Straumar - 01.12.1929, Blaðsíða 10

184
STRAUMAK
formið, að þeir gátu ekki hugsað til að sleppa því. En hví-
líkur misskilningur! Að halda gömlum málvillum og rök-
skekkju í fegurstu bókmenntum kristninnar er blátt á-
fram smekkleysa. Þó býður helgisiðabókin oss að gera
þetta.
Með fáum orðum vil eg nú skilgreina aístöðu mína
um innihald helgisiðanna.
Frjálslyndir prestar hljóta að krefjast þess, að num-
ið sé burt úr helgisiöabók kirkjunnar allt það, sem minnir
á þrengsli og samvizkukúgun. Vér eigum við margt slíkt
að búa, enn sem komið er, en vér viljum vinna að því að
losna við það, hreinsa til, unz enginn þarf að bera fram
það, sem honum er um geð. Vér viljum ekki þurfa að
flytja langar bænir að yfirskyni, vér viljum fá fagrar og
frjálsar hugsanir, mótaðar í hæfan búning, til að bera
fyrir guð í nafni safnaðarins.
Þessi krafa bindur meira í sér en endurskoðun helgi-
siðabókar og staðfestingu annarrar nýrrar. Hún bindur í
sér kröfur um frelsi undan allri þvingun, kenningafrelsi
og siðfrelsi (ritualfrelsi) ekki síður. Hið síðai'a hlýtur
rökrétt að leiða af hinu fyrra. Vér erum enn langt frá því
marki, og getum vart vænzt að ná því í einu vetfangi.
En vér viljum fá eins mikið frelsi og unnt er, heldur bíða
hálfan skaða en allan.
Samkvæmt þessu er æskilegast, að helgisiðaformið
væri eins og umgjörð, sem hver prestur gæti fellt inn í,
það, sem hann veit fyrir guði og samvizku sinni sannast
og uppbyggilegast. Eins og sakir standa nú, mun ekki
tjá að ætla sér svo langt í einu stökki; eg vii því benda á
nokkrar þær endurbætur í einstökum atriðum formsins,
sem leiða í þessa átt og hugsanlegt er, að nái fram að
ganga fyrir þeim dómstólum, sem um munu fjalla að lykt-
um. Eg vil setja fram þær kröfur sem vér getum að mínu
viti borið fram lægstar.
1) Um hið almenna guðsþ j ónustuform
verð eg að vera stuttorðari en eg hefði kosið, því vandi
er þar um að fjalla og margt að athuga. Þetta vií, eg taka
fram: