Dýraverndarinn - 01.02.1975, Blaðsíða 17

Vör
Kristinn Jónsson, Ulfá
Það mun vera algengt, að móður-
astin knýr ærnar til að verja sig og
afkvæmi sitt fyrir hundinum og
tófunni svo lengi, sem kostur er.
En fá dæmi munu vera til þess, að
svo einlæg vinátta sé milli tveggja
sauðkinda, að önnur kjósi heldur
að verja sig og vin sinn ósjálfbjarga
fyrir tófunni, sínum versta fjanda,
í stað þess að flýja og forða sér, en
þó veit ég þess eitt dæmi, sem ég
astla nú að nefna.
Þegar ég fluttist að Ulfá, fékk
eg fráfaranda tvær ær, sem hétu
Gullhnakka og Vör. Vorið 1908
var góð veðrátta á einmánuði, svo
að ég átti erfitt með að hemja féð.
Það sótti svo ákaft á dalinn, og
fór þá svo langt á daginn, að mér
fannst verra að reka það heim
að kveldi og lofaði því þess vegna
að liggja úti. Þessi góða veðrátta
hélzt fram yfir sumarmál, en þá
gerði norðanhríð með mikilli fann-
komu, og lét ég þá smala fénu og
hýsti það, en þá vantaði Gull-
hnökku og Vör. Þegar slotaði, gerði
eg margra daga leit að ánum, en
þasr fundust ekki, svo að ég taldi
víst, að þær hefði farið í fönn og
þótti mér slæmt, því að báðar voru
þær vænar.
Einn dag bað ég ungling, sem
hjá mér var, að leita í svo nefndum
Eotni, sem er syðsti hluti afréttar-
lr>s, er upp frá byggðinni liggur, og
er þangað röskur þriggja stunda
gangur, en þar hafði ekki fyrr verið
leitað. Hann fór sem ég bað, og
sagði hann mér svo frá ferð sinni,
dýraverndarinn
þegar hann kom heim um kveldið.
Þegar hann kom í Botninn að vest-
an verðu við Eyjafjarðará, sér hann
slóðir eftir tvær kindur og tófuslóð
samhliða; það sá hann, að kind-
urnar höfðu öðru hverju stanzað
og varið sig fyrir tófunni, því að
víða var mikið spark. Vissi hann
þegar, að þetta hlaut að vera slóð
eftir ærnar, því að um aðrar kindur
gat ekki verið að tala. Hann rakti
slóðirnar austur yfir ána á snjóbrú,
og upp á stall', sem er að austan
verðu við ána; þar sá hann á
troðningi, að ærnar höfðu snúizt
til varnar, en svo orðið undan að
halda og lágu slóðirnar eftir stall-
inum ásamt slóð refsins. Er hann
kom á hæð nokkura sá hann aðra
ána skammt frá sér, en hina sá
hann hvergi, og taldi það víst, að
tófan hefði drepið hana. En þegar
hann átti eftir stuttan spöl, kemur
Vör á móti honum á harða hlaupi
og ræðst á mórauðan hund, sem var
með piltinum, hann tók á móti, en
varð fljótt að láta undan og flýja;
sneri þá Vör aftur og staðnæmdist
á sama stað sem hún var áður.
Gekk þá pilturinn til hennar og
sá þá, að hún stóð á lækjarbakka,
og að Gullhnakka var þar niður í;
hafði farið niður um snjóhuldu,
sem komið hafði yfir lækinn í
hríðinni. Hann náði ánni upp úr,
en hún gat þá ekki staðið og var
hann því nokkra stund að stumra
yfir henni.
Meðan á því stóð, fór seppi að
færa sig nær, en ekki var hann
langt kominn áleiðis, þegar Vör fór
á móti honum í annað sinn, svo að
hann varð að flýja. Meðan Gull-
hnakka var að hressast, stóð Vör
alltaf hjá henni og varnaði hund-
inum að koma nálægt henni. Pilt-
urinn sagði, að mikið traðk, bæði
eftir tófuna og Vör, hefði verið í
snjónum kringum holuna, þar sem
Gullhnakka var niður í læknum.
Enginn vafi er á því, að tófan
hefði ráðizt á Gullhnökku og drep-
ið hana, þar sem hún lá föst og gat
ekki varið sig, hefði Vör ekki, með
hættu fyrir sitt eigið líf, varið vinu
sína og bjargað lífi hennar. Þetta
sýnir ljóslega, að kær vinátta getur
verið milli skepnanna.
Þegar Gullhnakka fór að hressast,
rak pilturinn ærnar nokkuð heim-
leiðis um kveldið og skildi þær
eftir, þegar Gullhnakka komst ekki
lengra, en næsta morgun sótti hann
þær og rak heim.
Gullhnakka náði sér ekki eftir
áfallið, svo að ég lógaði henni
haustið eftir, en Vör lifði þar til
síðastliðið haust; alltaf var henni
illa við mórauða hundinn og mátti
ekki sjá hann, svo að hún réðist
ekki þegar að honum. Fleira mætti
segja af skepnunum, sem sýnir, að
þær eru bundnar nánum vinátm-
böndum og kunna líka að hata; en
þetta hygg ég að nægi til að sýna,
að vinátta þeirra á milli er sterkari
en menn almennt gera sér grein
fyrir.
Dýravinurinn, 1914, 15. hefti.
17