Árbók Háskóla Íslands - 01.02.1940, Page 63
61
mörg fræðirit, og í islenzkum fræðum hafa viðfangsefnin
aukizt eftir því sem timar liðu. Háskóli vor væntir að taka
forystu í þessum fræðum og verða miðstöð allra þeirra rann-
sókna, er snerta tungu, bókmenntir og sögu þjóðarinnar.
Um hina lcyrlátu starfsemi rannsókna og fræðaiðknana má
segja, að
kyrrlát önn slcal klungrin erja,
kafa til alls, þótt djúpt sé að grafa,
og slíkar rannsóknir leiða oft í ljós og leysa úr álögum gömul
sannindi um liðnar aldir, svo að
opnast salir, blómleg býli,
bæja mergð og lýða ferðir,
landið fullt af lífi og yndi,
lá og straumar og vötnin bláu.
Mestu afreksverk, bæði í vísindum og öðrum velferðarmál-
um þjóða eru unnin á kyrrlátum augnablikum, á stundum
þagnarinnar, þegar hugurinn kennir síns innsta eðlis og
leitar út fjæir jarðbundin takmörk líðandi stundar og eigin-
hagsmuna. Þessi leit hugans á þöglum stundum er leit manns-
andans að lausn hinna miklu viðfangsefna lífs og dauða, en
fulltrúar vísindanna eru auðmjúkir þjónar þessarar starf-
semi, og ríður því á, að til vísindalegra rannsókna veljist þeir
menn, er liafa fengið fullkomna þjálfun bver í sinni fræði-
grein og bafa rika ábyrgðartilfinningu gagnvart sínu háleita
starfi.
Þessi uppskera íýrrsta tímabilsins í sögu háskólans gefur
vonir um og fyrirheit, að háskóli vor megni að verða and-
legur lífgjafi þjóðarinnar og iiafi forystu í öllum velferðar-
málum hennar, er til blessunar og farsældar mega verða,
andlegum og efnalegum, á ókomnum öldum. Yfir dyrum
þessa liátíðasals, er vér nú dveljum í, eru letruð liin fögru
orð Jónasar Hallgrímssonar, er bann orti 1839 til heiðurs
erlendum visindamanni, er lieimsótt bafði land vort: