Ægir - 01.02.1982, Blaðsíða 13

[H' ^okkrar athugasemdir
1 greinar Ásgeirs Jakobs-
sonar
tnoó í^ltgerð mín um íslenzka
skf'TaUt?Crð fram trl 1917 var
0g ,UÖ á árunum 1964 og 1965
frum til prófs haustið
en x án var því skrifuð áður
sjn uS®eir Jak°bsson birti skrif
Flna„ to8araútgerð í Kastað í
ekkí Um árið 19ú6. Það er því
sögu^afr^ honum> að eg seg'
söeðiK'i 0t’ ”eins og hún er
um- c°k minni Kastað í Flóan-
Þe. u bok var þá ekki tiltæk.
Coots ,r 6g skrifaði um útgerð
ist ée n& arunum 1964-’65 studd-
LúðvíV^61118011^ við bað> sem
um han ,ristJánsson hafði sagt
I943 a 1 grein,í Ægi 1944 (ekki
Í980) kS °® Á.J. segir r Ægi
Lúðvík uCSS ber, að romnast, að
In<Jriða ratÖ1 ^á nýlega rætt við
0g fræð7t0tfSueÍnSSOn skiPstjóra
Conjc .. at nonum um útgerð
sagnarit Un Luðvik vera eini
úr muna7nn’ S6m unnið hefur
Cootver" gUm heimildum frá
eins hafíU?‘ Alllr aðrir hafa að-
skiptir K.skriflegar heimildir og
£ru fengn'a^1 máH’ hvort btor
um eða f • f opinberum söfn-
veidur f ra einkaaðilum. Því
hafavantUr UL að Ásgeir skuli
Urn en u U a heimil<Jum af söfn-
skrifaðar unna að meta aðrar
aði hann eimildir- Sjálfur not-
l93ð, en h nokkru vera frá
t0garasaeae fUr ^Ví SV° fram’ að
Unt- AnA^' flnnist ekkl á söfn-
notahvolVlttað Verða menn að
skrifiepar u Veggja nmnnlegar og
ÁriA betmildir.
^riö 1974 k
min út hiá M °m togararitgerð
nafninu t mngarsjóði undir
Utgerðar frfU 1S,ennkrar togara-
ram W 1917. Fyrir þá
útgáfu bætti ég ýmsu við eldri
ritgerðina og endurskoðaði
annað. Meðal þess var kaflinn
um Coot, sem ég breytti lítillega
og bætti m.a. við athugasemdum
frá Ásgeir Jakobssyni, og er til
hans vitnað á blaðsíðu 65.
2. Fyrir útgáfu togarasög-
unnar 1974 gerði ég nokkurn
reka að frekari gögnum um út-
gerð Coots. Ég spurðist fyrir hjá
afkomendum Einar Þorgilssonar
(Magnúsi Sigurðssyni lögfræð-
ingi) og Björns Kristjánssonar
(Sigþrúði Jónsdóttur B.A.) um
gögn varðandi þessa útgerð.
Meðal annars spurði ég um
hlutabréf og fundargerðir frá
Fiskiveiðahlutafélagi Faxaflóa.
Ekkert slíkt kom í leitirnar í það
sinn. Það er misskilningur hjá
Ásgeiri Jakobssyni, að ég hafi nú
fundið fundargerðabók Fiski-
veiðahlutafélagsins. Því miður er
ekki svo. Það, sem kom upp úr
skjalapakkanum frá sýslu-
mannsembættinu í Hafnarfirði,
voru aðeins tveir útdrættir úr
fundargerðum, annar frá eins
konar framhaldsstofnfundi í
júní og hinn frá aðalfundi í janú-
ar 1906. í útdrættinum frá aðal-
fundinum eru aðeins nefndir 1.,
7. og 8. liður þess, sem var á dag-
skrá fundarins. Þessir liðir fjalla
um kosningu stjórnar, sem til-
kynna þurfti yfirvöldum. Það er
í 8. lið, sem sagt er frá því, að
Einar Þorgilsson hafi aðeins
fengið 3 atkvæði í stjórnarkjöri
og því fallið fyrir Þórði Guð-
mundssyni, sem fékk 12. Þessi
úrslit komu mér á óvart, þar sem
ég hafði alla tíð talið Einar Þor-
gilsson einn helzta aðilann að út-
gerð Coots. Mér er því jafnmikil
ráðgáta og Ásgeiri Jakobssyni,
hvers vegna Einar hefur ekki
meira fylgi en þetta á aðalfund-
inum 1906. Ásgeir setur fram til-
gátu um ágreining milli Einars
og Indriða annars vegar og ann-
arra aðila að togarakaupunum
hins vegar. Hann vill líka gera
lítið úr þeim undirbúningi, sem
þeir August Flygenring, Björn
Kristjánsson og Arnbjörn Ólafs-
son hafi unnið að með stofnun
togarafélags þegar um haustið
1904. Mér finnst trúlegast, að
fullkomið samhengi sé á milli fé-
lagsins frá 1904 og hins, sem
kemur 1905. Þetta sé í raun eitt
og sama félagið, þó að bláþræðir
séu á starfseminni og manna-
skipti verði, þ.e. að Einar og
Indriði koma í stað Augusts. Ný
rök fyrir þessu sýnast mér koma
fram á afsalinu, en þar segir
Arnbjörn Ólafsson: „Framanrit-
að skip hef jeg keypt fyrir ,,Fisk-
veiðahlutafjelag Faxaflóa” og er
skipið því þess full eign.“
3. Þar sem afsalsbréf fyrir
Coot er komið í leitirnar, þarf
ekki lengur að vera í vafa um, að
skipið sjálft kostaði £1500 eða
27000 kr., þegar það komst í
hendur íslendinga. Þessi tala er
sem svarar 8000 kr. lægri en
þær, sem áður voru nefndar. Ég
taldi, að þessi munur lægi ,,að
nokkru“ í kostnaði við kaupin
og heimför. Hér var þó auðvitað
um ágizkun að ræða. Ásgeir
Jakobsson minnir á, að keyptar
hafi verið þrjár vörpur með skip-
inu og virðist telja, að þær og
önnur veiðarfæri hafi verið
drýgstur hluti þess aukakostnað-
ar, sem lagðist á skipið. Þetta
sýnist heldur ósennilegt, þar sem
ein varpa kostaði árið 1916
aðeins kr. 350(ísafold, 16. febr.)
og hafði þó allur útgerðarkostn-
aður stórhækkað vegna styrjald-
arinnar. Þrjár vörpur ættu því
varla að hafa kostað meira en
1000 kr. árið 1905.
4. Ásgeir Jakobssyni finnst
ÆGIR — 61