Ægir - 01.03.1947, Blaðsíða 7

Æ G I R
69
Htestan hlula af yfirborði þessarar jarðar
seni byggilegastan.
f*að er að visu ekki ha;gt að bugsa sér
lleinn fiskstofn svo öflugan, að eigi megi
°fbjóða bonum með of mikilli veiði. En þó
slíkur stofn væri til á miðum einhvers
b'nds, mundi fiskveiðum landsmanna geta
stafað bráð liætta af sólcn annarra þjóða.
^ær gætu fullnægt eftirspurn heimamark-
nðanna með veiði á þessum miðum, þrengt
M eða Iokið þeim fyrir fiskveiðaafurðum
þeirrar þjóðar, sem land á að miðunum. .4
þennan Iiátt mundi henni ekki aðeins glat-
ast tækifærið til þess að lifa menningarlífi,
heldur væri henni einnig bolað frá því að
^egna þeirri köllun, sem henni stæði nær en
°ðruni af landfræðilegum og siðferðilegum
astæðum, sem sé að veiða fisk fvrir sjálfa
siS og aðra. Á þann hátt mundum við fjar-
"'egjast það niark að efla verkaskiptingu
anili þjóðanna, hlúa að sérhæfni þeirra og
"íenningu.
Gerum nú á hinn bóginn ráð fyrir fisk-
slofnunum eins og þeir eru, að þeir þoli tak-
oiarkaða veiði, ef þeir eiga að gefa liá-
wiarksarð. Þá er tvennt til. Annað hvort eru
þeir það öflugir, að þeir eru ofviða heima-
þjóðinni til fullrar nýtingar, eða. þeir eru
ekki fyrriferðarmeiri en það, að lienni sé
J'Ieift að ná af þeim hámarksarði. Ef fyrri
lnöguleikinn er fvrir hendi, er ekkert viö
!)vi oð segja, að aðrir þjóðir sæki til fanga,
s'° framarlega sem heimaþjóðinni lokast
el'ki niarkaður vegna þess, likl og minnzt
,'efur verið á liér að frnman. Sé á hinn bóg-
,nn uin síðari möguleikann að ræða, er
■'standið alvarlegra. Sé þá veiðunum stillt í
l0_> þannig að um hámarksarð sé að ræða,
nj’tur hver fiskur, sem útlendingar veiða,
•einlinis að dragast frá afla heimamanna.
ofan á þetta bætist arðrán, sem auðvelt
e* að fyrirbyggja, ef aðeins ein framsýn
þjóð a í hlut, en erfitt er að afstýra, þar
Sein margir lutfa hagsmuna að gæta, bitn-
1,1 tjónið eigi aðeins á þeirri þjóð einni,
Sein allt á undir veiðinni, heldur einnig á
°ðrum þjóðum, á mörkuðunum, sem verða
ai aflanum.
3. flokkur. Fiskveiðar í annarra höfum tii
eigin neyzlu.
í kaflanum hér að framan hef ég gert
grein fyrir hvað getur hent lieiinaþjóðina,
þá, sem býr við fiskimiðin og á afkomu sína
undir þeim, ef aðrar þjóðir sækja um of
i liennar sjó. En þá tegund fiskveiða, sein
liér er um að ræða, er samkvæmt því, sem
þegar er sagt, tæplega liægt að réttlæta með
rökum, ef atvinnu- og fjármálalíf landanna
er í réttum skorðum. Mikið hefur verið rælt
og ritað um það, að auka beri vellíðan og
menningu þjóðanna i heiminUm. Öruggasla
leiðin til þess virðist vera að stuðla að því,
að liver þjóð fái að njóta sin sein bezl,
fylgja sinni köllun, að skipt sé verkum.
Sumar þjóðir eru þannig settar, að nærtæk-
asta viðfangsefni þeirra er að veiða fisk,
líkt og öðrum þjóðum er bentast að stunda
landbúnað, en öðruni að fást við iðnað.
Skilyrðið fyrir því, að iðnaðarþjóðin geli
selt fiskveiðaþjóðinni framleiðslu sína er,
að hún kaupi fisk liennar i staðinn, en sæki
hann ekki sjálf á eigin skipum lieim að bæj-
ardyrum hennar og segi síðan: „Við þig get
ég ekki verzlað, því að þú hefur ekkert af
mörkum að láta nema fisk, og hans get ég
aflað mér sjálf. Sé iðnaðarþjóðin, -— svo
hún sé enn nefnd i dæminu — á liinn bóg-
inn svo illa á vegi stödd, að liana vanti
gjaldeyri til brýnustu lífsnauðsynja, hún sé
að bugast undir styrjaldarliallæri eða þjáisl
af alþjóða innilokunarstefhu, sem hún
verður að taka þátt í, kann að mega afsaka
J<að um stund, að lnin sæki sér i soðið lil
annarra landa, en slikt er ekki, að vel al-
liuguðu máli, hægt að telja heppilegt til
frambúðar.
4. flokkur. Fiskveiðar í annarra höfum til
útflutnings aflans.
Þessa tegund fiskveiða verður að telja
óeðlilegasta, ómannúðlegasta og eigingjarn-
asta. Hér er beinlinis verið að taka brauðið
irá öðrum, eigi af frumstæðri þörf til þess
að fullnægja þörfum heima fyrir, lieldur til
fjáröflunar á annarra kostnað. Það má ef
lil vill segja, að ekkert geri til þótt sótt sé til