Heilbrigðismál - 01.07.1970, Blaðsíða 18

Fró
starfsemi
krabbomeins-
félaganna
Who-dagurinn.
Alþjóða heilbrigðismálastofnunin helgaði
árið 1970 krabbameinsleit og sérstaklega því
að finna krabbamein á byrjunarstigi.
1 tilefni af því skrifaði stofnunin Krabba-
meinsfélagi íslands og fór þess á leit að það
túlkaði þessi baráttumál á degi stofnunarinn-
ar, sem er 7. apríl. Krabbameinsfélag íslands
gerði það bæði í sjónvarpi og í útvarpi.
Leitarstöðvarnar:
A-stöðin hefur nú starfað í 12 ár. Hún tek-
ur á móti fólki yfir fertugt, sem telur sig
heilbrigt en óskar að láta rannsaka sig með
sérstöku tilliti til krabbameins. Rannsóknirn-
ar þar hafa verið hinar sömu og áður. Að-
sókn að stöðinni hefur verið óvenjumikil, sem
byggist e. t. v. nokkuð á því, að 40 þús. ein-
tökum af fræðsluriti um krabbamein í melt-
ingarfærum var dreift út um allt landið með
happdrættismiðum. Þannig komst það til
fimmta hvers manns á landinu.
C-stöðin. Hún tók til starfa 1967 og sinnir
aðeins speglun meltingarfæranna (endoscopi).
Þar hefur frá byrjun verið gerð speglun á
endaþarmi og ristli (proctosigmoidascopi) á
öllum, sem leitað hafa til A-stöðvarinnar, og
kom þegar í ljós og æ síðan, hversu þýðingar-
mikið var að taka upp þá rannsókn, enda vit-
að fyrr, þótt þess væri ekki kostur vegna fjár-
skorts.
Á því 13 ára tímabili, sem A-stöðin hefur
starfað, fannst þar allstór hópur fólks með
sýrulausa maga. Þar sem þetta fólk er öðrum
fremur talið eiga á hættu að fá magakrabba,
var því öllu boðið að koma í C-stöðina til lit-
myndunar á innra borði magans með gastro-
camera. Árangurinn af þessum rannsóknum
hefur nú verið tekinn saman og 1 % reyndist
vera með krabba í maga, sem er mjög há tala.
B-stöðin. Tala þeirra kvenna, sem rann-
sakaðar hafa verið þar, með tilliti til legháls-
og legkrabba, er nú komin upp í 27.900 eða
74% af öllum konum á landinu á aldrinum
25-60 ára. Stöðin hefur nú starfað í rúm 6
ár. 13-000 konur hafa verið rannsakaðar í
annað sinn og þriðja umferð er í fullum
gangi. Á 5 árum fundust 214 konur með
staðbundið krabbamein (Cancer in situ), og
76 með ífarandi krabba (invasiv cancer).
Sýning amerískrar fræðslumyndar að til-
hlutan Krabbameinsfélagsins fór fram í sjón-
18
FRÉTTABRÉF UM HEI LBRIGÐISMÁL