Stúdentablaðið - 01.02.2001, Page 10
(Ó)dæmigerðir háskólanemar?
Hinn dæmigerði háskólanemi er í hug-
um flestra strákur eða stelpa á þrí-
tugsaldri sem fór beint í háskólanám
eftir menntó eða tók sér hugsanlega ársfrí á
milli til að „kynnast lífinu". En stór hluti há-
skólanema fellur alls ekki undir þessa skil-
greiningu. Stúdentablaðið boðaði fjórar
konur sem allar eru komnar yfir þrítugt á
sinn fund og í fjörugum hringborðsumræð-
um var rætt um hvernig Háskóli Islands
blasir við þeim sem eldri eru og hvernig er
að vera eldri nemi í Háskólanum. I’etta voru
þær Hildur Friðriksdóttir, ncmi í félags- og
atvinnulífsfræði, Esther Jónsdóttir, íslensku-
nemi, Sigfríður Þorsteinsdóttir, nemi í
stjórnmálafræði og
Anna Kristinsdóttir,
nemi í stjórnmála-
fræði.
Rannsóknaþátturinn
mikilvægur
Fyrst barst talið að
kennslu við Háskóla
Islands ojy Hildur hóf
leikinn.
H: „Ég get einung-
is talað út frá félags-
vísindadeild en ég
man að fýrstu tvær,
þrjár annirnar í skólanum var ég oft mjög
hissa á skipulagsleysi í kennslunni. Svo verð-
ur maður smám saman samdauna. En fyrir
mér er mjög mikilvægt að það sem ég læri
nýtist mér í atvinnulífinu. Gagnrýnin hugs-
un skilar sér auðvitað í öllum störfum en að
sumu leyti hefði ég viljað sjá önnur vinnu-
brögð við verkefnavinnu. Mér finnst rit-
langt hlé. Mér fannst námið ágætis blanda af
fræðilegu og hagnýtu efni og ákvað að halda
áfram í BA-námi eftir að ég útskrifaðist með
diplómuna sem ég gerði reyndar á laugar-
daginn var! Sumum fannst námið reyndar
fullfræðilegt en það var margt mjög gagn-
legt innan urn og svo er náttúrulega allt
nám hagnýtt í sjálfú sér. En ég get ímyndað
mér að þetta nám nýtist í atvinnulífinu.
Smáleturslærdómur?
Allir höfðu sitt að segja um hvað m&tti betur
fara í kennslunni.
H: Já, ég vildi gjarna sjá meiri tengingu
við atvinnulífið í Háskólanum, t.d. komu
inn stundakennarar
frá atvinnulífinu og
þá var eins og nem-
endur lifnuðu við!
Hins vegar finnst
mér vanta upp á að
stundakcnnarar séu
settir nægilega vel
inn í starfið og þá á
ég ekki síst við þeirra
vegna. I’á finnst mér
líka að stundum sé
of mikið lagt í smá-
atriðalærdóm.
Kennarar segja
stundum að þeir verði að spyrja um smáat-
riðin til að kanna þekkingu nemenda. Ég tel
að þeir geti alveg eins kannað hana með því
að sjá hvort nemendur hafi lesið ítarefnið
eða dýpkað þekkingu sína á viðkomandi
sviði. Það á ekki að vera að spyrja úr smáa
letrinu í háskóla, fremur á að auka rann-
sókna- og vinnulagsþáttinn í náminu.
með skrifkrampa! Þannig jókst rúm fyrir
umræður og þess háttar sem ég tel lífsnauð-
synlegt í háskólanámi. Hins vegar grunar
mig að sumir kennarar vilji ekki taka þetta
upp því þeir óttast að nemendur hætti að
mæta í tíma!
H: En þetta er cinmitt mjög góð kennslu-
aðfcrð og geftir mun meira svigrúm til
spurninga og spjalls.
E: Já, það getur verið mjög gott að vera
hjá kennurum sem
hafa kennt annars
staðar. Þannig sat ég
kúrs hjá kennara sem
hafði verið að kenna í
útlöndum og hann
lagði mikla áherslu á
hópvinnu því í at-
vinnulífinu yrðum við
að geta unnið í hóp.
Þetta gerði mig
hlynntari hópvinnu en áður þó að ég vinni
best ein.
Skrifræði
Þá barst talið að skrifr&ðinu innan Háskól-
ans.
A: Það scm mér finnst kannski verst við
Háskólann er ekki skipulagsleysi í kennslu
heldur í stjórnun. Þannig þurfti ég að sækja
um undanþágu til að fara í Háskólann þar
sem ég er ekki með stúdentspróf. Umsókn-
arferlið tók fimm mánuði sem er allt of
langt.
S: Já, það var sama sagan hjá mér.
A: Augljóslega er þetta ekki neitt sem
maður anar út í; að hætta á vinnumarkaði og
fara í nám og að sama skapi gerir maður sér
ar vegna!
A: Svo er kannski eitthvað um að yngri
krakkar vití elcki hvert þeir eru að fara. Þeir
velja sér bara eitthvað til að fá tiltekna gráðu
þó að þeir hafi kannski ekki brennandi
áhuga á viðkomandi fagi.
S: En ég hef nú bara gaman af að skella
mér í vísindaferðir öðru hvoru! Og svo
finnst mér gaman að vinna í hóp með yngri
nemum, það brýtur ísinn og getur verið
mjög gaman. Mér
fixrnst andinn í mín-
um hóp í stjórn-
málafræðinni mjög
góður.
A: Mér finnst
þetta erfiðara, að
vera í vísindaferð og
svo tekur maður eft-
ir því að hormónarn-
ir eru komnir af stað
hjá yngiá ncmendum og þá lætur maður sig
nú bara hverfa!!
S: Já, hormónarnir cru nú reyndar
kannski ekki á fúllu hjá okkur, en mér finnst
ég samt ekkert eldri en allir hinir.
H: Sama segi ég!
A: En ég finn nú til dæmis ekki til sama
eldmóðs yfir stúdentapólitíkinni og þeir sem
yngri eru þó að ég ætli að kjósa og svona!
E: Ég fæ nú alltaf fiðring þcgar ég sé
skemmtanir íslenskunema auglýstar! Ég
skelltí mér á árshátíðina í fyrra og var þar elst
nemenda en skemmti mér samt konung-
lega! Áhugi á félagslífi fer því ekki endilega
eftir aldri.
En samskipti við kennara?
„Mér finnst ritgerðir og verk-
efni of sjaldan snuast um
málefni sem eru ofarlega á
baugi í þjóðfélaginu um þær
mundir í Ijósi þeirra kenninga
sem fjaliað er um í viðkom-
andi kúrsi.“
„Augljóslega er þetta ekki
nestt sem maður anar út í; að
hætta á vinnumarkaði og
fara í nám.“
gerðir og verkefni of sjaldan snúast um mál-
efni sem eru ofarlega á baugi í þjóðfélaginu
um þær mundir í ljósi þeirra kenninga sem
tjallað er um í viðkomandi kúrsi. Þannig tel
ég að maður græði meira á að skrifa rann-
sóknarritgcrðir en heimildaritgcrðir um
þennan og hinn fræðimanninn. Kannski
ekki síst vegna þess að oft og tíðum eru einu
bækurnar sem eru fáanlegar á bókasafninu
eldgamlar og jafnvel úreltar.
S: Ég hef nú ekki sömu sögu að segja
enda snýst stjórnmálafræði að miklu leyti
um það sem er í gangi hverju sinni. Ég var
til dæmis að vinna að rannsóknarritgerð um
heimastjórnartímabilið á Akureyri sem fáar
heimildir eru til um og það var ínjög spenn-
andi og „aktúelt“
verkefni sem eykur
skilning á nútíman-
um.
A: Að mínum
dómi er stjórnmála-
fræði mjög lifandi
fag en ég er hins
vegar sammála því að
bókakostur Þjóðar-
bókhlöðunnar er
ónógur og oft eru
lykilbækur lengi í
láni þannig að mað-
ur þarf að notast við
eitthvert gamalt efni.
S: Já, bara það að fá úrskurði félagsmála-
ráðuneytisins var stórmál fýrir háskólabóka-
safnið þó að þeir séu reyndar ókeypis. Ég
endaði með því að ná í þá sjálf beint niður í
ráðuneyti!
E: Já, ég er í íslensku í heimspekideild
þannig að ég hef kannski aðra sögu að segja.
Upphaflega fór ég í hagnýta íslensku sem er
diplóma-nám og var þá að byrja aftur eftir
S: Já, það vantar kennslu í aðferðafræði
upplýsingaöflunar, t.d. að nýta rafræn
gagnasöfn.
A: Að sama skapi finnst mér að vekja
mætti athygli á námstækninámskeiðum
Námsráðgjafarinnar strax við upphaf náms
en ég sótti eitt slíkt og tel mig hafa grætt
mikið á því.
E: Aðfcrðafræðikúrsar eru mjög mikilvæg-
ir eins og aðferðafræðinámskeið íslenskunn-
ar sem fólst í að senda nemendur í nokkurs
konar ratleiki í Bókhlöðuna! Mér fannst ég
læra mikið á því enda lagði ég það á mig að
leita að öllu sjálf og hafa fýrir hlutunum.
S: Annað sem mér finnst mikilvægt er að
opna fýrir þverfaglega vídd í háskólanámi.
Ég sat t.d. í sveitar-
stjórn á Akureyri og
ég hef lagað nám mitt
að þörfum mínum.
Þannig hef ég tekið
ýmis valnámskeið úr
öðrum deildum inn í
stjórnmálafræðina;
t.d. sveitastjórnarrétt
innan lagadeildar og
ætla að taka stjórnun-
ar- og rekstrarnám-
skeið innan viðskipta-
deildar.
H: Ég er sammála
þér um mikilvægi þessa enda er samfélagið
orðið þverfaglegt og slík menntun orðin
mjög vinsæl.
Netið
A: Enn eitt um kennsluna og það er netið.
Nú sat ég kúrs hjá nýjum kennara þar sem
allar glósur voru á netinu og maður gat
prentað þær út og mætt svo í tímann og
hlustað á kennarann í staðinn fýrir að sitja
grein fyrir að maður þarf að leggja enn
meira á sig ef maður hefúr ekki sama grunn
og hinir. En ég þurfti að sitja kúrsa til
reynslu til að gá hvort ég gæti náð þeim áð-
ur cn ég fékk að skrá mig formlega í námið
og mér fannst þetta satt að segja óþarfa
stífni.
Skiptir aldur máli?
En hvað meðyngri nema?
H: Ja, mér finnst ég eiginlega vei'a jafn-
gömul hinum nemendunum. En maður
kemur á allt öðrum forsendum inn í námið
og oft tölum við eldri nemar um að okkur
langi til að lesa hitt og þetta aukaefni sem
kennarinn bendir á.
Ég hef á tílfinning-
unni að almennt sé
minna um það hjá
yngra fólki.
S: Já, sama segi ég,
nerna svo kemst mað-
ur náttúruiega ekkert
yfir að lesa þetta allt!
A: En maður er líka
orðinn ofsalega fróð-
leiksþyrstur eftir langt
hlé frá námi! Og svo vill maður tjá sig í tím-
um sem er kannski ólíkt yngri nemurn.
H: Já, þessir yngri kvarta yfir málæðinu í
eldri nemum!
A: Já, það er nú reyndar skrýtið að nem-
endum virðist oft vera uppsigað við þá nem-
endur sem vilja tjá sig um námsefnið og eru
áhugasamir, ég hélt að þessi mórall bara
tíðkaðist ekki á háskólastigi!
E: Mér finnst nú reyndar fróðleiksþorst-
inn alls ekki bundinn við aldur en mér finnst
alveg frábært að koma aftur í skóla eftir
langt hlé! Mig langar virkilega að læra.
H: Já, ég er í þekkingarleit, þekkingarinn-
A: Ja, ég á erfitt með að þola að kennarar
tali eins og allir nemendur þeirra séu fæddir
1980!
H: Já, og að sama skapi finnst mér leiðin-
legt að sjá kennara tala niður til nemenda
sinna. En það er sem betur fer ckki algengt
og mér finnst flestír kennarar taka gagnrýni
vel.
Hagsmunir eldri nema
En eru hajysmunir eldri nema aðrir en
þeirra sem ynpri eru?
H: Ja, ég hugsa að hagsmunir háskóla-
nema séu að mestu leyti sameiginlegir.
S: Eins og skerðing námslána vegna tekna
maka ...
H: ... sem er nátt-
úrulega svakalegt, að
vera algjörlega upp á
maka sinn kominn.
A: Já, að þurfa
samþykki hans til að
fá að fara í nám. í
rauninni eru það for-
réttíndi að geta farið
af vinnumarkaði í
nám enda er það
ekkert sem maður anar út í hugsunarlaust.
En nú höfúm við Sigfríður verið að íhuga að
koma félagsskap eldri nema á laggirnar.
Hann gæti orðið að hagsmunasamtökum
þessa hóps og tryggt tíltekið upplýsinga-
streymi. Nú er ég með barn á leikskóla og á
sem háskólanemi rétt á að fá lægra leikskóla-
gjald. En þetta sagði mér enginn! Þannig að
ég sé svona samtök íýrir mér sem upplýs-
ingamiðlun.
S: Já, og einnig sem umræðuvettvang
frekar en skemmtinefnd!
Katrín Jakobsdóttir og Björn Gísiason
„Aðferðafræðikúrsar eru
tnjög mikilvægir eins og að-
ferðafræðinámskeið íslensk-
unnar sem fölst í að senda
nemendur í nokkurs konar
ratleiki í Bókhlöðuna!“
„lá, hormónarnir eru nú
reyndar kannski ekki á fullu
hjá okkur, en mér finnst ég
samt ekkert eldri en allir hin-
ir.“
10 stúdentablaöið - febrúar ‘01