Ægir - 01.10.1991, Síða 7

10/91
ÆGIR
507
atv'nnugreinaskipting ætti að vera
skýr.
almennt
^tlán bankakerfis og fjárfesting-
nánasjóða til sjávarútvegs hafa
re8ist saman frá árinu 1989. Lán-
Ve'tingar bankakerfisins minnk-
Ueu um sex milljarða króna á milli
'°ustu tveggja ára. Þessi sam-
rattur á einkum rætur sínar að
. til mikillar minnkunar geng-
Js undinna lána einkum afurða-
na og endurlánaðs erlends
ansfjár. Birgðir útflutningsafurða
eru taldar hafa minnkað, afskip-
a.n'r urðu greiðari, þannig að fyrr
®kkst gert upp fyrir útfluttar sávar-
a Urðir. Sérstaklega var markaður
,^r'r saltfisk góður árið 1990,
bir— °
"r8ðir litlar og skil hröð. Annað
e^r'ði sem hefir áhrif á afurðalánin
r n'nn mikli útflutningur fersk-
fisks, sem ekki eru veitt afurðalán
út á. Bæði var um að ræða slægð-
an fisk og flattan fisk, ferskan.
Minnkun hefir einnig orðið á
endurlánuðu erlendu lánsfé. Að
sögn bankamanna hafa erlend
endurlán verið vandræðagripur.
Mörg þeirra eru í vanskilum.
Einnig kemur í Ijós að útlán fjár-
festingarlánasjóða til sjávarútvegs
hafa dregist saman um einn
milljarð. Útlán bankakerfis og
fjárfestingarlánasjóða til sjávarút-
vegs hafa þannig dregist saman
um sjö milljarða á milli ársloka
1989 og 1990. í fljótu bragði gæti
þetta endurspeglað bætta afkomu
þar eð á árinu varð verulegur
hagnaður eða 5.1% af tekjum af
reglulegri starfssemi sjávarútvegs,
sem er hreinn hagnaðurfyrir skatt,
það er hrein hlutdeild eiginfjár-
magns. Hluti af hagnaði fyrir skatt
fer til greiðslu opinberra gjalda og
annar hluti er greiddur út sem
arður. Það sem eftir er í fyrirtækj-
unum ætti að nýtasttil fjárfestingar
eða lækkunar skulda.
Samsvarandi tölur fyrir árið
áður voru tap af reglulegri starf-
semi upp á 3.7% af véltu og
munar þar mestu um vexti og
verðbreytingarfærslur og lækkuðu
úr 11.0% af veltu í 1.2% á milli
áranna 1989 og 1990. Þessi
lækkun vaxta á að mati Þjóðhags-
stofnunar fyrst og fremst rætur
sínar að rekja til verðbreytinga-
færslna, og misgengis milli verð-
lags erlendra vara og innlends
verðlags, það er hækkunar á raun-
gengi íslenskrar krónu, og þess að
verðlag innan ársins 1990 hækk-
aði minna en nam verðhækkunum
frá meðaltali ársins 1989 og 1990.
Lækkun vaxtakostnaðar, sem