Sameiningin - 01.02.1940, Side 7

21
kirkjulíf á vegum þessarar stefnu þurfi og eigi að standa
í nánu félagslegu og andlegu sambandi við hérlenda trú-
bræður. Stundum hefir þetta verið lagt út þannig að hið
eina, sem hafi ráðið þessu, sé að þannig hafi verið von um
fjárhagslegan styrk. Sú skýring finst mér of auðveld. Eg
hygg að hér hafi ráðið heilbrigt vit, sem áttar sig á því að
þegar til lengdar lætur getur það ekki borið sig að íslenzk
kirkja hér í álfu einangri sig frá lifandi sambandi við þá,
sem næstir henni standa í þjóðlífinu umhverfis. Að blind
streyla í þá átt mundi aukheldur flýta fyrir því að íslenzkur
arfur og áhrif deyi út, svo mjög mundi það stríða gegn
öllum eðlilegheitum í lífi þeirra, sem hér eru uppaldir.
Þetta hefir ekki dulist öðrum eins leiðtoga og Dr. Rögn-
valdur var. Það hefir líka sýnt sig að samband íslenzkra
únítara hér við innlenda trúbræður sína hefir að engu leyti
skert íslenzk þjóðræknisáhrif meðal þeirra.
Dr. Rögnvaldur, eins og flestir sem eitthvað verulega
kveður að, átti sína þroskasögu hvað trúarlega afstöðu
snertir, er nær út yfir starfsár hans einnig. Framan af
var hreyfingin, er hann veitti forystu, fremur neikvæð en
jákvæð. Það varð talsverð hefð á meðal fólks vors að
þeir, sem voru andvígir kirkjunni eins og hún tíðkaðist, af
einhverri ástæðu, töldu sig únítara. Sameiginleg mótspyrna
tengdi þá saman. Hjá leiðtogunum virtist þess einnig gæta
ol't meir hverju þeir voru á móti en hverju þeir voru með.
Eg minnist þess að hlýða á líkræður Dr. Rögnvaldar á
fyrri árum. Fanst mér þá mjög áberandi hve mikil óvissa
ríkti í huga hans um trúarleg efni. Hann notaði ol't sam-
Iíkingu af fugli, sem flýgur inn úr myrkri i lýstan sal og
svo út í myrkrið hinum megin. Þannig væri mannlífið.
Það kæmi úr myrkrinu, svo væri hið stutta hil lífsins í
ljósinn og síðan horfið út í myrkrið á ný. Eg nefni þetta
einmitt vegna þess að í allri síðari viðkynningu fanst mér
kveða mjög við annan tón. Þá fanst mér bera miklu meir
á fullvissu í skoðun, er bar meiri keim þess er hann var
uppalinn við. Kemur það heim við almenna reynslu, að
einungis í bili getur neikvæð stefna fullnægt. Menn verða
að byggja í skörðin þar sem rifið hefir verið niður.
Með þessu er ekki gefið í skyn að eg álíti að Dr. Rögn-
valdur hafi horl'ið frá þeim neikvæðu skoðunum alment, er
einkendu hann framan af starfstíð sinni. En auk þess að
hann með árum og reynslu varð minna hvatskeyttur og
stórhöggur í garð þeirra, er honum voru andvígir, virðist