
nokkurnveginn kunnugur öllum þeim
brögðum, sem notuð eru þar, til að koma
út ræflunum. Lítið eitt hefur áður verið
ritað um það efni i „Ægi“ en benda má
hér á, að ávalt má græða 700 kr. á skips-
garmi með því að mála og dubba hann upp
fyrir 300 krónur og hækka verð um 1000
krónur er framandi manni er boðið skip-
ið til kaups. Ókunnum manni erlendis,
má með ýmsu móti halda frá staðnum,
sem skijjið er, meðan verið er að dubba
það upp, bæði með átveislum, bílferðum
og ýmsu’, sem /jjóðlegir menn finna upp
til þess að skemmta gestinum þó réttara
sagt, tefja fyrir honum. Þetta er aðalað-
ferðin, þegar losa á sig við lélegt skip.
Árið 1897, þegar kaupmaður Geir sál.
Zoéga sigldi til Englands til þess að kaupa
hina fyrstu kúttara, þá treysti liann hvorki