Ægir - 01.06.1983, Blaðsíða 15

etra verð fáist fyrir þetta mjöl. Gufuþurrkararnir
eru hins vegar duttlungarfullir í rekstri, og þarf að
§*ta þeirra vel.
Helsti ljóður á fiskimjölsverksmiðjunum hefur
engi verið óþefurinn, sem frá reykháfnum leggur.
|^argir hafa séð lítil sjávarþorp í litlum firði, bókstaf-
e§u á kafi í reyk frá fiskimjölsverksmiðju staðarins.
afnvel á stöðum, þar sem frískir sjávarvindar leika,
ær reyknum oft niður, öllum til ama og leiðinda.
v> heyrast oft þær raddir, að banna skuli fiskimjöls-
'erksmiðjur. Slíkt nær náttúrulega engri átt, slíkt er
®a§nið, sem af þeim er.
^ess vegna hafa tæknimenn leyst tvö helstu vanda-
í rekstri verksmiðjanna, þ.e. loftmengun og mikil
■unotkun, og það í sömu hendingunni. Aðferðin er
j>U, að í stað þess að hleypa reyknum úr þurrkaranum
e>nt út um reykháfinn, er hann leiddur í þvotta-
tUrn, þar sem hann er þveginn og kældur og þannig
náð rakanum úr loftinu, sem hann tók með sér úr mjöl-
'nu- Reykurinn lyktar auðvitað eins og pestin, en um
, aö enginn að vita, því í risastórum hitaskifti er
anr> hitaður upp í 400 gráður á celsíus á nýjan leik,
°§ síðan sendur eina ferðina enn í gegnum þurrkar-
ar>n- Reykurinn fer einfaldlega aldrei út úr þurrkara-
rtinu, og því er enginn reykur frá þurrkaranum og
engin lykt.
Það besta við þessa aðferð er, að hún sparar verk-
SlT|iðjunni stórkostlega í rekstri. í stað þess að
Senda heitan reykinn út í bláinn, er hitinn fluttur í
'ivatnið í þvottaturninum. Það vatn, sem verður
^Sna heitt er notað til þess að eima soðið frá skilvind-
um f sérstökum eimturni, þannig að ekki þarf að
ramleiða gufu í gufukatli til þeirra hluta.
1 ,tr*endir framleiðendur þessara orkusparandi og
, leyðandi tækja fullyrða, að með þessu móti megi
. ka olíunotkun verksmiðjanna um allt að helming,
dn þess að afköstin minnki.
le ^Jernhverjum lesanda þykir þetla allt saman ótrú-
§r, skal honum bent á að fara til Akureyrar, og
■ 3 Verksrr|iðjuna í Krossanesi, sem er í norður-
g[ön ðæjarins og er búin þessum tækjum. Nú þarf
þatf^1 aU®3 Þess Ha s^orste>n verksmiðjunnar,
h$ 311 Sem a®ur vall UPP hvítur reykurinn. Er aðeins
uð sjá örlítið litlaust og lyktarlaust hitaupp-
eymi úr þessum sama strompi og þessi blástur á
P ok sín í olíubrennaranum, sem hitar upp forhlið
ltaskiftisins, sem áður var nefndur.
yað kemur allur þessi langi texti sjálfvirkni í fiski-
Jolsverksmiðjum við?
Jú, blgangurinn er sá, að renna stoðum undir þá full-
yrðingu að fiskimjölsverksmiðjur eigi framtíð fyrir
sér, og lykillinn að lausninni sé bættur vélbúnaður.
En nýtísku vélbúnaður getur verið býsna flókinn að
allri gerð, og það þarf að fylgjast vandlega með
honum. Og hverju er verksmiðja bættari, ef hún þarf
að ráða hóp manna til þess að annast hin nýju tæki?
Ekki einungis þarf að greiða þessi dýru tæki, heldur
og hærri rekstrarútgjöld vegna mannahalds.
Ekki einungis má beita sjálfvirkum stjórntækjum
á hinn nýja vélbúnað, heldur getur verið hagkvæmt
að setja þau á ýmis eldri tæki. Með þessu móti má losa
rekstrarmenn við ýmis einhæf og leiðinleg störf, og
flytja starf þeirra inn í hljóðeinangruð og loftræst
stjórnherbergi.
Skulu nú tekin nokkur dæmi um eldri tæki, sem
hagkvæmt er að setja sjálfvirkni á.
Soðeimingartæki
Soðeimingartækin gegna því hlutverki, að eima
soðvatnið sem fæst úr skilvindunum. Soðið er eimað,
uns þurrefnisinnihaldið hefur náð 30%. Þá kallast
vökvinn kjarni, og honum er blandað saman við
pressukökuna frá pressunum, áður en hún fer í þurrk-
arann.
Það er hið mesta vandaverk að stjórna soðeimingar-
tækjunum,sem oft eru þriggja þrepa. Rekstrarmaður
þarf að stilla gufustreymið inn á 1. þrep, svo afköst
tækjanna verði hæfileg. Hann þarf að stilla vökva-
rennslið inn á 1. þrep og ventlana tvo, sem eru á milli
þrepanna þriggja, og loks þarf að stilla útrennslið af
síðasta þrepinu. Kjarninn, sem af síðasta þrepi
kemur þarf að vera jafn að magni og þéttleika, því
ella getur komið ólag á rekstur þurrkarans, sem tekur
Hœðarmœli með flotholti er auðvelt að setja á gamla lanka.
ÆGIR — 295