Dýraverndarinn - 01.10.1963, Blaðsíða 8

og allt, sem við hana er tengt, sívaxandi rúm í skól-
tinnm .. . Sums staðar er svo komið, að dýraverndin
er orðin námsgrein, sem ætlað er ákveðið rúm í
skólunum. Bömin læra ágrip a£ sögu dýraverndar,
og Jtá er Jtað skýrt íyrir Jteim, hvernig hún hefur
þróazt jafnhliða vaxandi manndómi og menningu
þjóðanna. Börnunum eru kynnt öll helztu laga-
ákvæði, svo sem heildarlöggjöfin um dýravernd, lög
tnn fuglafriðun og um bann gegn olíumengun sjáv-
ar, kynnt refsilög, sem varða meðferð á dýrum —
og síðast en ekki sízt kennt að skilja Jjjónustu dýr-
anna við mennina og hlutverk dýra í hinni lifandi
náttúru.
Heildarlöggjöf um dýravernd.
Öll lög um dýravernd fram að árinu 1957 miðuð-
ust meira og minna við hagsmunaleg sjónarmið.
Samkv. Jónsbók er Jtað bótaskylt að veita búfénaði
áverka. l>að voru nokkrir bændur á Fljótsdals-
héraði, sent árið 1859 gerðu samjtykkt um að
reísað yrði fyrir illa meðferð á skepnum. Árið 1862
voru síðan með opnu bréfi konungs lögleidd á ís-
landi dönsk lög um hegningu íyrir slíkt athæfi, og
árið 1869 voru á Aljnngi sett ákvæði um sektir og
refsingu fyrir illa meðhöndlun dýra. Fyrirsögn
greinanna um Jtetta efni var: „Um Jtað, er menn
ónýta eða skemma eigur annarra, og um illa með-
ferð á skepnum." Það er ekki fyrr en árið 1915, að
samþykkt er sérstök löggjöf um dýravernd. Voru
þau lög einkum að Jtakka þrjátíu ára linnulausri
baráttu Tryggva Gunnarssonar, sem hafði gefið út
Ðýravininn síðan 1885 og loks árið 1913 komið til
leiðar stofnun Dýraverndunarfélags tslands, sem
atóð að samjaykkt laganna undir forystu frumherj-
ans mikla. Lögunum var breytt til bóta árið 1922,
og íyrir forgöngu Dýraverndunarfélags íslands voru
samin ný heildarlög um dýravernd, sem samþykkt
voru á Aljningi 1957.
Lög þessi bera það hvergi með sér, að þau séu
sett með hagsmuni Jjeirra íyrir augum, sem eiga
dýrin, heldur vegna dýranna sjdlfra, til öryggis líð-
an þeirra og lífi. Grundvöllur laganna er þvi SIÐ-
FERÐILEGUR, en ekki HAGRÆNN.
Fyrsta grein laganna hljóðar þannig:
„Skylt er að fara vel með dýr, svo að þau þjdist
-ekki að nauðsynjalausu."
í annarri grein segir:
Tryggui Gunnarsson.
„Öllum, sem eiga dýr eða ráða yfir J^eim að öðru
leyti eða hafa timsjá með dýrum fyrir eiganda Jteirra
eða annan rétthafa, er skylt að sjá svo um, að dýrin
fái nægilegt vatn og fóður við Jteirra hæfi og við-
hlítandi umhirðu."
Samkvæmt lögunum eru lagðar Jiær skyldur á
ekki aðeins eigendur dýra og umsjónarmenn eða
þá, sem hafa á hewdi gæzlu laga, að veita sjúkum
eða slösuðum dýrum líkn og kæra misferli, heldur
lika á hvern einasta þjóðfélagsborgara, sem kemur
að sjúku dýri eðu meiddu eða veit um það — eða
er kunnugt um misferli gagnvart dýrum.
í lögunum er og gert rdð fyrir refsiábyrgð á hend-
ur foreldrum eða forráðamönnum barna undir 15
ára aldri, sem fara illa með dýr.
Dýrin og Jiéttbýlið.
Ýmis vandamál hafa orðið til 1 Jtéllbýlinu út af
húsdýrum.
Menn, sent áttu liunda, gættu ]>ess lítt, að ekki
hæfði að rakkar |>eirra nytu sama frelsis í bæjum
og fjölmennum þorpum og í sveitunum, og fjölmarg-
ir hundaeigendur létu sér ekki aðeins í léttu rúmi
liggja viðhorfin við samborgurunum, heldur líka
hrakninga rakka sinna, sem ætla mætti að J>eim
hefði verið annt um. Hundarnir unnu tjón á ýms-
an hátt og komust á flæking og voru mjög illa
haldnir. Því er ]>að, að ýmsir bæir og ])orp hafa
bannað hundahald, þar á meðal höfuðborgin. Aðr-
.56
DÝRAVERNDARINN