Ægir - 01.05.1933, Qupperneq 7

ÆGIR
125
eins mikla andúð og heiiin ó aumingja
seglskipunum.
Meðan ég sigldi á enskum skipum,
voru í bókakistum þeim, sem trúboðið
enska afhenti langferðaskipum, áður en
úr höfn var lagt, sjóferðasögur og guðs-
orðabækur, aðal innihald. Þegar veður
leyfði voru kisturnar settar á þilfar stð-
ari hluta laugardaga og gátu þá allir
valið sér bók og skilað því, er að láni
var. Auk áðurnefndra bóka voru ýms
timarit í kistunum. Vildi þá stundum til
að einhver lenti á sögu um sjóferð
eftir rithöfund, sem lítið þekkti til
siglinga, en mun hafa ætlað að spreyta
sig á þeirri tegund frásagm*. og ritstjórar
tímaritanna verið jafnófróðir þar, ogtek-
ið greinina. En nú fóru sjómenn aðlesa
°g þegar þeir sáu að getið var um rár
á öftustu siglu á barkskipi, þrisiglt brigg-
skip, stýri lagt í hlé til að kúvenda o. s.
frv., þá var tímaritið lagt til hliðar eða
sagan gagnrýnd og hlegið dátt að fá-
vizku höfundarins í þessu efni, sem hann
var að skýra frá.
Skipunarorð og heiti verða að vera
rétt á hverju skipi; málfræðislega verða
þau það ekki, en þau verða að vera í
samræmi við sjólf síg, sem styztog greini-
legust, svo misskilningur geti hvergi orð-
ið. IJar í felst sá mikli vandi, að laga svo að
orðfæri þessa sérstöku grein íslenzkrar
tungu, að áheyrileg verði og öllum líki. Þó
roega þeir, sem endurbæta vilja sjómál á
íslenzkum skipum, aldrei gera meiri mál-
fræðislegar kröfur til þess, en til orða og
orðatiltækja, sem notuð eru við iðnrekstur
yfirleitt og þeir verða að muna það, að í
daglegu tali eru notuð ýms orð, sem eru
að uppruna útlend, sem eflaust mætti snúa
® islenzku, væri lærdómur fyrir, en þjóð-
inni hefur þótt þau handhæg og því notað,
enda þau látin óáreitt og héðanaf mun bezt
fara á því. Sveinbj. Egilson.
Yfirbyggð síldverkunarstöð.
Mjög hefur síldarverkun jafnan verið
áfátt hjá okkur að ýmsu leyti, síðan að
við byrjuðum slíka starfsemi, enda var
slíkt ekki óeðlilegt, þar sem við höfðum
fengið fræðslu í þeim efnum nærri ein-
göngu frá Norðmönnum, sem yfirleitt
standa ekki framarlega meðal þjóðanna,
að því er vöruvöndun snertir, og sízt af
öllu að því er snertir verkun síldar, enda
er norska síldin frekar léleg vara, og því
lögð aðaláherzlan á að framleiða hana
á sem ódýrastan hált og keppir hún því
á heimsmarkaðinum eÍDgöngu við ódýr-
ari tegundir, sem ódýr fæða, þess hluta
þjóðanna, sem minnsta kaupgetu hafa.
Öðru máli er að gegna með okkar
síld. Sökum fjarlægðar okkar frá heims-
markaðinum og kostnaði þeim.sem það
hefur í för með sér að flytja jafn rúm-
frekar umbúðir eins og tunnur eru fram
og til baka, eigum við erfitt með að keppa
um verð við þær þjóðir, sem ódýrasta
framleiðslu hafa, og hægasta aðstöðu til
veiðanna, enda gerist þess ekki sérstak-
lega þörf.
íslenzka sumarsíldin er svo gott hrá-
efni, og varan í sjálfu sér svo góð, að
hún getur komist í hærri flokk og keppt
við þær sildartegundir sem dýrari eru, í
þeim löndum, sem mesta kaupgetu hafa
og þar sem kröfur um gæði og vöru-
vöndun er meiri.
Eins og kunnugt er, hefur megnið af ísl.
sildinni farið til Sviþjóðar undanfarið,
en sá markaður var orðinn of þröngur
fyrir okkur, enda voru ýmsar aðrar þjóð-
ir, sem gerðu út leiðangra hér við laud
og framleiddu samskonar vöru í sam-
keppni við okkur á þessum markaði,
en íslenzka ríkisstjórnin og Alþingi hefir
aldrei fengið fullan skilning á þvi, hvers