Fréttablaðið - 11.10.2010, Blaðsíða 12

12 11. október 2010 MÁNUDAGUR
FRÁ DEGI TIL DAGS
greinar@frettabladid.is
FRÉTTABLAÐIÐ Skaftahlíð 24, 105 Reykjavík SÍMI: 512 5000, ritstjorn@frettabladid.is FRÉTTASTJÓRAR: Arndís Þorgeirsdóttir arndis@frettabladid.is, Kristján Hjálmarsson, kristjan@frettabladid.is Trausti Hafliðason trausti@frettabladid.is og Höskuldur Daði Magnússon (dægurmál) hdm@frettabladid.is
HELGAREFNI: Sigríður Björg Tómasdóttir sigridur@frettabladid.is MENNING: Bergsteinn Sigurðsson bergsteinn@frettabladid.is ALLT OG SÉRBLÖÐ: Roald Eyvindsson roald@frettabladid.is og Sólveig Gísladóttir solveig@frettabladid.is
ÍÞRÓTTIR: Henry Birgir Gunnarsson henry@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Pjetur Sigurðsson pjetur@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Kolbrún Ingibergsdóttir kolbrun@frettabladid.is
ÚTGÁFUFÉLAG: 365 miðlar ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Ingibjörg S. Pálmadóttir FORSTJÓRI OG ÚTGÁFUSTJÓRI: Ari Edwald
RITSTJÓRI: Ólafur Þ. Stephensen olafur@frettabladid.is AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Steinunn Stefánsdóttir steinunn@frettabladid.is
Fréttablaðið kemur út í 90.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að
fá blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í
gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871
Evrópusam-
bandið
Össur Skarp-
heðinsson
Utanríkisráðherra
HALLDÓR
Kitlar bragðlaukana
Lífrænt skiptir máli
fyrir barnið þitt
- Engin erfðabreytt innihaldsefni
- Ræktað án notkunar meindýraeiturs
Kíktu í heimsókn á www.hipp.is
Ég hef sem utanríkisráðherra lagt mikla áherslu á að samtök þeirra,
sem eiga mikilla hagsmuna að gæta
gagnvart samningnum um aðild að Evr-
ópusambandinu, komi ríkulega að undir-
búningi hans. Þeir sem best þekkja ein-
staka málaflokka eru líklegastir til að
skilja best hagsmuni og möguleika sinna
atvinnugreina. Þannig verður því samn-
ingurinn bestur fyrir alla.
Fulltrúar einstakra atvinnugreina
verða að taka þann möguleika inn í sína
reikninga að aðild verði að lokum sam-
þykkt. Þá er eins gott að samningurinn
verði sem bestur fyrir hag þeirra
umbjóðenda. Þessvegna ríður á fyrir
hagsmuni einstakra samtaka, að við
höfum sjálfstraust og innri styrk til að
vinna saman til að gagnast Íslandi sem
best. Það gildir um bændur jafnt sem
aðra. Við tryggjum ekki eftir á.
Fyrir einstakar atvinnugreinar er óráð
að lifa í þeirri trú að samningarnir verði
dregnir til baka, þeim frestað, eða hætt
við þá. Það verður ekki gert. Fyrir því
er hvorki meirihluti á Alþingi né meðal
þjóðarinnar. Það myndi laska ímynd
Íslands enn frekar og væri andstætt
hagsmunum þjóðar sem er að leita að
leiðum til að brjótast úr miklum erfið-
leikum.
Íslendingar standa á krossgötum. Ein
leið okkar inn í betri framtíð gæti legið í
gegnum aðild að Evrópusambandinu. Við
eigum þar kost á traustara og stöðugra
efnahagsumhverfi sem mun stuðla að því
að skapa þau 30 þúsund störf sem þurfa
að verða til á næstu tíu árum til að eyða
atvinnuleysi á Íslandi. Reynsla smáþjóða,
þar á meðal Eista, Maltverja og Slóvaka,
sýnir ljóslega að erlendar fjárfestingar
aukast í kjölfarið. Við fengjum þar einnig
kost á að taka upp nýja og miklu öflugri
mynt, evruna, ef við viljum. Íslendingar
eiga að fá að velja sjálfir hvort þeir kjósa
að fara þessa leið þegar fullgerður samn-
ingur liggur á borðinu.
Samningarnir um aðild eru nú komnir
af stað eftir að ég hóf þá formlega fyrir
Íslands hönd 27. júlí. Það væri ábyrgðar-
leysi gagnvart okkur sjálfum og umheim-
inum að hætta í miðri á. Þeir sem berjast
fyrir því í krafti úreltrar kreddufælni
gegn útlöndum eða vegna innri valda-
baráttu í flokkum eru að vinna hagsmun-
um Íslands ógagn.
Við tryggjum ekki eftir á
Allir styðja Xiaobo
Ljóðskáldið Liu Xiaobo situr í fangelsi
í Kína fyrir að hafa sagt hug sinn
á prenti. Hann hlaut í síðustu viku
friðar verðlaun Nóbels. Margir hafa
orðið til að fagna ákvörðuninni,
þeirra á meðal Jens Stoltenberg,
forsætisráðherra Noregs, ríkisstjórnir
Bretlands, Þýskalands, Frakklands og
Ítalíu, Ban Ki-moon, aðalrit-
ari Sþ, Evrópusambandið,
forsætisráðherra Kanada,
Obama Bandaríkjafor-
seti, Dalai Lama, Lech
Walesa og nýr handhafi
bókmenntaverðlauna
Nóbels, Mario Vargas
Llosa. Svona mætti
eflaust lengi telja. Og síðan Xiaobo
hlaut verðlaunin hefur eiginkona
hans verið hneppt í stofufangelsi.
...nema Ísland
Viðbrögðin héðan frá Íslandi hafa
hins vegar verið engin, ef undan er
skilin stuðningsyfirlýsing borgarstjór-
ans Jóns Gnarr. Ríkisstjórn, forsætis-
ráðherra og utanríkisráðherra þegja.
Forseti Íslands, sem manni skilst
að sé í alveg sérstöku vinfengi við
kínversku þjóðina, hefur líka haft
hljótt um sig, jafnvel þótt leitað
hafi verið eftir áliti hans. Ef
marka má viðbrögð okkar
helstu vinaþjóða er málið
hins vegar ekki ýkja flókið
og kallar ekki á að menn leggist
undir feld til að móta viðbrögð sín.
Landsdómi fundið heimili?
Æðstráðendur í Hæstarétti skoða nú
hvernig og hvar landsdómi verður
best fyrir komið. Lítið fæst upp gefið
um þá athugun en Þjóðmenningar-
húsið mun helst nefnt. Sama fólk
þarf að taka ákvörðun um hvort og
þá hvernig almenningi verður
gert kleift að fylgjast með því
sem fram fer fyrir dóminum.
Verður það í beinni útsend-
ingu? Verða sjónvarpsupptök-
ur leyfðar? Því þarf að
svara.
stigur@frettabladid.is
K
ínverski andófsmaðurinn Liu Xiaobo er vel að friðar-
verðlaunum Nóbels kominn. Hann situr nú í þriðja sinn
í fangelsi vegna friðsamlegrar baráttu sinnar fyrir lýð-
ræði og mannréttindum í Kína. Hann var í fyrsta sinn
dæmdur til fangelsisvistar fyrir þátt sinn í mótmælun-
um á Torgi hins himneska friðar 1989, sem enduðu með fjölda-
morði. Hann var dæmdur til þrælkunarbúðavistar 1996 fyrir að
andmæla alræði kommúnistaflokksins og í fyrra var hann dæmdur
til ellefu ára fangelsisvistar fyrir
að taka þátt í að skrifa mannrétt-
indayfirlýsingu.
Kínversk stjórnvöld óttast
Liu Xiaobo og friðsamlega bar-
áttu hans. Sagan hefur nefnilega
sýnt að þeir sem hafa stuðzt við
skoðanakúgun til að halda völd-
um tapa alltaf á endanum fyrir
hugrökku fólki sem er óhrætt að tjá hug sinn. Andófsmenn á borð
við Vaclav Havel og friðarverðlaunahafana Nelson Mandela, Lech
Walesa og Andrei Sakharov hafa með friðsamlegri baráttu átt sinn
stóra þátt í að steypa ríkisstjórnum sem ríktu í krafti ofbeldis.
Kínverjar höfðu í hótunum við norsku Nóbelsstofnunina og
norsk stjórnvöld áður en verðlaunin voru veitt og gáfu í skyn að
það myndi hafa slæm áhrif á samskipti Noregs og Kína ef Liu
hlyti þau. Það breytti engu um afstöðu norsku Nóbelsnefndarinnar.
Í rökstuðningi hennar er réttilega bent á samhengið milli friðar
og mannréttinda. Án mannréttinda verði ekki til það bræðralag
þjóðanna, sem Alfred Nobel vildi stuðla að.
Kína er vaxandi stórveldi og hefur náð gífurlegum árangri
á efnahagssviðinu á undanförnum árum. Kínverjar hafa sýnt
Íslandi mikinn áhuga og velvilja og samstarf ríkjanna hefur orðið
æ nánara. Við getum margt lært af Kínverjum og þeir vonandi
eitthvað af okkur. Við eigum ekki að láta mannréttindabrot í Kína
standa í vegi fyrir viðskiptum eða samskiptum við landið. Sam-
skiptin opna hugmyndum leið. Frjálsum viðskiptum eiga að fylgja
frjáls skoðanaskipti.
Við eigum einmitt að nota okkar góða samband við Kínverja
til að koma á framfæri gagnrýni á ástand mannréttindamála í
landinu. Það var gott hjá Jóni Gnarr borgarstjóra að andmæla
mannréttindabrotum í Kína á fundi með einum af forkólfum
Kommúnistaflokksins. Það var gott hjá forsvarsmönnum RIFF-
kvikmyndahátíðarinnar að hlusta ekki á kröfur kínverska sendi-
ráðsins um að hætt yrði við sýningar á mynd um kúgun og mann-
réttindabrot kínverskra stjórnvalda í Tíbet. Við eigum að sýna
kínverskum stjórnvöldum að þótt við metum samskiptin við Kína
mikils stendur okkur ekki á sama um mannréttindabrotin.
Vonandi taka íslenzk stjórnvöld undir með þeim sem undanfarna
daga hafa krafizt þess að Liu Xiaobo verði látinn laus. Alþingi og
ríkisstjórn geta þar lagt sitt af mörkum og líka forseti lýðveldisins,
sem er í svo góðu sambandi við Kína og á þar marga vini. Vonandi
hlustar enginn af forystumönnum okkar á hótanir Kínverja eða
óttast að þeir dragi úr viðskiptum ef Íslendingar segja sína skoðun.
Þeir þurfa bara ofurlítið brot af hugrekki Liu Xiaobo til að segja
hug sinn.
Ísland á að lýsa eindregnum stuðningi við Liu
Xiaobo og heimta að hann verði látinn laus.
Þeir tapa alltaf
Ólafur Þ.
Stephensen
olafur@frettabladid.is
SKOÐUN