Ægir - 15.06.1974, Blaðsíða 9

1961 fram til 1973 hafa verið mjög lélegir.
Argangurinn frá 1969 er einnig mjög veikur,
en hann er þó skástur þeirra lélegu árganga,
sem einkennt hafa stofninn á undanförnum
arum. Þess skal getið, að verulegt magn þessa
argangs var þó veitt í norsku fjörðunum áður
en hann varð ársgamall, þ. e. a. s. haustið
°g veturinn 1969 og 1970.
Sumarið 1973 var norskum síldveiðiskipum
gefið leyfi til að veiða um 6000 lestir síldar.
Nokkra athygli vakti hér heima að megin-
hluti þess magns, sem leyfilegt var að ve'iða
i ágúst, fékkst á mjög skömmum tíma, eða
lnnan tveggja sólarhringa. Sumir hafa því
V1ljað freistast til að draga þá ályktun, að
Þarna hafi verið um verulegt síldarmagn
að ræða, en réttara mun þó vera að síldin var
a mjög takmörkuðu svæði í þéttum torfum
°g var því auðveld bráð nýtísku síldveiðiskip-
um. Það mun þó samdóma álit jafnt íslenskra
sem erlendra fiskifræðinga, að stærð norsk-
islenska síldarstofnsins sé í algeru lágmarki,
enda hafa norskir fiskifræðingar nú loks orðið
V1ð ítrekuðum kröfum starfsbræðra sinna
bseði hér og í Sovétríkjunum, um að leggja
W við ríkisstjórn sína að síldveiðar verði
bannaðar á árinu 1974.
Þess skal að lokum getið í sambandi við
norsk-íslensku síldina, að árlega fara fram
umfangsmiklar rannsóknir á seiðamagni við
Noregsstrendur og í Barentshafi. Þessar
rannsóknir hafa það meginmarkmið að gefa
til kynna hvernig hrygning hefur tekist á
næstliðnu vori. Allt frá árinu 1966 hafði síld-
arseiða ekki orðið vart að neinu marki fyrr en
á s. 1. hausti, en þá fékkst síld á talsverðu
svæði úti af Norður-Noregi og varð síldar-
mnar vart á um 20 togstöðvum, sem reyndar
v°ru til að kanna sejðamagn á framangreindu
svæði. Þessar niðurstöður gefa óneitanlega
vonir um að klakið 1973 hafi tekist eitthvað
skár en á undanförnum árum.
Hér að framan var á það minnst, að ár-
Sangurinn 1969 sé skástur margra lélegra
arganga á undanförnum árum. Þessi árgangur
verður 5 ára á árinu 1974 og hefur þá allur,
eða svo til allur, náð kynþroska, þannig að
nrygningarstofninn verður þá hvað stærstur,
en fer sigan smáminnkandi vegna þess að
argangarnir frá 1970, 1971 og 1972 eru afar
lélegir. Árangurs hrygningarinnar frá því ári,
sem nú er að líða, er því beðið með mikilli
eflirvæntingu, þar sem hann getur haft mjög
mikil áhrif á framtíðaruppbyggingu norsk-
íslenska síldarstofnsins.
Mér þykir rétt að geta þess hér, að öðru
hverju hafa spunnist sögur um mikið síldar-
magn á hinum hefðbundnu síldarmiðum við
Norður- og Austurland. Oft virðist þá vera um
óskhyggju að ræða frekar en raunsæan frétta-
flutning. Hinn 25. júlí 1973 fengust þó stað-
festar fréttir um að þrír færeyskir fiskibátar
hefðu séð vaðandi torfur á eftirtöldum stöð-
um: 64o10/ N.br. og 9°55' V.L, 63°55' N.br. og
10° og 20' V.l. og milli staðanna 62°55' N.br. og
7°30' V.l. norður að 63°07' N.br. og 10°30' V.l.
Það skal tekið fram, að færeysku skip-
stjórarnir sögðust sjá þarna vaðandi torfur,
sem þeir töldu ekki ólíklegt að gæti verið
síld, en um það varð ekki fullyrt. Svo vel
vildi til að færeyski báturinn Gullfinnur var
að landa síld af Norðursjávarmiðum í Fugla-
firði þegar þessi frétt barst, og lagði hann
þc-gar af stað til að kanna hvort síld fyndist
á framangreindum stöðum. Þegar þessar frétt-
ir bárust úr Austurdjúpi, var rannsóknaskip-
ið Árni Friðriksson statt skammt norð-vestur
af Hjaltlandi, og var stefna þá þegar sett
norð-vestur á bóginn í áttina að framangreind-
um stöðum, en af skiljanlegum ástæðum varð
Árni Friðriksson einum sólarhring á eftir
Gullfinni. Skemmst er frá því að segja, að
bæði skipin leituðu rækilega á þeim stöðum,
sem færeysku bátarnir höfðu séð vaðandi
torfur og má segja, að skipuleg leit hafi
raunar átt sér stað á svæði sem takmarkast
af 62°40' N.br. að 65° N.br., milli 9. og 11° V.l.
Síldar varð hvergi vart, en sunnan til á fram-
angreindu svæði varð vart við talsvert magn
af smátorfum og þar kastaði Gullfinnur, en
fékk einungis mjög smáan kolmunna.
Þá má ennfremur geta þess, að árið áður
urðu leiðangursmenn á Árna Friðrikssyni var-
ir við vaoandi kolmunna á svipuðum slóðum
og að framan greinir.
Auk þeirrar síldarleitar, sem getið hefur
verið um í Austurdjúpi á s. 1. vori og sumri,
fór einnig fram ítarleg leit úti af Norður- og
Norðausturlandi í ágúst þegar a. m. k. þrjú
rannsóknaskip könnuðu þetta svæði rækilega
meðan á hinum árlegu ungfiskarannsóknum
stóð.
Þar sem síldveiðibann var í gildi allt árið
1973, var síldarleit í venjulegri merkingu
ekki stunduð að neinu marki. í byrjun ársins
var þó fylgst með útbreiðslu síldarinnar við
Æ G IR — 163