Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1940, Síða 6

4
vér erum bundnir vináttu og menningarböndum, skuli eigi
liafa borið gæfu til þess að jafna deilumál sín á friðsam-
legan hátt. Vér erum hlutlausir áhorfendur hins mikla hild-
arlciks og óskum þess eins, að friður og sátt megi takast
eins fljólt og unnt er og að bver og ein þessara þjóða megi
njóta blessunar friðarins og ávaxta þeirrar miklu menn-
ingar, er þróazt befir með þessum þjóðum. Yér finnum
aldrei betur en nú, hvílík gæfuþjóð vér íslendingar erum,
og vér treystum því, að yfirlýsing vor um ævarandi lilut-
leysi verði virt af öllum þjóðum. Vopnleysi vort er vor
öruggasta hlíf, og vér megum með sanni teljast til ham-
ingjusömustu þjóða veraldarinnar. Þótt erfiðleikar þeir, sem
styrjöldin liefir í för með sér, veki kvíða og ugg og nái á
hvert heimili lands vors, ættu þeir að vera leikur einn, er
vér rennum augum til ófriðarlandanna, þar sem þúsundir
manna láta lífið daglega á blóðvöllum orustnanna og þar
sem hver móðir og bver faðir og liver einasti maður i öll-
um þessum löndum ber daglega ótta í brjósti, að nánustu
ástvinir þeirra láti lifið eða Idjóti örkuml fyrir lífstið. Þótt
öil vopnaviðslcipti sé í vorum augum skortur á menningu,
hljótum vér að dást að því, að liver einasti vopnfær maður
i ófriðarlöndunum er nú reiðubúinn til þess að fórna lífinu
fyrir hugsjónir sínar, fvrir frelsi föðurlandsins og fyrir
menningu þess. Slík fórnarlund ætti að vera oss íslending-
um livöt til þess að standa saman á erfiðum tímum, láta
deilumál flokkanna falla niður og keppa markvist að þeim
gæðum, er einnig vér teljum æðst hér á jörðu, pólitísku og'
menningarlegu sjálfstæði þjóðar vorrar. En menning hverr-
ar þjóðar er fyrst og fremst miðuð við ágætustu afrek í
visindum og listum, líkt og bæð landslags er mæld við
hæstu bnjúka fjallatindanna. Iiún er mæld við afrek þau,
sem unnin eru í kyrrþey af vísindamönnum þjóðanna, og
listaverk þau, er skapast á innblásnum augnablikum. Er
vér lítum yfir sögu þjóðar vorrar á undanförnum öldum,
sjáum vér, að upp úr aldanna myrkri gnæfa örfá nöfn
þeirra manna, er af snilli andans og með vísindalegum af-