Bankablaðið - 20.12.1981, Blaðsíða 22
22
Árið 1981 hlaut ég styrk úr Af'mælissjóði
FSI.Í til að kynna ntér trúnaðarmanna-
kerfi í Danmörku og N’oregi. Við undir-
búning f'ararinnar naut ég góðrar aðstoð-
ar skrif'stof'u SÍB.
I Danmörku sótti ég námskeið f'yrir
trúnaðarmenn, f'ór á skrifstofur DSFL og
DBL, og einnig ræddi ég við fórmann
starf’smannaf’élagsins Bikuben.
Trúnaðarmenn og varamenn þeirra
eru kosnir í september til tveggja ára. Lík-
ur háttur er hafður á framboði til trúnað-
armannakjörs og hér. Flestir gef'a kost á
sér vegna ábendinga samstarfsfólks, en
aðrir vegna áhuga á félagsmálum. Nýkjör-
inn trúnaðarmaður tekur til starfa 1. jan.
og gefst því kostur á að sækja námskeið og
starfa með fráfarandi trúnaðarmanni
áður en hann tekur við starfinu. Einnig er
trúnaðarmönnum boðið einn dag á skrif-
stofu sambandsins þar sem kynnt er starf
og uppbygging sambandsins, starfsfólk og
verkaskipting. Er þetta gert með skugga-
myndum, fræðsluritum og erindum.
Einnig er tími til fyrirspurna og umræðna.
Var álit allra er ég ræddi við að þetta væri
til fyrirmyndar. Nokkuð algengt er að
trúnaðarmaður starfi 2-3 kjörtímabil.
I viðtali við f'ormann starfsmannafélags-
ins Bikuben kom í Ijós að þeir hafa annan
hátt á kjöri trúnaðarmanns. Einn trúnað-
armaður úr hverjum launaflokki er kos-
inn til tveggja ára. Nýr trúnaðarmaður er
valinn ári seinna og vinnur eitt ár sem
varamaður fyrri trúnaðarmanna.
Byrjendanámskeið eru á líkan hátt og
hér. Ekki var þó neitt um fundarsköp og
ræðumennsku. Mikil áhersla var á fræðslu
um hvernig beri að vinna að lausn deilu-
mála svo sem upplýsingasöfnun og að
málsmeðferð sé vel skipulögð. F.innig var
mjög vel f'arið í kjarasamninga og kom
Bergþóra Skúladóttir, FSLÉ, skriffar:
STARF OG FRÆÐSLA
TRÚNAÐARMANNA í
DANMÖRKU OG NOREGI
mér einna mest á óvart hve ntikil áhersla
var lögð á að matartími starfsfólks væri
frítími og ef krafist væri að starfsmaður
væri við í bankanum í matartíma ætti það
vera skrifiegt og greiðast sent aukavinna.
I Noregi ræddi ég við trúnaðarmenn í
Osló, Larvik og Stavern og einnig við full-
trúa starfsmannafélaga á sömu stöðum og
fór á skrifstofu Norska bankamannasam-
bandsins.
Kjör trúnaðarmanna er á sama hátt og í
Danmörku. Einnig ef fleiri en einn trún-
aðarntaður eru á sama vinnustað er einn
úr hópi þeirra valinn sem aðaltrúnaðar-
maður til eins árs í senn. T. d. í sparisjóði
með 22 starfsmenn eru 2 trúnaðarmenn
og 1 varamaður.
í báðum löndum eru lög um með-
ákvörðunarrétt og er starf trúnaðar-
rnanna því meira en hér. T. d. hefur trún-
aðarmaður áhrif við ráðningu starfsfólks,
stöðuveitingar, launahækkanir og breyt-
ingar á vinnustað.
Áhersla var lögð á að trúnaðarmaður
ætti rétt á að sinna skyldustörfum sínum í
vinnutíma. Einnig rétt hans til að sækja
námskeið og fundi. I stærstu bönkunum
er starf trúnaðarmanna fullt starf'.
Samkvæmt lögum um vinnuvernd er
öryggistrúnaðarmaður á hverjum vinnu-
stað.
Trúnaðarmaður er í flestum tilfellum
einnig fulltrúi er gætir jafnréttis, með-
ákvörðunarréttar, vinnuumhverfis og
fylgist með menntun bankamanna. (í
Noregi 2 ára bréfaskóli.)
I Noregi og Danmörku hafa bankarnir
hérðasstarfsmannafélög sent eru ráðgef'-
andi fyrir trúnaðarmenn í hverju héraði,
en hafa ekki vald til ntálsmeðferðar. Þessi
starfsmannafélög sjá um að velja umsækj-
endur á námskeið hverju sinni á vegum
sambandsins og hafa einnig námskeið
hverju sinni og hafa einnig námskeið á
sínum vegunt. Trúnaðarmenn frá hverju
héraði (frá bönkum og sparisjóðum) hafa
fundi ársfjórðungslega og ræða þar um
vandamál er upp hafa komið. Yfirleitt
væri mikið auðveldara að leysa mál efhægt
væri að vitna í að svipað mál hefði komið
upp annarsstaðar og hvernig þáð hefði
verið leyst. Einnig er trúnaðarmönnum
skýrt frá hvaða vandamál starf'smannafé-
lögin fá til meðf'erðar og lausn þeirra.
AfJjessu má sjá að við getum bætt okkar
trúnaðarmannakerfi. Með aukinni
fræðslu höldum við trúnaðarmönnum
lengur í starfi og þeir verða virkari. Hafa
byrjendanámskeið áður en þeir taka til
starfa og hafa varamenn. Það vakti mikla
undrun og spurningar er ég sagði að það
væri ekki varamaður sem tæki við mínu
starfi á meðan ég væri í leyfi. Algengar
spurningar voru: Samþykkir samstarfs-
fólkið þetta? Hvaða viðbrögð eru hjá
starfsmannafélagi og bankamannasam-
bandi? Er aðeins einn trúnaðarmaður á
vinnustað með rúmlega 40 starfsmönn-
um?
Einnig getum við strax komið á fundum
milli trúnaðarmanna. Væri það hægt með
mörgu móti. Hægt væri að skipta landinu
niður í svæði sem auðvelt væri að eiga við,
t. d. með tilliti til ferðalaga. Einnig væri
hægt að skipta Stór-Reykjavíkursvæðinu í
sundur svo ekki yrðu of stórir hópar á
hverjum fundi. Væri þetta verðugt verk-
efni starfsmannafélaga og trúnaðar-
manna þeirra sem myndi auka félagslegan
áhuga, auk þess að styrkja trúnaðarmenn í
starfi og skapa traustan bakhjarl SÍB.
Bergþóra Skúladóttir.