Samtíðin - 01.12.1953, Blaðsíða 19
SAMTÍÐIN
13
stæði til boða æðsti lofstír eða æðstu
metorð, sem til eru í heiminum, þá
vitna ég til guðs, að ég get ekki
fundið með sjálfum mér, að það
mundi gleðja mig. En ef mér byðist
stórfé, t. a. m. 100,000 dalir, j)á þælti
mér vænt um það, að því leyti sem
ég gæti þá varið því til góðs, svo ég
þættist því síður skuldbundinn að lifa
lengi. Þetla segi ég til að gera þer
skiljanlegra með því, hvernig mér
sé í skapi. En ég hef samt ekki eirð
á að lýsa því eins og það er. Mig
langar ekki til að lifa; því hvaða
gagn er að því lífi, sem engin sæla
fylgir? Mig langar ekki heldur full
komlega til að deyja; j)vi hvaða sæla
er í að verða að öngvu? Líf mitt er
fjarri því aðvera þolanlegt; en — eins
og ég sagði ])ó það gæti orðið
þolanlegt (sem ekki lítur lil fyrir),
j)á er mér það ekki nóg. Og J)ó er ég
alltaf að berjast við að gera mér það
þolanlegt. Þessi ferð átti að vera til
þess. Ég hef séð margt og komið lil
margra merkísborga (Stettin, Berlín,
Wittenberg, Magdeburg, Leipzig,
Dresden, Freiberg, Chemnitz, Prag,
Wicn, Linz, Salzburg, Miincben, Er-
langen, Bamberg) og þar að auki til
Karlsbad og Marienbad; en ég verð
nú að pína mig til að gefa þvi gaum,
sem ég annars kostar hefði viljað
vinna mikið til að sjá. Svona getur
snúizt fyrir manni. Naumast hefði ég
trúað því í skóla, að ég mundi fá
tækifæri til að ferðast svona mér til
skemmtunar og varla hafa annað en
angur af j)ví — sem ég get þó með
sanni sagt, að því leyti sem allt minn-
ir mig á liðna og horfna sælu. Þú
getur ímyndað þér það, hvort flest
muni ekki minna mig á hana, j)ar
sem við vorum saman daglega yfir
lieilt ár. Og að hugsa nú til jæss, að
sjá hana aldrei framar! „Ég veii
öngvan meiri harm,“ segir ítalskl
skáld, „en að muna horfna sælu á
tíma eymdarinnar,“ og ég get sam-
sinnt því fullkomlega af þungri
reynslu. Lífið var orðið mér svo lélt
og blítt, en hvernig er ])að nú? Ég
ráfa einmana um eyðimörku kalda
og dimma; enginn vindblær megnar
að lífga mig, engin skíma megnar að
gleðja mig. Einhver gröf á leið minni
er ætluð mér; mig hryllir að sönnu
ekki við henni, en ég hlakka ekki
heldur til hennar. Ég tek up]) lnigs-
anir mínar aftur og aftur og veit
varla, hvað ég segi; en j)að sýnir þér
líka, hvernig ég er: mig vantar allt
fjör í sálunni, j)að er dautt af löng-
um trega; þess vegna geta ekki til-
finningarnar snúizt í orð — nema
])egar snöggleg örvinglun kemur yfir
mig og j)rengir svo að brjósti mínu,
að j)að getur ekki orða bundizt, þó
ég hafi öngvan að tala við. Þó ég
reyni til að gera eitthvað — skrifa
eitthvað — sem vit á að vera í, j)á
getur ]>að ekki haldið niðri tilfinn-
ingum mínum nema lilla stund, og
aldrei meira en haldið þeim niðri.
Þegar ])czt lætur, ])á finn ég ])ó alltat
sárleika saknaðarins eins og á botni
hjarta míns. — En ég þreyti þig a
þessu, Stefán minn góður, fyrirgefðu
mér það. Þú geldur ])ess, að þú ert
vinur minn — og þú ert þá eitthvað
umbreyttur frá því sem þú varst, ef
þú tekur ekki þátt í raunum mínum
eins og sannvinur. Þú trúir þó varla,
getur varla gert þér í hugarlund,