Stúdentablaðið - 01.10.2001, Blaðsíða 2

/
2 stuclentahlaftia
Hversu streit era streitheimar?
Mynd: Billi
Mannréttindabarátta
samkynhneigðra er ekki ný af nálinni.
Hún hefúr, í gegnum tíðina, miðað
að því að uppræta fordóma og rang-
hugmyndir meðal almennings, kirkj-
unnar manna og á hinu háa Alþingi.
Mikið hefúr áunnist í þessari baráttu
síðustu árin og það má með sanni
segja að viðhorf þjóðfélagsins í garð
lesbía og homma nú í dag borið sam-
an við það sem ríkti fyrir 2 til 3 ára-
tugum eða svo sé cins og að bera
saman svart og hvítt, svo miklar hafa
hugarfarsbreytingarnar í þjóðfélag-
inu orðið.
En hvernig standa málin í dag, nú
þegar samkynhneigðir hafa byggt sér
upp félags- og fræðslumiðstöð? Við
fórum á stúfana í því augnamiði að
fræðast betur um málið og tók Gísli
Magnússon innanbúðarmanninn
Hrafnkel tali.
Eru hommar og lesbíur fordómafull?
Það er, þau versus innangarðs-
samfélagið eða öllu heldur óinnvígðir.
Já, það má segja að fordóma sé að
finna meðal homma og lesbía, alveg ör-
ugglega á svipaðan eða á sama hátt og
meðal gagnkynhneigðra. Meðal gagn-
kynhneigðra er að finna einn og einn
smáborgara sem á fordómafúllan hátt
dregur samkynhneigt fólk í hina ýms-
ustu dilka. I’cim sem þetta gera fer þó
fækkandi. Meðal lesbía og homma má
inni á milli einnig rekast á fólk sem á for-
dómafúllan hátt dregur jaðarhópa sem
fyrirfmnast meðal samkynhneigðra í
samskonar dilka. Þannig eru t.d. MSC
menn (leðurhommaklúbbsmenn)
stundum málaðir á vegg sem anti-kristar
sem helst ætti að ýta burt af gay senunni
í Reykjavík. Sumir, þó ekki margir, sam-
kynhneigðir virðast hræðast áberandi
frávik annarra lesbía og homma svo sem
leður-fettis ýmis konar eða cruising kyn-
lífsvenjur. Þau telja þá hugsanlega að slík
frávik „eilíeneiti“ gay samfélagið í heild
sinni gagnvart gagnkynhneigðum og
geri baráttuna fyrir almennri viðurkenn-
ingu samfélagsins á samkynhneigð erfið-
ari.
En barátta samkynhneigðra á að vera
við löggjafarvaldið, sem að einhverju
leyti er úr takti við tímann. Það er að
mínu viti út í bláinn að hommar og les-
bíur þurfi að berjast við fordóma úr eig-
in röðum.
Er sum sé smáborgarahátt að finna
meðal samkynhneigðra líka?
Já, að vissu leyti má segja að norm eða
meðalmennskutilhneigingar séu að finna
meðal sumra lesbía og homma líka.
Er hún (forpokun samkynhneigðra) að
nokkru leyti skárri en meðalmennska
þeirra gagnkynhneigðu?
Nei, það er hún ekki. Smáborgara-
skapur eða meðalmennska er með því
verra sem nokkuð samfélag hefúr upp á
að bjóða.
Á tímum umburðarlyndis, skilnings
og samkenndar; hvernig geta yfirlæt-
isfullir hommar rökfært það að þeir
séu yfir aðra hafnir?
Þessi spurning er út í hött, hvers
vegna ættu menn að færa rök fvrir hátt-
erni sínu? Hvað áttu eiginlega við?
Ert þú ekki bara líberalisti sem
praktíserar alverstu og hættulegustu
birtingarmynd skoðanafasisma?
Ég þarf ckki að hlusta á þessar fárán-
legu ásakanir.
Má ekki rökfæra nauðsyn fordóma
sem samfélagslegt aðhald? Ef við gef-
um okkur að dómgreindin sem í for-
dómunum er fólgin sé í sífelldum
vexti og þróist jafnfara samfélaginu?
Spyrjandi óskaði eftir því að fá að svara
þessari spurningu sjálfur. Hann fékk leyfi
til þess.
Við komu nýrra hugmynda og hátta-
lags cru ávallt sumir tilbúnari en aðrir að
tileinka sér viðkomandi strauma. Fram-
rás söguklukkunnar sker svo úr um hvor
hefúr rétt fyrir sér þegar fram í sækir.
Mér dettur strax í hug þá fetisu sem
fjallað var um í bíómyndinni Crash, þar
sem fólk lemstraði sig með því að hafá
hörkulegt og hættulegt samneyti í og
við bíla á ferð. Þessi fetisa ætti faktískt
séð að vera jafnrétthá og aðrar fetisur, ef
við gerum hér gildan greinarmun á
hneigð og fetisu, en sá sem gekk gegn
hommum og lesbíum fyrir sex þúsund
árum er hugsanlega í alveg sömu stöðu
og sá sem er á móti fégrunaraðgerðum í
dag.
Hver eru efri og neðri mörk nauðsyn-
legra fordóma?
Engin, fordómar eru ekki nauðsynlegir.
Hvað vilja hommar og lesbíur sækja í
kirkjulrfi?
Ja, ábyggilega það sama og allir aðrir,
þ.e. allt það sem kirkjan hefur upp á að
bjóða.
Hvaða breytingar, ef einhverjar, vilja
hommar og lesbíur gera á kirkjunni
hvort heldur sem samfélagslegri þjóð-
kirkju ellegar kenningafræðilegri
stofnun?
Margir hommar og lesbíur vildu ef-
laust sjá kirkjuna færast nær nútímanum
þegar kcmur að afstöðu hennar gagnvart
samkynhneigð. Kannski gerir hún það í
framtíðinni, en ef hún gerir það ekki
heldur hún áfram að vcra það sem hún
er í dag, þ.e. eitt af síðustu opinberu
skálkaskjólum afturhaldssamra hugsana
á Islandi.
Er mikið af hommum og lesbíum sem
vilja segja sig úr þjóðkirkjunni, afferm-
ast eða afskírast en þora því ekki
vegna þess að þau eru a) ennþá inni í
skápnum b)nenna ekki skrifræðinu
c)bundin ættarklafa?
Það er c). Ekki spurning. Ég veðja
alltaf á c).
Þarf að velkjast í vafa um raunveru-
lega afstöðu þjóðkirkjunnar til sam-
kynhneigðra? Myndi það breyta ein-
hverju innihaldslega séð ef hún gerði
einhverja mínimal ímyndarfræðilega
og formlega hliðrun?
Hugsanlega breytti það einhverju fyr-
ir þá sem nú standa utangarðs en vilja
komast inn. Það fer þó að sjálfsögðu eft-
ir því hvaða ímyndarfræðilegu og/eða
formlegu hliðrun hún framkvæmdi.
Er til eitthvað sem heitir gay-samfé-
lag? Er þetta ekki bara hópur kóara
sem klappa hver öðrum á bakið?
Það má kannski tala um að einhvers
konar gay-samfélag sé til. Allavegana er
að finna slatta af starfandi hópum svo
sem trúarhóp, fræðsluráð, AA hóp o.fl.
o.fl. Hópa sem allir eiga það sammerkt
að miða starf sitt út frá gay sjónarmiði.
Geta samkynhneigðir blandast og
samlagast samfélaginu, eða verður
samfélagið að gera sérstakt rými fyrir
þá? Liggur ekki nær að samfélögin
séu áfram tvenn og hugmyndafræði-
lega aðskilin, svo kollektíft einstak-
lingsauðkenni hvors hóps fái að njóta
sín?
Allir samkynhneigðir umgangast
gagnkynhneigða einhvern part úr degi
svo það er varla hægt að tala um að sam-
félögin haldi áfram að vera aðskilin. Það
hafa þau aldrei verið og munu sjálfsagt
aldrei verða. Það cr þó aftur a móti at-
hyglisverð pæling að taka upp einhvers
konar aðskilnaðarstcfnu sem færði lög-
rcglunni hugsanlega vald til þess að stía
í sundur sam- og gagnkynhneigðu fólki
í nafni almannaheilla. Ég legg til að við
söltum þessa hugmynd.
Heyrðu karlinn, mig langar að skjóta á
þig einni (ræskir sig):
Af kynvísu nirvana hreykir sér Hrafnkell
og hringar sig einsog hann getur.
Hvort lækna hann megi með rópan
og rasskell
er ráðgáta ennþá, við sjáum hvað setur.
Hrafnkell verður við þetta mjög hugsi en
svarar að bragði:
Kynlega þykir mér gaypa hann Gísli
gefa vil ráð til að vísonum veginn.
Láttu af hrossalækningasýsli
lífið er dásamlegt njóttu þess feginn.
Gísli Magnússon