SunnudagsMogginn - 20.02.2011, Blaðsíða 36

36 20. febrúar 2011
Ferðalög
E
ftir að hafa eytt tveimur mán-
uðum í vellystingum í Argentínu
lá leið mín til borgarinnar
Cochabamba í Bólivíu í janúar
2010. Þar hafði ég skuldbundið mig til að
starfa í að minnsta kosti ár, hjá samtökum
sem heita Amanecer (sólarupprás). Eftir
sex vikur í málaskóla í Argentínu var ég
komin með smágrunn í spænsku og að
eigin mati tilbúin í það sem Bólivía hafði
upp á að bjóða. Og það var ekkert lítið.
Það var eins og ég hefði stigið aftur til for-
tíðar með rétt svo annan fótinn í nútíð-
inni. Fátæktin, skólausu og skítugu götu-
börnin, ruslið, litríkur klæðnaður
sveitafólksins, betlararnir með börnin sín
bundin á bakið, risahús og eðalvagnar
þeirra ríku við hliðina á pappakassa-
húsum þeirra sem búa á götunni, stræt-
isvagnarnir sem þaktir eru límmiðum,
böngsum og trúartáknum, oft svo mikið
að erfitt er að sjá út um gluggann og
mengunin, í bland við matarlykt götusal-
anna, var yfirþyrmandi fyrst í stað.
Gríðarlega sterk þvaglykt
Ég fékk fyrst vinnu á munaðarleysingja-
heimili sem ber nafnið Salomon Klein en
þar átti ég að búa ásamt öðrum sjálf-
boðaliðum samtakanna. Í Salomon Klein
búa um 150 börn og það fyrsta sem mætir
þér þegar þú kemur inn fyrir dyrnar á
heimilinu er gríðarlega sterk þvaglykt.
Ekki eru notaðar einnota bleiur á börnin
þar sem það er of dýrt, heldur eru notaðar
taubleiur sem eru handþvegnar á hverjum
degi. Við sjálfboðaliðarnir búum uppi í risi
yfir svefnálmum og matsal barnanna.
Lætin, öskrin og gráturinn voru merkilega
fljót að venjast sem og dýragarðurinn sem
býr með okkur, en fuglar, kettir, mýs,
moskítóflugur og einstaka rotta eru dag-
legir gestir. Ég var einnig fljót að taka upp
hátterni heimamanna og varla var fyrsti
mánuðurinn liðinn áður en ég var farin að
troða mér inn í strætisvagnana, prútta allt
verð niður um helming og háma í mig
götumatinn sem mig hafði hryllt við í
byrjun. Ég skipti fljótlega um vinnustað
og fór að vinna í stúlknaathvarfi sem sam-
tökin reka einnig og ber nafnið Madre de
Dios (móðir guðs). Athvarfið er eitt af
fáum í öllu landinu sem einungis eru ætl-
uð stúlkum, mæðrum og börnum þeirra.
Allt niður í fimm ára börn eru send þang-
að alls staðar að af landinu, en Bólivía er
stórt land. Flatarmál þess er yfir milljón
ferkílómetrar eða um tíu sinnum stærð Ís-
lands. Það er því stundum mikil fjarlægð
milli Madre og heimaþorps stúlknanna,
svo mikil að fátækir foreldrar hafa stund-
um ekki efni á að heimsækja þær og geta
því liðið mánuðir milli þess sem stúlkan
hittir fjölskyldu sína. Félagskerfið í Bólivíu
er einnig það flókið og hægfara að flestar
stúlkurnar bíða mánuðum, jafnvel árum
saman eftir lausn sinna mála.
Þau yngstu sofa saman í rúmi
Stelpurnar búa alla daga í athvarfinu,
sumar fara ekki út nema rétt í sunnudags-
messuna. Aðeins eru 68 rúm svo að oft
þurfa þau yngstu að sofa í sama rúmi. Að-
eins er opið rými á jarðhæðinni þar sem
börnin geta leikið sér en enginn garður er í
Madre enda athvarfið til húsa alveg í
miðbæ Cochabamba.
Í Madre fór ég að vinna með elsta hóp
hússins, unglingsstelpur frá 12-17 ára, og
er þar enn, ári síðar. Unglingarnir í hópn-
um eru að jafnaði tuttugu talsins. Meðan á
tíma þeirra í Madre stendur er það á
ábyrgð okkar starfsmannanna að nýta
þennan tíma sem best. Þær sem dveljast í
Madre til langtíma fara í skóla sem einnig
er rekin af Amanecer. Við búum þær undir
skólagönguna en sumar kunna hvorki að
lesa né skrifa. Aðrar sem ekki fara í skól-
ann fá heimakennslu með verkefnum sem
við útbúum og þeim kennslubókum sem
er til að dreifa. Inn á milli, þegar tími gefst
til, gerum við handavinnu, prjónum,
föndrum, málum eða búum til skartgripi
en margar þeirra eru listfengar þegar
kemur að föndri. Einnig reynum við að
nýta sólardagana þegar leyfi gefst til að
Stelpurnar hennar Berglindar Rósar fyrir utan Madre de Dios í febrúar 2011.
Stelpurnar þakka fyrir sig. Þær hafa a.m.k. náð valdi á einu íslensku orði, takk.
Mín önnur
fjölskylda
Bólivía. Land með yfir 10 milljón íbúa. Land
námuverkamanna, það fátækasta í Suður-Am-
eríku. Land sem samkvæmt Lonely planet er ein-
angrað en ríkt af náttúruauðlindum og litríkri
menningu. Þegar ég ákvað fyrst að fara til Bóli-
víu var þetta um það bil allt sem ég vissi um
landið. Ég hafði tekið ákvörðun um að fara til
Suður-Ameríku sem sjálfboðaliði en menning
Suður-Ameríku hefur alla tíð heillað mig.
Berglind Rós Karlsdóttir
Afraksturinn af piparkökubakstrinum.