Dýraverndarinn - 01.10.1975, Blaðsíða 23

Yngstu lesendurnir
Krían.
Krían er svo algengur fugl hér,
hvar sem er á landinu, að það er
ótrúlegt, að til sé svo ófróð mann-
vera með fullu viti, sem eigi beri
kennsl á „hinn gargandi fugl krí-
una". Krían segir ætíð til nafns
síns, hvar sem hún fer, svo að ekki
er um að villast, því að hún er ein-
hver hinn skemmtilegasti skap-
vargur, sem til er í fuglaríki okk-
ar. Hún er einnig hin ásjálegasta
að lit og vaxtarlagi, — hvítgrá og
hvít á lit, með langa og mjóa vængi
og ennþá lengra, klofið stél, með
svarta kollhettu á höfði, sem nær
framan frá nefrótum aftur á hnakk-
ann, niður undir háls. Nef og fæt-
ur eru hárauðir. Kroppurinn er svo
lítill (þyngd um 110 g), að mönn-
um hefur orðið að orði, að krían
væri lítið annað en fiðrið og vargs-
hátturinn. En hún er þó bæði fall-
egur og frekar skemmtilegur fið-
urhnoðri, þrátt fyrir það að eigi
verði um hana sagt, að hún sé radd-
fögur.
Krían er með flugfimustu fugl-
um, sem hér getur, iðandi af fjöri
°g ærslum, og flestum mönnum
finnst tómlegra á eftir, þegar krían
héðan að liðnu sumri. Krían er
1 rauninni hánorrænn fugl. Hún á
sumarheimkynni norður um öll
norðurheimskautslöndin, næstum
e*ns langt norður og menn hafa
komizt lengst.
Krían er alls staðar farfugl, og
Yin er gríðarlega langförul. Það er
Sannað, að hennar hafi orðið vart,
DÝRAVERNDAKINN
þegar vetur er hér norðurfrá, sunn-
arlega við Chile-strendur og við
suðurodda Afríku og austur við
Nýja-Sjáland. Þá hafa margir það
fyrir satt, að hún sé algeng í Suður-
íshafinu ,suður af ströndum meg-
inlandanna þar.
Krían er félagslynd, þær eru því
nær ætíð fleiri saman, hvar sem
hún er eða fer. Hún verpir helzt í
þéttum vörpum, þar sem skilyrði
eru til þess, t. d. nóg æti, nærtækt
handa ungunum og öryggi fyrir
vargi. En bezta öryggið er henni
félagslyndið, og það er ekki heigl-
um hent að fara að henni, þar sem
hún er í þéttum vörpum. Hún held-
ur og sínum hlut fyrir flestum varg-
fugli, meðan hún liggur á eggjun-
um, en henni gengur oft verr að
gæta unganna. En þá er líka oftast
nær fastara sótt á, því að flestum
óvinum hennar þykja ungarnir
betri til átu en eggin.
Krían er ekki sérstaklega vand-
fýsin með varpstaði, ef þeir eru að-
eins nálægt sjó eða vötnum, við ár
eða lón. Helzt er hún þó við árósa,
í óshólmum, á töngum og annesj-
um við sjó og vötn. Varptími krí-
unnar hefst sjaldan fyrr en í júní-
byrjun. Krían verpir 2-3 eggjum
og fer það bæði eftir árferði og
aldri. Utungunartíminn er um 3
vikur (tæpar þó), og hjálpast bæði
hjónin við það starf og við uppeldi
unganna. Ungarnir fara úr hreiðr-
unum, áður en þeir eru vel þurrir,
og eru slungnir í því að dyljast í
grasi eða mosa eða á milli steina,
því að þeir eru fyrst nær einlitir,
mógrádrröfnóttir og mjög samlitir
flestu umhverfi. Þeir eru mjög við-
kvæmir gegn kulda og bleytu fram-
an af og farast því unnvörpum, ef
tíð er stirð og köld. Er það yfirleitt
sjaldgæft, ef kríuhjónum tekst að
koma fleiri en einum unga á legg.
23