Sameiningin - 01.02.1950, Blaðsíða 16

14
Sameiningin
eins og áður er um rætt“. — Höf. víkur hér að hugmynd
Guðmundar Kamban skálds um það hvernig Hallgrími hafi
orðið við, er honum birtist þessi ægilegi sannleikur. „Það
var því ekki að furða“, segir hann, ,,þó að penninn félli
úr hendi hans um stund“. „Lokið átti nú að vera starfs-
friðnum yndislega í Saurbæ. En ólokið var svo mörgum
störfum — og þó einkum einu. Eftir fyrsta áfallið er ekki
vafi hvert hann hefir leitað. Hann var búinn að prédika
mörg ár á föstunni, hafði oft „sezt niður á einni langaföstu11
og lifað píslarferil frelsarans með honum. Hvað eftir annað
hafði hann hugsað sér að færa þennan kjarna hinnar helgu
sögu í búning ljóða. Hann hafði safnað til þess meira að
segja ort út af píslarsögunni“. —
„En nú stendur þessi píslarferill honum ennþá skýrar fyr-
ir sjónum, þegar hans eigin píslarferill varpar á hann ljósi
veruleikans. Sá er eldur heitastur, er á sjálfum brennur.
En jafnframt því, að ljós hins ægilega veruleika skín á písl-
arferil frelsarans, skín hið himneska ljós frá Jesú pínu á
framtíð Hallgríms og veitir honum huggun og frið“. 1 píning-
arsögu frelsarans finnur hann þær lífjurtir er draga sviðann
úr hans eigin sárum. Hann öðlast jafnvægi, þótt hans eiginn
krossferill sé framundan og færist nær. „Kvíðinn hverfur
ekki. Mannlegt eðli skelfist við þessa útsýn. En hann lætur
ekki bugast. Úr þessari deiglu eða í þessari deiglu verða til
hans mestu meistaraverk, Passíusálmarnir og Alt eins og
blómstrið eina. Er ekki sá sálmur eins og lýsing á þessu
öllu saman? í eldinum skírðist skáldið og vígðist til síns
mikla meistarastykkis. Holdsveikin verður honum hinn gló-
andi altarissteinn, er snertir varir hans“. 1)
Höf. játar, að þetta sem hér hefir verið sagt sé hugar-
smíð, en þær hugsmíðar geta verið réttar sé vandað til þeirr-
ar undirstöðu, sem þær eru byggðar á. Telur hann það senni-
legt að menn haldi áfram að velta þessu fyrir sér hvers
vegna að Hallgrímur hætti svo skyndilega við að yrkja
Samúelssálma, en snéri með jafn óskiptum huga að Passíu-
sálmunum. „Það verður“, segir hann, „haldið áfarm að leita
að serafinum, sem tók glóandi steininn af altarinu og bar
hann að vörum Hallgríms“. (Framhald).
1) Jes. 6, 6.