Straumar - 01.12.1927, Blaðsíða 18

192
STRAUMAR
leiðingum rangra dóma, yröi það hið sama og telja upp
meginið af trygðarofum, mannorðsspjöllum og trúar-
bragða-ofsóknum liðinna tíma, að eg nefni aðeins fá sýnis-
horn. Ef menn gerðu sér grein fyrir slíkum afleiðingum
sinna röngu dóma, og ábyrgðinni, sem þeim fylgir, þætti
mér sennilegt að þeir vildu aldrei hafa kveðið þá upp.
Gildi dóma vorra um aðra fer einnig eftir eðli þeirra.
Rangir dómar geta aldrei haft siðferðilegt gildi fyrir
sjálfa oss, nema í neikvæða átt. í hvert sinn, sem vér
kveðum upp rangan dóm yfir meðbróður vorum, hrind-
um vér steini úr því musteri siðgæðis og hreinleika, sem
vér eigum að reisa Guði í sjálfum oss, ef vér viljum full-
nægja þeim tilgangi, sem hann hefir með því að setja oss
hér í heim. Fyrir aðra g e t a rangir dómar undir viss-
um kringumstæðum orðið til góðs, eins og menn geta ann-
ars haft gott af slysum og mótlæti. En hver mundi vilja
valda óstýrilátu barni sínu líkamlegs tjóns, þótt það
k y n n i að verða að stiltum og þroskuðum manni við legu
og vanheilsu? — Miklu oftar verða rangir dómar öðrum
til hnekkis bæði efnislega og andlega. Sá, sem fyrir þeim
verður, finnur sér misboðið; hann missir allan bróðurhug
til meðbræðra sinna, og traust sitt á mönnunum. En þá
er illa farið, því að vansæll er sá maður, sem ekki getur
litið neinn nema með tortrygni og óvild. Rangir dómar
vorir um aðra menn bitna þannig á sjálfum oss, og verða
til að rjúfa band trausts og bróðurelsku, sem tengir oss
saman undir meistara vorum, Kristi.
Réttir dómar vorir um aðra verða aftur á móti til aó
styrkja traust þeirra á oss og mönnum yfirleitt. Þeir hafa
einnig siðferðilegt gildi fyrir sjálfa oss, því að hvert sinn,
er vér látum annan njóta sannmælis, eflum vér sannleik-
ann í sjálfum oss, og fjarlægjum oss frá vegi yfirdeps-
skapar og lýgi. Eg sagði með vilja: njóta sannmælis, því
að með því er táknaður mildur dómur, en þó sannur. En
harðir, kærleikslausir dómar verða iíðast, þótt sannir
kunni að vera, þeim sem fyrir verða, til tjóns, þar sern
þeir vekja óvild og ásökun um hræsni dómandans. Fylgj-
um því dæmi Krists: verum sannir, hispurslausir, en þó