Musica - 01.06.1949, Blaðsíða 10

Fartein Valen.
og kom fram fyrsta sinni sem sönglagahöfundur
árið 1921. Hann hefir síðan samið hljómsveitar-
verk, passacagliu, sinfóníuna ,,Heimferð“ og sin-
fóníu í d moll (1934).
Norsku þjóðlögin hafa haft mikil áhrif á Jens-
en, og eru grundvöllur tónsmíða hans.
Sparre Olsen er fæddur í Stavanger árið 1903,
hann hefir samið mestmegnis sönglög og norska
þjóðvísan hefir haft mikil áhrif á hann.
Hann stundaði tónfræðinám hjá Fartein Valen
og á tónlistarháskólanum í Berlín.
Meðal verka hans eru meðal annars verk fyrir
kammerhljómsveit, Ver sanctum fyrir kór og
hljómsveit, og ein sinfónía.
Hann er mjög lyriskur og er í tónbyggingu
sinni svipaður Grieg, en þó er tónbygging Olsen
meira lausleg í sér.
Bjarne Brustad er fæddur 1895 í Osló og hefir
lært tónfræði í Noregi og erlendis.
Hann hefir samið m. a. mörg verk fyrir fiðlu og
violu og einn söngleik „Atlantis".
Hann er afar þjóðlegur, og er í náinni snertingu
við hina gömlu norsku tónlist.
Einnig má nefna Eivind Groven, sem hefir vax-
ið upp með Harðangurfiðlu í hendinni og leikur
mjög vel á hana. Hann hefir samið mörg smálög
en stærri viðfangsefni eiga ekki vel við hann,
og Erling Kjellsby fæddur í Osló 1901, nemandi
Fartein Valen, hann hefir m. a. samið, píanóverk,
rómansa, kórsöngva, en er mest þekktur fyrir
hina velsömdu og skemmtilegu kvartetta sína.
Þessi ofantöldu tónskáld eru öll þjóðleg, og eru
þessvegna mest leikinn, en saga norskrar nútíma-
tónlistar væri ekki öll sögð, ef ekki væri getið
tveggja tónskálda, sem semja í hinum alþjóðlega
stíl, en það eru þeir Karl Andersen og Fartein
Valen.
Karl Anderson er fæddur árið 1903 í Osló, og
lærði tónfræði hjá norskum kennurum.
Hann kom fyrst fram með strokkvartett árið
1932, en hefir síðan samið m. a. sinfóníu fyrir
kammerhljómsveit, svítu fyrir hljómsveit, og tríó
fyrir fiðlu, celló og klarinett.
Fartein Valen hefir sérstöðu meðal norskra
tónskálda, og hann hefir meðal annars kennt flest-
um hinna yngri tónskálda.
Hann fæddist í Stavanger árið 1887 ólst upp
á Madagaskar og stundaði nám í Berlín og
París.
Hann býr á afskekktum stað í vestur-Noregi,
og vinnur í kyrrþey.
Fyrstu verk hans syndu þegar mikinn þroska
þótt ausætt væri að Brahms og Reger hefðu haft
mikil áhrif á hann.
Valen hefir samið m. a. þrjár sinfóníur, mörg
minni hljómsveitarverk, og verk fyrir píanó, söng,
orgel og kór.
En Valen hefir þá sérstöðu, að þrátt fyrir þótt
tónlist hans sé alþjóðleg þá er hún þó norsk í
sínum innsta kjarna, og er Valen því gott dæmi
um tónskáld sem hefir skapað sér þjóðlegan stíl,
án þess þó að hafa orðið fyrir beinum áhrifum
frá þjóðlögunum.
Þeir umboðsmenn okkar úti á landi, sem enn
hafa ekki sent okkur uppgjör fyrir 1948, eru
beðnir að gera hið fyrsta.
10 MUSICA