Dýraverndarinn - 01.10.1975, Blaðsíða 8

Orustan við Mógröfina
Á tíu til fjórtán ára aldrinum
var aðalstarf mitt að hugsa um
kindurnar hans fóstra míns í Há-
túni (Jósteins Jónssonar), einkum
vor og haust. Mér var þetta Ijúft,
því að ég hafði óskiptan áhuga á
kindum og svo var þetta sjálfsagt
skyldustarf og ekki öðrum til að
dreifa í slíka snúninga.
Heimilishundurinn hét Spori,
svartur og hvítbotnóttur, með ljós-
ar lappir, sperrt eyru og hringað
skott. Ósvikinn íslendingur!
Við Spori urðum miklir mátar
og eiginlega eignaði ég mér hann
alveg sérstaklega. Nú ætla ég ekki
að segja sögu hans alla; hún er þó
þess virði, en hvað bíður síns tíma.
Á þessum árum var ofar moldu
ein umtalsverð hetja í hópi ánna
hans Jósteins. Hún nefndist
Kempa og var nafnið samkvæmt
eðli hennar og athöfnum. Hún var
alla jafna tvílembd. Þessi ær kom
verulega við sögu okkar Spora á
vorin ,því að hún var fram úr hófi
túnsækin, en við Spori vorum auð-
vitað verðirnir. Þá voru engar tún-
girðingar, en vakað yfir vellinum
og látlaus barátta háð við rollurnar
og hestana, einkum rétt fyrir slátt-
inn. Spori vissi vel, að til þess var
ætlast, að við beittum fullkominni
hörku í vörslunni og varð hann
illa ræmdur af sumum nágrönnun-
um fyrir ummerkin á töglum hest-
anna. Einkum man ég, að næstu
grannarnir í Ytra-Kálfsskinni
kvörtuðu sáran yfir því, hvernig
hundskömmin færi með taglið á
honum Svip, reiðhestinum hennar
Nunnu. Taglið var allt táið og
skörðótt, svo að heimasætan gat
naumast sýnt sig á gæðingnum á
mannamótum.
En Svipur galt þess, hve slótt-
ugur hann var, túnsækinn og stað-
ur, þegar að honum var ráðist.
Fyrst var hann rækilega áminntur
„framan frá", með æðislegu gelti
og glefsingum, svo nærri höfði
hans, að hesturinn hefði vel átt að
geta skellt tönnunum í hundstrýn-
ið, fannst mér, er ég horfði á við-
ureignina. En þegar þessi aðferð
bar ekki árangur, brá seppi sér eld-
snöggt aftur fyrir hestinn, beit
hann í afturfæturna og hékk svo í
taglinu, með áðurnefndum afleið-
ingum. Brást þá ekki, að Svipur
gafst upp og gerði (vanalega ár-
angurslausa) tilraun til að „slá"
aftur í hundshausinn, um leið og
hann sólhentist brott. - En þetta
var nú eiginlega útúrdúr. Frásagan
átti að snúast um hana Kempu.
Kvöld eitt þegar „hreinsað var
frá", sá ég til Kempu lengst niður
í Mónum. Hún lámaðist þar með-
fram lækjunum, eða lagðist í hvarfi
við háar þúfur og ruðninga og lést
gengin til náða, með hrútlingana
sína kúrandi uppi á hryggnum.
Ekki höfðum við Spori þó lengi
heima verið, þegar þrem hvítum
túnþjófum brá fyrir úti hjá Leik-
hóli, og auðvitað var það Kempa
komin. Kom þrenningin nú úr
annarri átt að túninu til að blekkja
verðina, en það tókst ekki; Spori
sá um það.
Nú var samstundis sprett úr
spori og ráðist til atlögu rétt hjá
tveim svarðargröfum, sem í til-
raunaskyni höfðu verið teknar
skammt utan við Leikhólinn.
Kempa var sýnilega reið og hef-
ur sjálfsagt þótt mistakast hjá sér
áætlunin. Mætti hún hundinum
strax með gagnárás; renndi á hann
og beitti óspart hornum sínum,
sem voru bæði stór og framstkð, en
Spori lét sig ekki og hamaðist
froðufellandi, beit í hornin sitt á
hvað og síðast í ullina á hálsi ær-
innar og milli hornanna. Hrútling-
arnir stóðu í nokkurri fjarlægð,
jarmandi öðru hverju, líklega af
ótta við að hundurinn grandaði
móður þeirra.
Og ég horfði á, undrandi yfir
harðsækni dýranna og að því kom-
inn að stöðva leikinn þegar það
gerðist, sem varð hápunktur at-
burðarins.
Hvort sem það nú var af tilvilj-
un eða ásetm ráði meinfýsinnar
sauðskepnu, þá hagaði allt í einu
svo til, að hildarleikurinn stóð á
bakka svarðargrafarinnar, sem var
nærri því barmafull af vatni, og
var hundurinn þeim megin. í hita
bardagans gætti hann þess ekki,
hvar hann var, en Kempa var
greinilega „með á nótunum", því
að á réttu augnabliki herti hún
sóknina allt hvað af tók og stóð
jafnsnemma sigri hrósandi á vatns-
bakkanum. Seppi hafði sem se
8
dýraverndarinn