Straumar - 01.12.1929, Blaðsíða 11

S T R A U M A R
185
Enda þótt tillögur hándbókarnefndarinnar um aukna
og fjölbreyttari helgisiði við almennar hádegisguðsþjón-
ustur sýndust mér, og sjálfsagt fleirum, aðlaðandi við
fyrstu sjón, þá hefir mér reynzt svo við nánari íhugun,
sem þar sé stefnt í gjörsamlega ranga átt. Formið eigi
ekki að verða fjölbreyttara heldur einfaldara. Skal eg
rökstyðja þetta:
Fyrst er það, að aukinn víxlsöngur og tón krefst
stórum betri söngkrafta en völ er á nú, nema á einstaka
stað. Þess vegna hlýtur að leiða að því, að ekki verður
unnt að halda uppi fullkominni guðsþjónustu nema á
þeim fáu stöðum, sem eiga æfðan söngflokk. Hinir verða
að láta sér nægja ófullkomna guðsþjónustu. Yrði hér að
vísu ekki um lögbann að ræða, líkt og hjá Gyðingum,
er ekki mátti fara fram fullkomin guðsdýrkunarathöfn
nema í musterinu einu, en þó myndi nauðsyn ráða því, að
niðurstaðan yrði svipuð. Öllum eru svo ljósir erfiðleik-
arnir við það, að fá sungna algenga sálma og halda uppi
hinu nú-gildandi formi, að eg tel ekki ástæðu til að rök-
ræða þessa hlið frekar.
Annað er það um þetta mál, hvoi"t þörf sé fyrir þessa
breytingu, hvort hún eigi nokkra stoð í kröfum safnað-
anna. Eg hygg að svo sé ekki. Það eru að vísu margir,
sem ekki vildu missa allt tón, en fáir hygg eg þó þeir séu,
sem fara í kirkju til þess að heyra tón, nema um afburða-
söngmann sé að ræða, er tónar. Mér skilst, að í þjóðareðli
íslendinga sé lítil tilfinning fyrir margbrotnum helgisið-
um og langdregnum, nema því að eins, að hinir sömu
siðir hafi yfir einhverri þeirri fegurð að búa, er geti
hrifið jafn-rólynda þjóð og íslendinga.
Hið þriðja er það, að hrífandi verða helgisiðir ekki,
séu þeir hafðir um hönd á hverjum messudegi. Þeir fá á
sig þann vanablæ, sem sléttir yfir öll áhrif. Til þess að
síðir geti þolað tíða endurtekning-, þurfa þeir að vera sem
einfaldastir. Hið fjölbreytta form bráðabrgðatillagnanna
krefst fjölbreytilegs lags. Það yrði torlega samið svo sí-
gilt, að það þyldi notkun á hverjum messudegi án þess að