Ægir - 01.11.1979, Síða 35

ar 2 á mynd 5 sýna niðurstöðu, þar sem vægi þessa
félagslega kostnaðar er tífalt hærra en í grunnfor-
sendum. Samdráttur sóknar er þá aðeins um helm-
'^gur af því sem grunnniðurstaða mælir fyrir um.
6. Vaxtafótur
Þeir vextir, sem notaðir eru til þess færa tekju-
framlag þorskveiðanna til núvirðis, eru 4% p.a. Eru
Þetta taldir meðaltalsafkastavextir fjárfestingar í
bjóðfélaginu. Til eru rök bæði með lægri og hærri
vöxtum. Ýmsir auðlindahagfræðingar vilja jafnvel
að notaðir séu neikvæðir vextir við mat á arði auð-
linda. Auðlindir séu takmarkaðareðajafnvel þverr-
andi samhliða aukinni þörf. Fiskur á morgun sé
°kkur meira virði en í dag. Á hinn bóginn er sjávar-
utvegur driffjöðurin í atvinnulífi okkar íslendinga.
Séu þar dregin saman seglin, þó ekki sé nema í bráð,
getur verið erfitt að bæta það upp annars staðar í
atvinnulífinu. Samdráttur í sjávarútvegstekjum
^ynni því að leiða til aukinna erlendra lántaka. Því
segja að fjárfestingu í bættum þorskstofni verði
að fjármagna með erlendum lánum, sem nú kosta
meira en 4% p.a. þrátt fyrir að miðað sé við fast
verðlag.
Á ferlum 3 á mynd 5 má sjá afleiðingu þess að
núða við verulega hærri vaxtafót þ.e.a.s. 12% p.a.,
Sem er töluvert yfir erlendum lánsfjárkostnaði.
Vissulega sýnist þá hyggilegt að fara noickru hægar í
Sakirnar. Sóknarminnkunin 1978 hefði einungis átt
að vera um 8% í stað 12% skv. grunnniðurstöðu.
um sókn á fyrsta árinu á grundvelli reiknilíkansins
að gefnum grunnforsendunum. Þá er búin til hend-
ingarkennd breyting á þeirri sóknartölu og gert ráð
fyrir að sú tala sýni raunverulega sókn 1978. Jafn-
framt er nýliðun í ársbyijun 1979 breytt á sama hátt.
Hvorttveggja leiðir til ákveðinnar stofnstærðar í
ársbyrjun 1979, sem þá verður byijunarár fyrir nýja
ákvörðunartöku. Þessu er haldið áfram frá ári til árs
yfir tíu ára tímabilið 1978-1987. Að nokkru er hér
um einföldun að ræða, því að gert er ráð fyrir, að
ákvörðunartakinn (stjórnvöld) hafi nákvæma vit-
neskju um ástand stofnsins við hver áramót áður en
leggja þarf á ráðin um sókn komandi árs. Rétt er að
benda einnig á aðra tegund einföldunar: Sé í árs-
byrjun tekin ákvörðun um það mikla sókn á árinu,
að stærð flotans dugi ekki til, þá er gert ráð fyrir að
unnt sé að kaupa samstundis þá flotaviðbót sem
með þarf.
Hinar hendingarkenndu breytingar á nýliðun
annars vegar og sókn hins vegar eru fengnar með
margföldun með slembitölum (tilviljunarkenndum
Mund 8
y /2J0
/00
Sokn Qo
60
<$o
2P
Að hámarka þorskútvegstekjur við sveiflu-
kenndar aðstæður.
í þeim reikningum, sem þegar hafa verið kynntir,
er gengið út frá stöðugum föstum forsendum. Raun-
veruleikinn er aftur á móti í mörgum atriðum veru-
'egum hendingum háður. Þegar hefur verið vikið að
Sveiflum í nýliðun, en útreikningamir miðast við
Jafna nýliðun. Þá er ljóst, að áætlanir um sókn fá
aldrei fullkomlega staðist, hversu markviss sem
stjórnun fiskveiðanna er. Hvorttveggja veldur
>ví, að við hver áramót yrði stofnsamsetning nokk-
önnur en ætlað var, enda þótt reikniniðurstaða
Sem þessi væri lögð til grundvallar stjórnunarað-
gerðum. Þess vegna yrði áætlunargerðin að sjálfsögðu
endurtekin árlega (og jafnvel tíðar).
Því var reynt að gera mynd af raunverulegri
stjórnun fiskveiða, sem hefði það að markmiði að
hámarka á hveijum tíma heildartekjur af þorskútvegi á
núvirði. Þetta var gert þannig: í upphafi áætlunartíma-
úilsins, þ.e.a.s. í ársbyrjun 1978, er tekin ákvörðun
500
fífU (þúS i)
/80
/60
VmnóluVLrói 140
þo rskútveqs
J /20
/oo
80
6o
ÆGIR — 663