Nýtt land - 01.01.1937, Side 19
N Ý T T L A N D
17
vegina eru bornar uppi af þeim stór-
hug og örugga sjálfstrausti, sem staf-
ar frá þessari tilfinning. Hún er sýnd í
viðtækum kröfum í menningarmálum.
Hún er skilyrði fvrir þeirri stillingu,
sáttfýsi og einurð, sem var sýnd -— og
verður sýnd -—■ í vinnulöggjafarmálinu.
Tvennt var það einkum á þinginu, sem
rökstuddi þessa tilfinning, ef svo má
segja. Annað var skýrsla Verkamála-
ráðs Alþýðusambandsins, flutt af for-
manni Sjómannafélags Reykjavíkur.
Þar var sýnt, að nálega allar deilur,
sem sambandsfélögin háðu 1934—36,
bafa unnizt og víða fengizl þýðingar-
miklar réttarbætur. Hins vegar sést, að
verkföll, sem Alþýðusambandsþingið
styður ekki, geta ekki unnizt. Þetta
sannfærir betur en nokkuð annað um
rétt og mátt Alþýðusambandsins til að
ráða mestu i væntanlegri vinnulöggjöf,
— eða hindra liana, ef samkomulag
næst ekki við aðra aðila. — Ilitt var
skýrsla, sem forseti Alþýðusambands-
ins gaf um starf og slefnu sambands-
ins 1934—36. Hafi önnur skýrslan og
umræður um hana skerpt stéttarvit-
und, l)aráttnlivöt og sigurvissu, hlaut
hin síðarnefnda að víkka svigrúm bar-
átiuhvatanna. Hún gat sannfært livern
mann um það, að styrjöld þjóðarinn-
ar fyrir lifi sínu og framtið, það er
styrjöld alþýðunnar og Alþýðuflokks
ins, öðrum fremur. Því að það er al-
þýðan, sem erfir landið. Þessar tvær
skýrslur voru tákn flokkshlutverks,
sem er tvöfalt, en rennur þó i eilt, ef
gæfa er með. Þær kenndu stéttvisi og
þegnskap, þegnskap og alísherjarstétt-
vísi. Og þær gáfu fyrirheit um, að al-
þýðan og l’lokkur hennar skuli þrosk-
ast með hverju nýju verkefni, sém
hann velur sér. B. S.
Fátæktin
og ný kynslóð.
Svíþjóð er auðugust og farsælust af
Norðurlöndum. Þar þvkir ríkja almenn
liagsæld, kreppan og atvinnuleysið vfir-
unnin að kalla. Þjóðarlekjurnar eru
nnnni sveiflum háðar en á íslandi.
Ástand atvinnuvega í Svíþjóð 1934—
36 sýnir jafnvægið, sem björtustu von-
ir annara Norðurlandaþjóða stefna að.
Þess vegna kunna nýjustu hagskýrsluv
þaðan að benda til islenzkrar framtíðar-
þróunar og væntanlegs ástands.
Fjölmennasti atvinnuvegur Svia er
landbúnaður í einhverri mvnd. Náttúru-
gæði eru nóg og hægara en á íslandi
að búa að sinu. Það liafa sænskir bænd-
ur reynt frá ómunatíð og komast þess
vegna af með litið. Þó er áætlað, að %
af árstekjum þeirra, sem í sveitum og
sveitaþorpum l)úa, eyðist i fæði, en að
eins % til liúsa, fata, skatta og annara
þarfa. Þeir, sem skilja lil fulls, livað
þetta hlutfall þýðir, efast um mcnning-
arskilyrði sveitanna og eggja til rann-
sóknar á þeim. Fæðingum hraðfækkar
einnig í sænskum sveitum. Ótti við þjóð-
arhrun i náinni framtíð, ef ekki sé að
gert, liefur knúið alla flokka til þess að
lofa að styrkja þá, sem eignast flcst
börnin og vilja koma þcim til manns;
cn það er að sjálfsögðu fátækari hluti
þjóðarinnar. Alþýðuflokkurinn sænski
gerir meira en að Jofa; stórfelldar rann-
sóknir eru þegar unnar, fundin nokkur
ráð til umbóta og baráttan hafin til að
framkvæma þau, i trássi við ílialds-
menn. Nánar verður sagt frá þvi i Nýju
landi siðar. Svo nefnd mannfjölda-
nefnd (befolkningskommission) lief-
ur starfað i tvö ár. Siðasta. skýrsla