Fréttablaðið - 21.03.2011, Blaðsíða 11
21. mars 2011 MÁNUDAGUR11
kvæmdastjóri Barnaheilla - Save
the Children á Íslandi, deilir
áhyggjum Margrétar Maríu af
skólakerfinu enda sé starf skól-
anna stór þáttur í lífi barna. Rök
megi leiða að því að uppeldis-
þáttur skólakerfisins frá leik-
skóla til háskóla sé engu minni
en sá er snýr að beinni fræðslu.
Niðurskurður geti á hinn bóginn
leitt til þess að börn fái ekki þann
stuðning og atlæti sem þau þurfa.
„Við höfum sent ályktanir til allra
sveitarstjórna þar sem niður-
skurði er mótmælt. Það sýnir sig
að þeir sem standa höllum fæti í
samfélaginu líða mest fyrir fyrir
þann vanda sem við glímum við
núna. Í þeim hópi eru fjölmörg
börn og hlúa þarf sérstaklega vel
að þeim.“
Ólík börn
Petrína segir að Barnaheill hafi
ekki síst áhyggjur af börnum og
barnafjölskyldum af erlendum
uppruna. „Maður spyr líka hvaða
áhrif niðurskurður í skólakerfinu
hefur á þennan hóp. Ég þori ekki
að segja að þetta sé hópurinn sem
er verst settur en hann er örugg-
lega verr settur en margir. Til
viðbótar við það sem aðrir glíma
við eru þessar fjölskyldur að fóta
sig í nýju landi; foreldrarnir hafa
sumir hverjir takmarkaða þekk-
ingu á tungumálinu og íslensku
samfélagi og ábyrgðin flyst því
oft á börnin.“
Röksemd Petrínu ber að skoða
í því ljósi að atvinnuleysi á meðal
erlendra ríkisborgara er hærra
en á meðal Íslendinga, einkum
Pólverja. Út frá áætlun um fjölda
á vinnumarkaði er það nú um
13,5 prósent, en rúm sex prósent
meðal Íslendinga. Þá sýna nýjar
rannsóknir félagsráðgjafanna
Hilmu Hólmfríðar Sigurðardótt-
ur og Ástu Guðmundsdóttur á
félagslegum aðstæðum pólskra
barnafjölskyldna í Reykjavík að
börnum þessa hóps hefur fjölgað
eftir hrun, ekki fækkað eins og
margur skyldi ætla, þrátt fyrir
mikinn fjölda brottfluttra. Tölur
um búferlaflutninga frá Hagstofu
Íslands sýna að brottfluttir Pól-
verjar umfram aðflutta árið 2009
voru 1.580 manns.
Vakandi samfélag
Tilkynningum til barnavernd-
arnefnda fjölgaði verulega eftir
hrunið. Mest var það í Reykjavík
og á Suðurnesjum, eða um 40 pró-
sent á milli ára. Langmest atvinnu-
leysi er á þessum svæðum.
Ólafur Ó. Guðmundsson, yfir-
læknir barna- og unglingageð-
lækninga á BUGL, hefur bent á að
ekki hefur orðið marktæk aukning
í eftirspurn eftir geðheilbrigðis-
þjónustu fyrir börn og unglinga.
Hins vegar gengur það þvert á
erlendar rannsóknir sem sýna að
efnahagskreppa hefur neikvæð
áhrif á geðheilsu barna og ung-
linga. Þetta kann að þýða að mati
Ólafs að kreppan hafi ekki orðið
jafn djúp hér og í þeim löndum sem
hægt er að bera Ísland saman við,
til dæmis hvað varðar atvinnu-
leysi og efnahag fjölskyldna. Hins
vegar gæti skýringarinnar verið
að leita í óþekktum jákvæðum
eða verndandi þáttum sem kunna
að leynast í íslenskri samfélags-
gerð. Þegar upp er staðið er það
þó stuðningur við börn í nánasta
umhverfi þeirra sem skiptir mestu
fyrir velferð barna; að allir sem
að uppeldi þeirra koma, foreldr-
ar, kennarar og aðrir, séu vakandi
fyrir vísbendingum um vandamál
og grípi strax inn í.
Hins vegar hef ég
þungar áhyggjur af
þróun mála, til dæmis
niðurskurði í skólunum og
líðan allra sem þar eru. Mín
tilfinning er sú að afleiðingar
kreppu og atvinnuleysis séu
að koma mjög harkalega
fram þessa dagana.
MARGRÉT MARÍA JÓHANNSDÓTTIR
UMBOÐSMAÐUR BARNA
Landið allt
Höfuðborgarsv.
Suðurnes
Vesturland
Vestfirðir
Norðurland vestra
Norðurland eystra
Austurland
Suðurland
Reykjavík
Kópavogur
Seltjarnarnes
Garðabær
Hafnarfjörður
Álftanes
Mosfellsbær
Kjósarhreppur
Eftir landsvæðum
Hlutfall barna sem eiga atvinnulausa foreldra tölur maí 2010
■ Atvinnuleysi
■ hlutfall barna tengt
atvinnuleysi
0% 5 10 15 200% 5 10 15
9,3%
9,8%
14,9%
6,7%
3,6%
4,9%
8,4%
6,1%
7,5%
14,0%
14,6%
21,8%
10,2%
5,9%
9,8%
12,2%
8,7%
12,7%
10,2%
9,5%
4,9%
7,2%
7,2%
8,1%
8,6%
4,7%
15,3%
13,6%
7,9%
11,4%
15,8
12,7%
14,0%
13,2%
Höfuðborgarsvæðið
landsbankinn.is 410 4000Landsbankinn
Talaðu við okkur
um erlenda lánið
þitt fyrir 25. mars
Við hvetjum þá sem eru með erlend húsnæðislán að hafa
samband við Landsbankann fyrir 25. mars. Það gæti
lækkað lánið þitt að hafa samband við okkur í tíma.
Samkvæmt lögum á Landsbankinn að endur-
reikna öll erlend húsnæðislán með óverð-
tryggðum vöxtum. Í sumum tilfellum kemur
hins vegar betur út fyrir viðskiptavin að
reikna lánið með verðtryggðum vöxtum.
Þegar þú hefur samband við okkur getum við
sýnt þér þær leiðir sem þér standa til boða og
þú getur valið þá sem best hentar. Komdu til
okkar fyrir 25. mars en eftir þann tíma verða
öll lán reiknuð eins og lög gera ráð fyrir.
Hafðu samband fyrir 25. mars ef þú hefur ekki gert það nú þegar og vertu
viss um að lánið þitt sé endurreiknað eins og það kemur best út fyrir þig.