Faxi - 01.02.2006, Blaðsíða 12

„Óþjóðhollir starfshættir”
Lífog dauöi menningar og frelsis með “innreið” erlendra dœgurlaga
Björk og Sigur Rós þykja mjög íslensk og þjóöarstoltið á það til að
rjúka upp þegar fjallaö er um þau crlendis. Mínus, Trabant og Gus
Gus eru ekki jafn tengd sér-íslenskri menningu þótt þar séum „við“
að sjálfsögðu á fcrð. Allir þessir listamenn eru þó augljóslega að
vinna úr erlcndum straumum og stcfnum í dægurlagaheiminum. Við
erum nú hluti af alþjóðlegri tónlistarscnu, bæði scm þátttakcndur og
viðtakendur. Fyrir 60 árum var ástandið allt annað - Island var að
ganga inn í þessa senu, en cinungis sem viðtakandi. Þessi innganga
- eða innrciö senunnar hingað - gekk ekki átakalaust fyrir sig. Hér
verður varpað Ijósi á hvcrnig Islcndingar tóku þessum menning-
arstraum.
Fræðandi uppcldistæki
Ríkisútvarpið gegnir mikilvægu hlutverki í menningarlífi Islendinga og
hefurgert allt frá stofnun þess árið 1930. Utvarpið átti að vera „alhliða
menningarstofnun, öflugt uppeldistæki vaxandi þjóðarog batnandi. Það
á að vera fræðandi og skemmtandi ... en fyrst og fremt á það að vera stoð
og stytta heimilanna í því að byggja hollt og heilbrigt þjóðfélag."
Fræðsluhlutverk útvarpsins náði
ekki bara til efnafræði og esperanto
heldur líka til tónlistarinnar, en mik-
ið var gert til þess að kenna þjóðinni
að meta hina klassísku tónlistarhefð
Evrópu en láta ekki undan skýrum
kröfum fjöldans um meiri harm-
onikkutónlist.
T ónlistardagskráin
Tónlist var stór hluti af dagskrá
útvarpsins en dægurtónlist af öllu
tagi hafði litlu hlutverki að gegna.
Páll Isólfsson, tónlistarstjóri
útvarpsins sá um þáttinn Takið undir
allt frá stríðsbyrjun til ársins 1947
en á sama tíma stjórnaði hann hinum
svokallaða Þjóðkór sem hann stofn-
Karl Jóhann Garðarsson
12 FAXI