Bjarmi

Árgangur

Bjarmi - 01.07.2008, Blaðsíða 22

Bjarmi - 01.07.2008, Blaðsíða 22
© Maxim Filipchuk | Dreamstime.com Sundra þeim, Drottinn, rugla mál þeirra því að ég sé kúgun og deilur í þorginni. Nótt sem dag ganga þær á múrnum umhverfís hana en ranglæti og armæða eru þar inni fyrir. Glötun er inni í henni, ofbeldi og svik víkja eigi burt frá torgi hennar Kúgun og deilum er líkt við per- sónur, líklega varðmenn, sem ganga stöðugt á borgarmúrunum. Og ekki er ástandið betra innan borgarveggj- anna því að ofbeldi og svik reynast fastagestir á torgi borgarinnar. Hér er ekki ætlunin að ritskýra þá sálma sem dæmi verða tekin úr en þess skal þó getið að 55. sálmur er yfirleitt flokkaður sem harmsálmur einstaklings. Sú tengund sálma er fyrirferðarmest innan sálmasafnsins, samkvæmt flokkunarkerfi því sem á rætur sínar að rekja til Þjóðverjans Hermanns Gunkel (1862-1932) og hefur verið ráðandi innan gamlatesta- mentisfræðanna allt frá hans dögum. Megineinkenni þessara sálma er að þeir hafa að geyma ákall til Guðs. Harmi, neyð eða angist er lýst og þar koma óvinir oft við sögu. Oftar en ekki enda þessir sálmar á fullvissu um bænheyrslu og í sumum tilfellum lof- gjörð til Guðs vegna sannfæringar um að hjálp hans sé á næsta leiti. Raunar hef ég í öðru samhengi leitt líkur að því að höfundur 55. sálms kunni að hafa verið kona sem þolað hafi niðurlægingu og ofbeldi af hendi manns sem áður var ástvinur hennar.4 Um þennan fyrrum ástvin sinn hefur sálmaskáldið þetta að segja (v. 22): Hálli en smjör er tunga hans en ófriður í hjarta, mýkri en olía eru orð hans og þó sem brugðin sverð. Hér er tungu vinarins sem breytt- ist í óvin líkt við smjör og orðum hans líkt við brugðið sverð. LJÓS OG TRÚFESTI í HLUTVERKI LEIÐSÖGUMANNA AnnaðeruppiáteningnumíSl43, sem þó er einnig harmsálmur einstaklings. Þar biður sálmaskáldið Guð um hjálp með þessum orðum: Send Ijós þitt og trúfesti þína, þau skulu leiða mig, þau skulu fara með mig til fjallsins þíns helga, til bústaðar þíns, Ljós Guðs og trúfesti eru sem leiðsögumenn sem fylgja skulu Ijóð- mælandanum til Guðs helga fjalls og bústaðar hans. Þar er vafalítið verið að vísa til musterisins á Síonarhæð en sálmaskáldið sem talar í Sl 42-43 (sem er einn sálmur þrátt fyrir tvö númer) er sýnilega í útlegð fjarri Jerúsalem en virðist áður hafa gegnt mikilvægu hlutverki við musterið. Harmurinn sem birtist í sálminum er ekki síst í því fólginn að skáldið finnur sig fjarri musterinu og þar með Guði en þráir 22

x

Bjarmi

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bjarmi
https://timarit.is/publication/379

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.