Fréttablaðið - 06.12.2010, Blaðsíða 4
4 6. desember 2010 MÁNUDAGUR
Fréttaskýring: Hvað segja Wikilieaks-skjölin um Ísland?
Bandaríska sendiráðið í Reykja-
vík hefur greinilega frá fyrstu
stundu fylgst grannt með samn-
ingum um Icesave-reikninga
Landsbankans. Í skýrslu frá Carol
van Voorst, þáverandi sendiherra,
sem dagsett er 23. október 2008,
segir hún frá viðræðum sínum
við Martin Eyjólfsson, sviðsstjóra
viðskiptasviðs utanríkisráðuneyt-
isins, um framgang viðræðna við
Breta, en í vikunni á undan hafði
bráðabirgðasamkomulag við Hol-
lendinga verið undirritað.
Martin nefnir þar að Bretar
hafi boðið Íslendingum að greiða
upphæðina á tíu árum með 13,5
prósent vöxtum, en Íslendingar
hafi á móti boðið 6 prósent vexti
til 20 ára.
Sendiherrann segir í athuga-
semdum sínum að fáir á Íslandi
virðist átta sig á því í hverju
ábyrgð Íslendinga sé fólgin og hve
gríðarlega há skuldin sé. „Margir
þeirra sem átta sig á þessu eru á
barmi örvæntingar.“
Í janúar á síðasta ári, nokkrum
dögum eftir að Ólafur Ragnar
Grímsson forseti neitaði að und-
irrita lög um Icesave-samninginn,
ræddi Sam Watson sendiráðunaut-
ur, sem þá var staðgengill sendi-
herra, við Einar Gunnarsson og
Kristján Guy Burgess frá íslenska
utanríkisráðuneytinu.
Þeir sögðust þá afar svartsýnir
á framtíð Íslands og að almenn-
ingur á Íslandi myndi fagna því
mjög ef opinberlega væri hægt að
lýsa því yfir að Bandaríkjamenn
myndu lofa stuðningi eða hjálpa
til við að fá málið á dagskrá hjá
Alþjóðagjaldeyrissjóðnum.
Einnig er haft eftir þeim að
þeir vilji komast hjá því að lögin
fari til þjóðaratkvæðagreiðslu, en
þeir séu að kanna aðrar leiðir til
að leysa málið.
Í sömu skýrslu er fullyrt að Ian
Whiting, sendiherra Breta hér á
landi, hafi sagt bandaríska sendi-
ráðunautnum að Bretar væru
einnig að leita leiða til að koma í
veg fyrir að málið yrði borið undir
þjóðaratkvæðagreiðslu.
Breski sendiherrann sagði
Breta hins vegar hafa fengið
misvísandi skilaboð frá Íslend-
ingum, „sem fyrir viku virtust
sáttir við að efna til þjóðarat-
kvæðagreiðslu,“ eins og segir í
skýrslunni „en virðast nú vera að
leita annarra leiða“.
Haft er eftir Whiting að ein
möguleg lausn gæti verið fólgin
í því að Norðmenn myndu lána
Íslendingum fé, sem myndi duga
fyrir Icesave-skuldinni. Þessi
lausn gæti gert bæði Bretum og
Íslendingum kleift að lýsa yfir
sigri. Þetta gæti líka „dregið að
einhverju leyti úr gagnkvæmri
andúð í viðræðunum“.
gudsteinn@frettabladid.is
Reyndu að koma sér
hjá atkvæðagreiðslu
Bandaríska sendiráðið hefur frá upphafi fylgst grannt með Icesave-viðræðun-
um. Meðal annars er haft eftir bæði Bretum og Íslendingum að leitað hafi ver-
ið leiða til að leysa deiluna áður en til þjóðaratkvæðagreiðslu þyrfti að koma.
SAMNINGUR BORINN UNDIR ÞJÓÐARATKVÆÐI Sendiherra Bretlands taldi vænlegt að Norðmenn myndu lána Íslendingum fyrir
Icesave-reikningum Landsbankans.
Í skýrslum bandaríska sendi-
ráðsins kemur fram að Carol van
Voorst sendiherra hafi haft nóg
að gera eftir að íslensk kona varð
fyrir þeirri óskemmtilegu reynslu
að vera handtekin við komu sína til
New York í desember 2007.
Konan var látin dúsa heila nótt
í eins konar fangageymslu á flug-
vellinum og síðan send heim dag-
inn eftir vegna þess að hún var
ekki með rétta vegabréfsáritun.
Hún var flutt fram og til baka í
hand- og fótjárnum, og var málið
tekið upp hér á landi bæði í fjöl-
miðlum og af stjórnvöldum, sem
heimtuðu skýringar.
Van Voorst sendiherra tekur
málið greinilega alvarlega, en
ekki endilega vegna þess hvað
gerðist heldur vegna þess að málið
er áberandi í fréttum á Íslandi
og skaðar ímynd Bandaríkjanna
meðal Íslendinga.
„Við deilum því mati hennar að
þetta atvik − án tillits til þess hvað
gerðist − sé alvarlegt áfall fyrir
ímynd Bandaríkjanna á Íslandi,“
skrifar van Voorst. „Það er mikil-
vægt að við komum þessari frétt
af forsíðunum með því að útlista
nánar hvað gerðist við handtökuna
og hafa aftur samband við íslensk
stjórnvöld eins fljótt og hægt er.“
Þann 19. desember er skýrt frá
því að Stewart Baker, aðstoðar-
ráðherra í heimavarnaráðuneyti
Bandaríkjanna, hafi skrifað Ingi-
björgu Sólrúnu Gísladóttur bréf,
þar sem fullyrt er að farið hafi
verið vandlega yfir atburðina.
Baker segist í því bréfi harma það
sem gerðist og lofar því að vinnu-
brögð verði endurskoðuð.
Van Voorst sendiherra segir
síðan að við konuna sjálfa hafi
verið rætt í síma, þar sem hún
segist ánægð með að bandaríska
heimavarnaráðuneytið skuli ætla
að endurskoða vinnubrögð sín með
hliðsjón af þeirri reynslu, sem hún
lenti í. - gb
Bandaríska sendiráðið í uppnámi vegna handtöku:
Ímynd Bandaríkj-
anna talin í hættu
ÖRYGGISGÆSLA Á JFK-FLUGVELLI Í NEW YORK Íslensk kona varð þar fyrir óskemmti-
legri reynslu í desember 2007. NORDICPHOTOS/AFP
Frásögnum íslenska utanríkis-
ráðuneytisins og bandaríska sendi-
ráðsins ber ekki saman um flug
rússneskra sprengjuflugvéla inn
á íslenska flugumsjónarsvæðið
aðfaranótt 17. ágúst árið 2007.
Carol van Voorst, þáverandi
sendiherra Bandaríkjanna, segir
í skýrslu sinni, dagsettri 27. ágúst,
að í einni af þremur ferðum rúss-
neskra sprengjuflugvéla inn á
svæðið þessa nótt hafi vélarnar
verið komnar í aðeins níu sjómílna
fjarlægð frá Keflavík.
Í fréttatilkynningu íslenska
utanríkisráðuneytisins, dagsettri
18. ágúst, segir að vélarnar hafi
komið „inn í íslenska flugumfjón-
arsvæðið en ekki inn í lofthelgi
Íslands.“
Lofthelgi Íslands er 12 sjómílur.
- gb
Flug Rússa inn á flugumsjónarsvæði Íslands 2007:
Níu mílna fjarlægð
AUGLÝSINGADEILDIR FRÉTTABLAÐSINS – AUGLÝSINGASTJÓRI: Jón Laufdal jonl@frettabladid.is ALMENNAR SÍMI 512-5401: Hendrik Sigurðsson hendrik@frettabladid.is, Guðmundur Steinsson gudmundurs@365.is, Laila Awad laila@365.is, Örn Geirsson orn.geirsson@365.is, Sigmundur Halldórsson sigmundur@frettabladid.is
ALLT SÍMI 512-5402: Jóna María Hafsteinsdóttir jmh@365.is, Henný Árnadóttir henny@365.is, Þórdís Hermannsdóttir thordish@365.is SÉRBLÖÐ SÍMI 512-5016: Sigríður Hallgrímsdóttir sigridurh@frettabladid.is, Hlynur Þór Steingrímsson hlynurs@365.is, Bjarni Þór Sigurðsson bthor@365.is, Benedikt Freyr Jónsson benediktj@365.is
RAÐAUGLÝSINGAR /FASTEIGNIR SÍMI 512-5403: Hrannar Helgason hrannar@365.is, Viðar Ingi Pétursson vip@365.is ÞJÓNUSTUAUGLÝSINGAR SÍMI 512-5407: Sigurlaug Aðalsteinsdóttir sigurlaug@365.is, Arna Rut Kristinsdóttir arnarut@365.is, Guðný Gunnlaugsdóttir gunny@365.is
Mikið úrval af frábærum tilboðum - líttu við
697 kr/kg
VEÐURSPÁ
Alicante
Basel
Berlín
Billund
Frankfurt
Friedrichshafen
Gautaborg
Kaupmannahöfn
Las Palmas
London
Mallorca
New York
Orlando
Ósló
París
San Francisco
Stokkhólmur
HEIMURINN
Vindhraði er í m/s.
Hitastig eru í °C.
Gildistími korta er um hádegi.
20°
5°
0°
2°
1°
2°
3°
3°
23°
1°
19°
4°
14°
-9°
0°
15°
1°Á MORGUN
Norðlægar áttir,
3-8 m/s
MIÐVIKUDAGUR
Hæg breytileg
átt.
-4
-3
-7
-8
-10
-2
-8
-2
-7
1
-14
2
5
6
5
4
7
5
13
6
9
4
-3
-7
-3
-4
-2 0
-4 -8
-10
-3
KULDATÍÐ Það eru
heldur litlar breyt-
ingar í veðurfar-
inu þessa dagana.
Hæðasvæði yfi r
landinu situr sem
fastast og því verð-
ur áfram kalt í veðri
og hægur vindur.
Áttin er norðlæg
eða breytileg enda
er heldur þungbún-
ara norðan til en
syðra.
Soffía
Sveinsdóttir
veður-
fréttamaður