Ægir - 01.06.1979, Side 14

rofar eru af eða á, borið mæligildi saman við valið
gildi, kveikt á ljósum eða vélum þegar ákveðnum
skilyrðum er fullnægt o.s.frv. Þetta gera þær á
þúsundasta hluta úr sekúndu og verða ekkert
þreyttar á að endurtaka það aftur og aftur og
alltaf af sama öryggi. Það má því segja að kjörsvið
tölva sé einföld stjórnun, eftirlit og tækjastýring
af ýmsu tagi. Nú þegar má fá þessar litlu örtölvur
fyrir lítið, munu þær verða notaðar í æ vaxandi
mæli til slíkra hluta.
Oft eru örtölvur notaðar í verk sem stærri tölvur
gerðu áður og er sjálfvirkni í verksmiðjum gott
dæmi um það. Fyrir fáum árum var gjarna sett ein
tölva í verksmiðjuna og siðan voru allir hitamælar,
rofar, færibönd o.s.frv. tengdar við þessa einu vél.
Þetta var flókið verk og erfitt og ef eitthvað bilaði
einhversstaðar í verksmiðjunni var eins víst að allt
stoppaði. Stofnkostnaður var að sjálfsögðu hár, þar
sem kaupa þurfti dýrasta hlutinn, tölvuna, strax
í byrjun. Nú er farið öðru vísi að. Litlar örtölvur
eru settar sem víðast í húsið, ein í hverja vog,
önnur tengir nokkrar vogir saman og í prentaranum
sem skrifar niður útkomuna er örugglega enn ein.
Slíkt kerfi má byggja upp í þrepum eftir því sem
þörf er á og fjárhagur leyfir og samtenging og
breytingar eru miklu auðveldari. Tækin verða öll
mannlegri því að þetta eru lítil tæki sem gera frekar
lítið og eru öllum skiljanleg og hver og einn getur
notað. Ekkert svipað og stóra tölvan sem jafnvel
kerfisfræðingurinn á erfitt með að skilja.
Það er vonandi orðið auðsætt að tölvur eru í eðli
sínu einföld tæki sem láta að stjórn og gera það
sem fyrir þær er lagt, en ekkert annað. Að vísu gera
þær þetta fljótt og þreytast ekki á endurtekningum
sem gera mundu menn ruglaða eftir skamma stund.
Þessir eiginleikar skipa þeim ákveðinn sess í at-
vinnulífinu þ.e. að vinna leiðinlegustu og einhæf-
ustu hluta verksins og létta þannig störf starfs
fólksins og gera þau fjölbreytilegri og skemmtilegn'
Til þess að nota örtölvur og annan skráningar
búnað í frystihúsum þarf að koma upplýsing11111
inn í þær. Hér er einkum um tvenns konar
upplýsingar að ræða. í fyrsta lagi upplýsmSar
um fisktegund, pakkningar, vinnsluleiðir og þv>11111
líkt, sem setja má inn á tölvuna með takkabor
eða gataspjöldum. í öðru lagi vigtanir á hráefnn111
á ýmsum stöðum í vinnslunni. Vigtir má skrá m11
með takkaborði en mun fljótlegra og öruggarera
skrá vigtina sjálfvirkt beint af voginni inn í töb11-
Til þess að svo megi verða þarf rafvogir sem
geta breytt vigtinni beint í rafmerki sem tölva*1
skilur. Skal nú vikið nokkuð að vogum og eig'11
leikum þeirra.
Vogir
Vogir eru líklega meðal þeirra tækja sem me^
hafa notað lengst. Einfaldastar eru vogarskálar er •
reislur sbr. mynd 2. í slíkum tækjum er þungm
borinn saman við þekktan þunga og er þanmg .
raun verið að bera saman tvo massa. Nákvaen
slíkra voga takmarkast af upphengjununt Þ-11
hreyfanleika liðamótanna og til þess að fa s
mesta nákvæmni og upplausn eru nákvæmar vog'
skálar hengdar upp á hárbeittar eggjar (sbr. myn ■ _
Þyngdin hvílir því á mjög litlum fleti og þarf mj -
hart og gott efni í eggjarnar og flötinn sem m3- ^
þeim. Samt sem áður vilja eggjarnar slitna °gja
kvarnast úr þeim við notkun, verða þær þá
og nákvæmnin minnkar. Viðmiðunin, sem er
dráttarafl jarðar, er hins vegar mjög stöðug, el P
er gætt að lengd armsins breytist ekki og 10 ^
haldi réttri vigt. Massi lóðanna getur þó bre^
við að vatn og óhreinindi safnast í lóðin.
er algengara en margir ætla og brygði h

c.
Mvnd 2. Nokkrar gerdir af vo^U>’f0g.
vogarskátar; B. gormvog: C, Ji“' 1
330 — ÆGIR