Musica - 01.06.1949, Blaðsíða 6

Útlit hans var eins og í myndum þeim er birst
hafa af honum,_ lítill, horaður, eilítið kúptaxlaður,
hvítur í framan og hatturinn slútti yfir augun.
Varimar voru þunnar og hakan lítil, og horn-
spangargleraugun voru þykk, og höfðu öll völd á
efri helming andlitsins.
Við tókum sérstaklega eftir taugaóstyrk hans,
hann néri hinar löngu, hvítu og nær því kven-
legu hendur sínar í sífellu, vipraði andlit sitt
og var á sífeldu iði.
Hann skrifaði nafn sitt í afmælisdagbók okkar
og valdi eftir mikla og nákvæma leit 1. maí sem
komudag sinn (hann er fæddur 25. september),
enn þá stundum við upp erindi okkár, og viður-
kenndum að við værum ekki rithandarsafnarar
heldur komnir til að hafa viðtal við hann.
Við töluðum við Fadayev, stjórnanda fararinn-
ar, og formann rúsneska rithöfundafélagsins.
I útliti er Fadayev alger mótsetning tónskálds-
ins, hann er hár, þrekinn, með sólbrunnið andlit
og sjálfsánægða framgöngu, og axlir eins breiðar
og þær eru á íslenzku lögregluþjónabúningunum.
Fadayev gaf okkur leyfi til að fá viðtal, við
tónskáldið.
— Hvaða áhrifum urðuð þér fyrir í Banda-
ríkjunum? spurðum við tónskáldið.
— Okkur líkaði yfirleitt vel. Ráðstefnan var
mjög vel heppnuð, og alstaðar þar sem við kom-
um fram var okkur feiknarvel tekið. Okkur hefði
langað til að vera dálítið lengur í Bandaríkjunum
og kynnast lífinu þar betur.
— Heyrðuð þér nokkra hljómleika þar?
— Ég hlustaði á Stokowsky stjórna. Bæði hann
og hljómsveitinn voru stórkostleg.
— Var ekki talað um, að þér stjórnuðu upp-
færslu einnar af sinfóníum yðar sjálfir.
— Jú, mig hefði langað til þess, en bandarísk-
um yfirvöldum fannst það ekki ákjósanlegt.
— Hvernig eru tilfinningar yðar eftir hina fjand-
samlegu gagnryni er verk yðar, hafa hlotið í Rúss-
landi til dæmis „Lady Macbeth of Mzinzk?“
— Gagnryni hefir hjálpað mér mikið í vinnu
minni, þar sem hún hefir fært mig nær fólkinu.
— A listamaður alltaf að vinna fyrir fólkið, og
taka vilja þess framyfir sinn?
— Já listamaður getur ekki einangrað sig frá
fólkinu, en verður að taka þátt í hugsunum þess
og vandamálum.
A hvaða vestrænu tónskáldum hafið þér mest-
an áhuga?
— Til dæmis, Copeland, Gershwin og Harris.
— Eruð þér að semja eithvað nýtt verk?
— Já, óratóri um mannlega náttúru.
Okkur hefði langað til að spyrja hann margra
fleirri spurninga, því að hann svaraði með mestu
ánægju, en stjórnandi flugvallarins William Riley
kom inn í þessu, og bauð rússunum að koma til
einkahíbýla sinna, á meðan þeir biðu.
Okkur var boðið að vera með þeim, og augna-
bliki síðar sátum við í jeppanum við hlið tón-
skáldsins.
I bragga Riley var píanó, og Shostakovich sett-
ist niður og hóf að leika verk eftir sig — fjörugan
þjóðdans sem hefir hljómað í eyrum okkar síðan.
Á því augnabliki er hann snerti tónborðið, hvarf
taugaóstyrkur hans eins og hann væri strokinn
af honum. Við höfðum sjaldan séð mann ánægðari
en tónskáldið er hann lék á píanóið, á Keflavíkur-
flugvelli, og sjaldan jafn taugaóstyrkan eins og
þegar hann lék ekki.
Er við kvöddum Shostakovich, höfðum við það
á tilfinningunni, að hann væri maður með tví-
skifta og hrelda sál.
JplBSHænkBHKft

Metropolitán sönghikjahúsið í New York■
6 MUSICA