Fréttablaðið - 13.10.2010, Blaðsíða 15

MIÐVIKUDAGUR 13. október 2010
–einfalt og ódýrt
TILBOÐ MÁNAÐARINS
15% AFSLÁTTUR
AF ÖLLUM NICOTINELL 204 STK PÖKKUM
VERÐ FRÁ 3.941 KR. (2MG FRUIT)
TILBOÐ GILDIR ÚT OKTÓBER
Spönginni • Hólagarði • Hagkaup Skeifunni • Hagkaup Akureyri • www.apotekid.is
Nefnd um vist- og meðferðarheimili
Viðtöl við einstaklinga sem dvöldu á Upptökuheimili ríkisins 1945-1978
og Unglingaheimili ríkisins 1978-1994
Með erindisbré i, dags. 2. apríl 2007, skipaði forsætisráðherra nefnd á grundvelli laga nr. 26/2007
um skipan nefndar til að kanna starfsemi vist- og meðferðarheimila fyrir börn (vistheimilanefnd).
Hlutverk hennar er að kanna hver tildrög þess ha i verið að börn voru þar vistuð, hvernig opinberu
eftirliti ha i verið háttað með starfsemi viðkomandi stofnunar og hvort börn sem þar voru vistuð ha i
sætt illri meðferð eða o beldi á meðan á dvöl þeirra stóð.
Um þessar mundir er vistheimilanefnd að kanna starfsemi Upptökuheimilis ríkisins 1945-1978 og
Unglingaheimilis ríkisins 1978-1994.
Á starfstíma Upptökuheimilis ríkisins fór starfsemi þess fram að Elliðahvammi í Kópavogi, í starfs-
mannabústað við Kópavogshæli og á Kópavogsbraut 17 og Kópavogsbraut 9 í Kópavogi. Á starfstíma
Unglingaheimilis ríkisins fór starfsemi þess fram að Kópavogsbraut 17 og Kópavogsbraut 9 í Kópavogi,
Sólheimum 7, Sólheimum 17 og Efstasundi 86 í Reykjavík, Smáratúni í Fljótshlíð og Torfastöðum í
Biskupstungum. Auk þess var starfrækt á vegum Unglingaheimilis ríkisins meðferðarstöð fyrir unga
vímuefnaneytendur á Tindum á Kjalarnesi.
Vistheimilanefnd óskar vinsamlegast eftir því að þeir sem dvöldu sem börn eða unglingar á ofangreind-
um stofnunum á einhverjum tíma á árunum 1945-1994, og hafa áhuga á því að veita nefndinni viðtal
og upplýsa hana um reynslu sína af dvölinni, ha i samband við nefndina fyrir 1. desember n.k. í síma
563 7016 eða á netfangið vistheimili@for.stjr.is.
Síðastliðinn laugardag birtist á sama vettvangi grein þar sem
ég færði rök fyrir því að lýðræði
snerist um að gera upp á milli
ólíkrar stefnu (flokka) og manna.
Þannig væri þeim refsað sem ekki
stæðu sig en hinir verðlaunaðir og
með því skapaður hvati til að gera
betur. Bent var á að þegar allir
væru settir undir sama hatt hætti
lýðræðið að virka. Það sama á við
þegar afstaða til manna og flokka
er tekin fyrst og fremst út frá
ímynd og spuna. Það er því afar
óheppilegt að ríkisstjórn landsins
skuli hafa tekist að taka hina nauð-
synlegu drifkrafta lýðræðisins úr
sambandi með því að láta umræð-
una snúast um að stjórnmálin séu
öll ómöguleg og setja alla stjórn-
málamenn og flokka í einn flokk
sem svo er kallaður stjórnmála-
stéttin eða fjórflokkurinn. Því
var haldið fram að þessi skilgrein-
ing væri skaðleg og einnig ósann-
gjörn.
Að undanförnu hafa þau stefnu-
mál sem framsóknarmenn hafa
barist fyrir, með öllum tiltækum
ráðum, sannað gildi sitt. Öll þau
atriði sem nú eru hvað háværastar
kröfur um, og rökin sem menn sjá
nú fyrir réttmæti krafnanna, eru
nákvæmlega þau sömu og fram-
sóknarmenn hafa haldið fram und-
anfarin tvö ár. Hér að neðan og í
framhaldsgrein mun ég fara yfir
þá sögu:
I. Endurnýjun
Framsóknarflokkurinn réðist fyrst-
ur flokka í raunverulega endurnýj-
un. Það var talið óþarft að bíða eftir
því að nefndir skrifuðu skýrslur.
Strax eftir efnahagshrunið ákvað
flokkurinn að flýta flokksþingi.
Strax í janúar 2009 var haldið
stærsta flokksþing í sögu Fram-
sóknar. Fyrri formenn ákváðu að
víkja og fram fór róttækasta endur-
nýjun í sögu íslenskra stjórnmála-
flokka. Sú endurnýjun kom alfar-
ið frá grasrót flokksins. Almennir
flokksmenn sem vildu sjá breyting-
ar í stjórnmálum tóku völdin. Þeir
sýndu líka með afgerandi hætti að
tal um klíkur og flokksræði ætti
ekki við í Framsókn. Manni sem
hafði aldrei starfað í stjórnmálum
og hafði gengið í flokkinn tveimur
vikum áður var treyst til forystu.
[Svo er sagt að allir stjórnmála-
flokkar séu lokaðar klíkur þar sem
þeir sem ekki hafi starfað í stjórn-
málum í áratugi eigi ekki séns.]
II. Uppgjör
Síðan þá hefur flokkurinn gert allt
það sem nú er hvað háværust krafa
um í stjórnmálum. Við höfum ekki
hikað við að viðurkenna mistök og
verið svo ákveðin í því að draga
ekkert undan að stundum hafa
menn jafnvel verið tilbúnir að taka
meira á sig en tilefni var til (eins
og kom í ljós með skýrslu rann-
sóknarnefndar Alþingis þar sem
minna fór fyrir flokknum en ætla
hefði mátt af áróðri pólitískra and-
stæðinga). Ástæðan er sú að fram-
sóknarmenn voru ekki ánægðir með
hvernig samfélagið hafði þróast og
þess vegna vildu þeir taka ábyrgð,
gera upp málin og yfirfara stefn-
una. Þegar maður sér hversu vel
sumir aðrir flokkar komast upp
með afneitun hvarflar stundum
að manni að þeir stjórnmálaflokk-
ar sem gera upp fortíðina séu bara
að draga athygli að sér og frá vand-
ræðum annarra.
[Svo er sagt að allir stjórnmála-
flokkar séu eins og hafi ekkert gert
í sínum málum.]
III. Lýðræði
Flokkurinn samþykkti fjölmarg-
ar tillögur um lýðræðisumbætur.
Þessar tillögur komu frá almennum
flokksmönnum, hugsjónafólki með
hugmyndir um hvernig bæta mætti
samfélagið. Meðal þess sem kom út
úr því voru áform um stjórnlaga-
þing, persónukjör og ítrekun þeirr-
ar stefnu að aðskilja þyrfti fram-
kvæmdarvald og löggjafarvald og
styrkja þingið með því að ráðherrar
sætu ekki á Alþingi.
[Svo er sagt að stjórnmálamenn
vilji bara verja óbreytt kerfi.]
IV. Ný vinnubrögð og samvinna
Aðeins höfðu liðið nokkrir dagar frá
flokksþinginu þegar þingflokkur
framsóknarmanna sýndi í verki að
hann væri reiðubúinn að innleiða ný
vinnubrögð í stjórnmálum. Glund-
roði ríkti í samfélaginu og brýn
þörf var fyrir róttækar aðgerðir í
skuldamálum og atvinnumálum. Við
töldum að við þær aðstæður hlytu
allir að taka höndum saman um að
leysa þennan bráða vanda, aðalat-
riðið væri að koma á starfhæfri
ríkisstjórn. Við buðumst því til að
verja minnihlutastjórn, án þess að
gera nokkra kröfu um ráðuneyti eða
aðrar stöður, gegn því að sú stjórn
tæki að sér að hrinda í framkvæmd
nauðsynlegum bráðaaðgerðum í
skuldamálum heimila og atvinnu-
málum.
[Svo segja menn að pólitíkin snú-
ist bara um að ná völdum og emb-
ættum fyrir sína flokka og það vanti
allt traust og samstarfsvilja.]
V. Traust og ábyrgð
Minnihlutastjórn var mynduð án
þess að henni hefði tekist að sýna
hvernig hún hygðist taka á skulda-
og atvinnumálunum. Við ákváðum
að sýna stjórninni traust en sömd-
um um að ef ríkisstjórninni tækist
ekki að setja saman tillögur í tíma
mundum við leggja henni til lausn-
ir. Þetta var í febrúar 2009 og við
töldum ástandið þá þegar svo alvar-
legt að kynna þyrfti aðgerðir strax
á fyrstu dögum stjórnarinnar,
þannig að þegar þrjár vikur voru
liðnar án aðgerða virtist það heil
eilífð. Það var ekki hægt að bíða
lengur. Við kynntum því heildar-
tillögur að bráðaaðgerðum í efna-
hagsmálum.
[Svo segja menn að í stjórnmál-
um ríki ekkert traust, engin ábyrgð,
ekkert frumkvæði.]
VI. Lausnir
Þrátt fyrir fyrirheit um samráð og
samstarf var tillögum okkar tekið
með áróðursherferð sem gekk út
á að kveða þær í kútinn, sérstak-
lega átti það við um tillöguna um
almenna skuldaleiðréttingu. Við
héldum þó áfram að berjast fyrir
tillögum okkar á móti straumn-
um vegna þess að við sáum að þær
væru framkvæmanlegar og nauð-
synlegar. Fáeinir þingmenn ann-
arra flokka tóku undir og Hags-
munasamtök heimilanna hófu
baráttu fyrir sams konar lausn-
um. Smátt og smátt hafa menn
áttað sig á gildi tillagnanna og nú
er umræða um þær í hámarki með
sömu rökum og við höfum beitt.
Það sýndi sig enda að það sem við
héldum fram sem forsendum til-
lagnanna, t.d. um flutning lána úr
gömlu bönkunum í nýju, reyndist
rétt.
Í kjölfarið fylgdu fjölmargar
aðrar tillögur að lausnum, aðvar-
anir og ábendingar um hvað betur
mætti fara og ráð um hvernig best
væri að standa að því. Margt af því
hefur þegar sannað gildi sitt og er
nú ofarlega í umræðunni eins og
rakið verður í næstu grein.
Hvað getum við gert? II
Efnahagsmál
Sigmundur Davíð
Gunnlaugsson
formaður
Framsóknarflokksins
Öll þau atriði sem nú eru hvað hávær-
astar kröfur um, og rökin sem menn
sjá nú fyrir réttmæti krafnanna, eru
nákvæmlega þau sömu og framsókn-
armenn hafa haldið fram undanfarin tvö ár.