Ægir - 01.11.1939, Blaðsíða 7

Æ G 1 R
241
eitthvað af Islendingum, en þó jnismun-
andi margir. — Einn af liinum ame-
ríkönsku skipstjórum hét John Diego,
og var liann sá eini, sem átti skip það,
er liann fór með. Með honum var jafn-
an margt Islendinga og var svo að sjá,
að hann hefði á þeim liið mesta dálæti.
John Diego varð fyrstur Ameríkumanna,
til þess að stunda flyðruveiðar hér við
land, og' meðal Islendinga, sem með
honum voru, var Matthías Ólafsson, síð-
ar alþingismaður. — Flestir voru Is-
lendingar 6—10 á liverju skipi, en á
sumum ekki nema 2 eða 3. íslendingar
þeir, sem atvinnu höfðu á þessum skip-
um, voru svo að segja allir af Vestfjörð-
um og' flestir úr Dýrafirði. Einn Sunn-
lendingur var þó þar svo árum skipti,
en það var Þórður Sigurðsson, sem nú
er til heimilis á Vatnsstíg 8 hér i Reykja-
vik.
Jafnan var það hundið nokkrum vand-
kvæðum fyrir Þórð að komast til Þing-
eyrar, því að þá voru samgöngur mjög
stopular og ekki hvað sízt um það leyti
árs, er hann þurfti að halda vestur.
Helzt var að komast með norskum hval-
föngurum, er voru á vesturleið og komu
liér við, eða þá að fara upp i Borgarnes
og landveg þaðan i Stykkishólm og sið-
an sjóleiðis upp á Barðaströnd og á
landi þaðan til Þingeyrar. Þessi leið var
ærið torsótt og tók langan tíma með
þeim farartækjum, sem þá voru fyrir
hendi, enda tók hún Þórð eitt sinnið 20
daga.
Allflestir íslendingar voru ráðnir upp
á mánaðarkaup og goldnar 100 kr. fyrir
mánuðinn. Einnig bar það við, að þeir
voru ráðnir fyrir 100 dollara yf'ir sum-
arið, en það samsvaraði 360 kr. ísl. Þetta
þótti mikið kaup í þann tíma og ráðn-
ingarkjör betri en annars staðar, þar
sem kaupið var allt goldið í reiðu fé að
lokinni vertið. Slikt var þá nokkur ný-
lunda meðal ísl. sjómanna og' þvi var
jafnan sótt fast að fá skiprúm hjá „Kön-
um,“ en svo nefndu Yestfirðingar þá
ætið. Sumir stórbændur vestra áttu tvo
vinnumenn á skipum þessum. Var slikt
ærinn búhnykkur fyrir eitt heimili,
einkum ef á það er iitið, að með þeim
flaut oftast meira heim i vertiðarlokin,
en dalirnir, sem þeir voru ráðnir fyrir.
Vendel mun mestu liafa um það ráð-
ið, hverjir af hinum ungu og harðgerðu
Vestfirðingum fengu að stunda veiðar
með þessum framandi mönnum á hin-
um stóru og veglegu skipum. Meðal sjó-
mannaæskunnar í Dýrafirði, var það
langþráðasta æfintýrið, eins konar loka-
spor til fulltingis, að vera skráður á
ameríkanskan sprökuveiðara.
Veiðarnar voru ekki stundaðar af
sjálfum skonnortunum, heldur smá dor-
íum, flatbytnum, og fylgdu 6—10 hverju
skipi. Tveir menn voru á hverri doríu
og var annar þeirra nefndur formaður.
Á honum hvíldi öll ábyrgðin og þótti
mikils um vert, að hann væri veiðisæll
og vanur sjómennsku. Fyrstu árin voru
eingöngu erlendir doríu-formenn, en
síðar lóku íslendingar við stjórn á flest-
um þeirra, og þótti ekki gefast síður.
Doríurnar voru allar tölusettar, og áttu
þær, sem höfðu oddatölu að lenda
stjórnborðsmegin, en þær sem liöfðu
jafna tölu, bakborðsmegin, þ. e. a. s.
nr. 1 á stjórnborða og nr. 2 á bakborða
og þannig koll af kolli, upp að 6 eða 10,
eða eftir því hvað þær voru margar.
Þegar skipið var á útleið í fyrstu veiði-
ferðina, var öll skipshöfnin jafnan köll-
uð undir þiljur, á nokkurs konar ráð-
stefnu. Átti þar að draga um, hvar dor-
íurnar skyldu lenda við skipið yfir ver-
tiðina, en þær höfðu alltaf sinn sama
stað. Áður en ráðstefna þessi var haldin,
i