Ægir - 01.11.1987, Blaðsíða 19

'1/87
ÆGIR
635
ákveða reglur um verðjöfnunar-
reikninga hjá viðskiptastofnun
viðkomandi fyrirtækis. Almenn-
Urn stjórntækjum peningamála
Vrði sfðan beitt til að hafa áhrif á
"tlánaþróun bankakerfisins með
bað að markmiðL að draga úr
Sveiflum í sjávarútvegi og þjóðar-
ðúskapnum.
I þriðja lagi skal bent á að
astæða er til að huga að sveiflu-
löfnun í veiðum. Athuga þyrfti
rr'ismunandi leiðir í því efni, ekki
s'st með hliðsjón af þeim breyt-
lr|gum í fiskveiðistjórn sem
§erðar hafa verið á síðustu árum
°g þeim breytingum sem fyrirsjá-
anlegar eru.
I aðalatriðum hefur verið til-
^neiging til að fara þá leið hér á
^andi að láta breytingar á raun-
Sengi krónunnar draga úr af-
komusveiflum í sjávarútvegi.
^eð örðum orðum við batnandi
ski|yrði sjávarútvegs - hækkandi
verð sjávarafurða og/eða aukinn
afla _ hefur raungengi farið
^ækkandi og afkoma fyrirtækj-
anna tiltölulega lítið batnað og
óverulegar fjárhæðir lagðar til
^liðar. í þessu sambandi má vísa
„Afkoma botnfiskvinnsl-
unnar hefur einnig fariö
batnandi á síöustu þrem
árum. Áriö 7 985 var2% tap í
hlutfalli við tekjur miðað viö
3% ávöxtun. Árið 1986 er
áætlað að botnfiskvinnslan
hafi verið rekin með 2,8%
hreinum hagnaði miðað við
3% ávöxtun og 1,6% miðað
við 6% ávöxtun. Rekstrar-
skilyrði botnfiskvinnslunnar
hafi hins vegar versnað á síð-
ustu mánuðum. Kemur þar
margt til. Hráefni hefur
hækkað. Annar innlendur
kostnaður hefur jafnframt
hækkað með vaxandi verð-
bólgu. Jafnframt hefur
lækkun dollarans rýrt stöðu
greinarinnar".
til mismunandi tímabila, meðal
annars fyrri hluta 7. áratugar,
áranna 1970-1974 og 1976-
1978. Nú virðist sagan vera að
endurtaka sig. Þannig hefur raun-
gengi hækkað um 18% frá 1985.
Nánar tiltekið var hækkun raun-
gengis 3% 1986 og um 14% frá
meðaltali 1986 til fjórða ársfjórð-
ungs 1987. Fyrirsjáanlegt er að
raungengið hækki enn frekar a
næstu mánuðum. Þessi raungeng-
ishækkun hefur auðvitað dregið
verulega úr hugsanlegum af-
komubata í sjávarútvegi. í
almennum orðum hefði síðari
leiðin falið í sér minni hækkun
raungengis en orðið hefur að
undanförnu og betri afkomu
sjávarútvegsfyrirtækja. Þetta
hefði auðvitað þýtt að sjávarút-
vegurinn væri nú betur í stakk
búinn til að mæta samdrætti í
sjávarafla. jafnframt hefði við-
skiptahalli að öðru jöfnu orðið
minni.
Sjávarútvegur hefur gengið í
gegnum mikið breytingarskeið
síðastliðin tvö til þrjú ár. Sam-
hliða góðærinu hafa nýjaraðferð-
ir við fiskveiðistjórn verið teknar
upp. Þessar nýju aðferðif hafa
haft mikil áhrif á sókn og útgerð-
arhætti. Jafnframt hefur starfsum-
hverfi sjávarútvegs breyst með til-
komu fiskmarkaðanna. Þessar
nýju aðstæður gefa tilefni til að
endurskoða t’leiri þætti í starfs-
skilyrðum sjávarútvegs, ekki síst
þá þætti sem stuðlað gætu að
meiri stöðugleika í efnahagslíf-
inu.
Höfundur er forstjóri Þjóöhagsstofn-
unar.