Melkorka - 01.06.1961, Page 8

húsmæðra, sem stunda aðra vinnu en heim-
ilisstörf. Ber þar einkum þrennt til:
í fyrsta lagi, þá þarfnast heimilið þeirra
beinu tekna, sem húsmóðirin er þannig fær
um að afla.
í öðru lagi, þá kallar atvinnulífið eftir
konunum (sbr. frystihúsavinnuna í sjávar-
þorpunum).
í þriðja lagi, þá getur mörg konan ekki
sætt sig við að breyta um lífsstarf þótt lnin
giftist.
Oft fara þessar þrjár ástæður saman, —
en hvernig fer þá um heimilisstörfin og
hver sér um bömin?
Ef konan stundar vinnu utan heimilis af
fjárhagslegri nauðsyn, s. s. ef hún er eina
fyrirvinna heimilisins, þá á hún það nokk-
uð víst, að fá inni á barnaheimili fyrir börn
sín, upp að 6 ára aldri. Að vísu getur allt
eins verið, að vinnustaðurinn sé í öðrum
bæjarhluta en barnaheimilið, og að heimili
hennar sé í enn annarri átt, en hvað um
það, hún er þó betur sett en sú, er kemur
börnum sínum hvergi fyrir.
Eftir 6 ára aldur mega börnin sjá um sig
sjálf og gildir það einu hvort í hlut eiga
börn einstæðra mæðra eða ekki.
Að barnaheimilum fráteknum, þá hefur
aðstaða húsmæðranna sáralitlum breyting-
um tekið síðustu árin, þrátt fyrir aukna
tækni. Vilji hún flýta fyrir sér með því, að
kaupa hálf-tilbúinn mat eða soðinn, þá á
hún þess engan kost, nema fyrir offjár. Ef
hún hyggst létta sér störfin með því að fá
þvott sinn þveginn í þvottahúsum eða
kaupa tilbúinn fatnað í stað þess að sauma
sjálf, þá fer nú heldur að saxast á heimilis-
tekjurnar. Reyndin verður sú, að heimilis-
verkin eru flest unnin á kvöldin og um
helgar.
Ingibjörg Benediktsdóttir kemst þannig
að orði í „Kvennablaðið 19 júní“ árið 1939:
,,— — Meðan heimilisstörfin hvíla jafn
blýþungt og hluttekningarlaust á herðum
konunnar eins og enn er, þd fer þvi fjarri
að hun sé frjáls, þrátt fyrir öll pappírslög
um kosningarétt, kjörgengi, skólanám og at-
vinnufrelsi. Kvenréttindin eru ekki ein-
göngu fyrir ógiftar, barnlausar konur, sem
aðeins þurfa að annast eigin afkomu. Þau
eru einnig og öllu fremur fyrir húsmæður,
mæður. Því sá heilbrigði þroski, sem öllum
sönnum réttindum fylgir, berst einmitt frá
þeim, með móðurmjólkinni og móðuráhrif-
unum, beina boðleið til næstu kynslóðar."
Þessi orð, sem skrifuð eru fyrir 20 árum
standa enn í fullu gildi og eru, því miður
ekki óþörf áminning til okkar í dag.
Hvað er þá helzt til úrbóta.
Fyrst og fremst skulum við gera greinar-
mun á heimilislífinu og heimilisstörfunum.
Með heimilislífinu á ég við þann félagsskap
tveggja einstaklinga, sem stofna heimili og
síðan hið sameiginlega verkefni þeirra —
uppeldi barnanna .
Heilbrigt heimilislíf, þar sem ríkir gagn-
kvæmt traust og virðing, ást og eindrægni,
og þar sem andlegur þroski fær að njóta sín,
er tvímælalaust það umhverfi, er beztu upp-
eldisskilyrðin veitir komandi kynslóð.
Heilbrigt heimilislíf álít ég vera frumskil-
yrði að heilbrigðu þjóðfélagi og því megi
ekkert til spara að hlúa að því og vernda
það.
Heimilisstörf eru þau verklegu störf,
sem unnin eru á lieimilinu eða í sambandi
við það, s. s. matargerð, ræsting, þjónustu-
brögð og barnagæzla. Það er ekki fyrr en á
seinni árum, að farið er að slengja þessu
öllu saman í eitt og jafnvel farið að halda
því fram í fullri alvöru, að uppeldi barns-
ins sé í molum, ef það klæðist fötum, sem
aðrir en móðirin hafa þvegið, eða að and-
legri heilbrigði þess sé hætta búin, ef móð-
irin leiðir það ekki við hönd sér hverja
stund dagsins. Einnig mætti ætla að undir-
staða heimilislífsins riðaði til falls, ef hús-
bóndinn æti mat, sem einhver annar en
húsmóðirin hefði búið til.
A þeim fyrirmyndarheimilum fyrri tíma,
44
MELKORKA