Heilbrigðismál - 01.07.1966, Side 16

M A R K WATERS:
Sígarettuv ur<bu mér ab baua
Mark Waters, sem lengi var íréttamaður hjá Honolulu Star-Bulletin, hóí síðustu sögu
sína 27. janúar. Látum það vera dánarminningu mína sagði hann sama dag, ef til vill
bjargar hún einhverjum. Fjórum dögum seinna gerði hann síðustu leiðréttingarnar á
henni. Fyrsta febrúar dó hann úr lungnakrabbameini í Drottningarspítalanum á Hono-
lulu. Hér er hún síðasta saaan.
Sígarettur urðu inér að Irana. Ég komst í
tæri við þær þegar ég var nálægt 14 ára að
aldri, stal nokkrum á hverjum degi úr
pakka föður míns. Ég fékk ógleði af að anda
þeim að mér en staðfestan sigraði. Ég fædd-
ist í svolítilli vítisholu í Davenport í Iowa
2. júní 1909. Þegar ég var 10 ára fluttist ég
með fjölskyldu minni, þar á meðal 2 systr-
um, til Baltimore. Ég elskaði þá borg, hana
gerði ég að heimkynni mínu.
Ennþá átti ég ekki í neinum erfiðleikum
með að útvega mér sígarettur. Ég stundaði
ýms vafasöm störf eftir skólagönguna á dag-
inn til að geta keypa þær og reyndi ýmsar
tegundir. Mér fannst ég vera herjans karl
en ég minnist þess ekki að ég nyti þess að
reykja.
Árið 1928 tóku skuggar kreppunnar að
færast yfir. Vegna peningaleysis fór faðir
minn að telja sígaretturnar sínar og fylgjast
með þeim, þá tók ég til að safna stubbum
af götunni. Við bökuðum hráblautt tóbak-
ið í ofni og undum það inn í umbúðapapp-
ir. Þetta voru hræðilegar sígarettur.
Atvinna fyrir unglinga þekktist ekki,
þessvegna ákvað ég að fara í sjóherinn, þá
varð einum munninum færra við matborð-
ið og ég gat sent peninga heim.
Nti var enginn vandi að ná í sígarettur.
Sértu til sjós kosta 200 stykki 40 cent (17
C--------------------------------------------------------------------------------N
Hrakföll reykingamanns, greinin eftir E. Fieser, sem birtisl- i síðasta frétta-
bréfi, skýrði frá gœfusömu fórnarlambi lungnakrabbans, einu af þcim fimm
af hundraði, sem bjargast.
Dánarminning Marks Waters, skrifuð af honum sjálfum, segir skorinort
frá örlögum eins úr hópi hinna niutiu og fimrn af liundraði.
Hið hörmulega við hingnakrabbameinið er, livað það fcerist gifurlega i
vöxt, svo að minnir á farsólt. Fyrst og fremsl er það sök sigarettunnar. Dán-
artalan af völdum þess liefur tífaldast á einum mannsaldri, er komin upp i
50.000 dauðsföll á ári.
Allt að þvi jafn þungbœrt þjóðarböl og dauðsföllin af sigareltureykingum
eru sivaxandi veikindi sem þœr eiga sök á.
Harold S. Diehl lœknir, fyrsti varaformaður yfir rannsókna- og heilbrigðis-
máladeild Ameriska krabbameinsfélagsins,áœllar að sigarettureykingar fjölgi
kransœðastiflum um 300.000 á ári, tilfellum af lungnakvefi og lungnaþembu
um 1.000.000, magasárum um 1.000.000, og loks eigi þœr á samvizkunni
900.000 legudaga. Óneitanlega hörmulegur skattur sem hœgt vœri að komast
hjá að gjalda.
v--------------------------------------------------------------------------------)
16
FRÉTTABRÉF UM HEILBRIGÐISMÁL