SunnudagsMogginn - 20.02.2011, Síða 8

8 20. febrúar 2011
F
yrir flesta er leitarvélin Google ágætis
tæki til að afla sér upplýsinga um hitt
og þetta. Hins vegar leiðum við sjaldan
hugann að því hvaða upplýsingar
Google geymir um okkur sjálf.
Aftenposten segir frá því að nú hafi Google
kynnt til sögunnar vefsíðu þar sem vefnotendur
geta kannað hvaða upplýsingar Google hefur
geymt um þá og hvernig sú auglýsingamynd
sem Google gerir sér af okkur lítur út.
Myndina býr leitarvélin til með því að skrá
netsíður sem hver notandi heimsækir og þannig
gera sér mynd af því hvers kyns auglýsingar
höfða mest til hans. Slíkum auglýsingum er svo
markvisst beint að honum.
Í hvert sinn sem hann fer svo inn á síðu sem
Google selur auglýsingar á vistast svokölluð
kaka (e. cookie) inn á tölvuna hans. Upplýsing-
arnar frá þessum vefsíðum eru svo notaðar til
að draga upp mynd af viðkomanda sem inni-
heldur stikkorð og flokka sem segja til um
áhugasvið hans. Auglýsingamyndin er svo not-
uð til að beina klæðskerasaumuðum auglýs-
ingum að viðkomanda. Þetta er sama aðferð og
fleiri síður, s.s. Fésbókin, nota til að finna aug-
lýsingar sem síðan telur að hitt geti í mark hjá
hverjum og einum notanda hennar.
Bleiur við hliðina á bjórnum
Þessi kerfisbundna söfnun á upplýsingum um
netvenjur hvers og eins hefur ekki gengið
gagnrýnislaust fyrir sig. Því hefur Google nú
kynnt til sögunnar vefsíðu þar sem menn geta
skoðað hvers kyns upplýsingar leitarvélin hefur
vistað um þá. Þannig getur fólk fengið aðgang
að auglýsingamynd sinni og skoðað hvaða
áhugamál Google telur að það hafi. Hægt er að
ritskoða þessar upplýsingar, bæta við efn-
isflokkum eða fjarlægja auk þess sem hægt er að
loka alveg fyrir möguleika Google á að geyma
upplýsingar um viðkomandi.
Aftenposten ræðir við Bjørn Erik Thon, yf-
irmann í hinni norsku persónuverndarstofnun,
Datatilsynet, sem segir að það sé ekkert nýtt að
fyrirtæki safni saman upplýsingum um við-
skiptavini eða neytendur. Fólk verði hins vegar
meira vart við það nú þar sem tæknin hafi gert
þetta sýnilegra. Þannig hafi verslanir gert þetta
í mörg ár, segir hann og tekur dæmi af því
hvernig verð á bleium hækkar gjarnan á föstu-
dögum. Þeim sé síðan stillt upp í grennd við
bjórrekkana, en áfengur bjór er seldur í norsk-
um matvörubúðum. „Þetta er af því að við vit-
um að karlmenn eru ekki eins meðvitaðir um
verð og konur og að þeir eru gjarnan á hraðferð
á föstudögum þegar þeir renna við í búðinni til
að versla.“
Þannig segir Thon að nútímafólk lifi einfald-
lega í svo miklu auglýsingasamfélagi að það
þurfi að sætta sig við að upplýsingum um það
sé safnað saman og þær geymdar, hvort sem því
líkar það betur eða verr. Vissulega sé jákvætt að
hægt sé að hafa áhrif á hvaða auglýsingar ber-
ast, með því að breyta upplýsingum sem fyr-
irtæki eins og Google geyma. „Hið neikvæða er
að mörgum kann að finnast þetta óþægilegt því
tilfinningin er að einhver hafi auga með
manni.“
Persónusniðnu auglýsingarnar eru ástæða
þess að Google er orðinn einn af stærstu aug-
lýsingastöðunum á netinu. Það eru nefnilega
meiri líkur á því að fólk smelli á auglýsingar
sem eru í takt við áhugasvið þess.
Reuters
Upplýsingarnar
sem Google geymir
Auglýsingar sérvaldar eftir
áhugasviði hvers og eins
Vikuspegill
Bergþóra Njála Guðmundsdóttir
ben@mbl.is
Persónusniðnu auglýsing-
arnar eru ástæða þess að
Google er orðinn einn af
stærstu auglýsingastöð-
unum á netinu.
Að mati Bjørn Erik Thon munu auglýsingar alltaf verða hluti af
netinu og því muni auglýsendur alltaf verða áhugasamir um að
afla sér sem mestra upplýsinga um okkur. Hann fagnar fram-
taki Google en varar þó við því að fólk skilji rafræn spor eftir sig
út um allan vef.
„Google tengir upplýsingarnar við svokallaða köku á tölvu hvers
og eins, en ekki við persónur, eins og aukabúnaður á snjall-
símum gerir gjarnan,“ segir hann. „Því fylgja mun meiri vand-
kvæði, því þá er aukin hætta á að viðkomanda finnist að verið
sé að brjóta á honum.“
Notandinn getur lítið gert annað en að koma í veg fyrir að tölvan
veiti kökunum aðgang, segir Thon sem hvetur alla til að vera
meðvitaðir um það hvaða upplýsingar þeir skilja eftir sig á mis-
munandi stöðum á netinu. Sömuleiðis sé gott að reyna að taka
eftir því hvort auglýsingarnar sem dúkka upp á skjánum varði
áhugasvið þeirra.
Hvaða spor skilur maður eftir?
Bókaðu skoðun
Skoða á suður-
og vesturlandi
um helgina og
næstu helgar
Tryggðu þér lögbundna
söluskoðun á sumarhúsum
Jón Rafn
Valdimarsson
Löggiltur
fasteignasali
S. 695-5520