SunnudagsMogginn - 20.02.2011, Side 17

20. febrúar 2011 17
L
istasafnið Guggenheim í New York lætur prenta
bækur fyrir sýningar í prentsmiðjunni Odda og
nú er unnið að tilraunaútgáfu fyrir nútíma-
listasafnið Tate Modern í London.
„Við höfum verið með söluskrifstofu í Pennsylvaníu
síðan upp úr 1990,“ segir Jón Ómar Erlingsson forstjóri
Odda. „Það hefur verið mismikill gangur í þessu, geng-
issveiflur hafa ekki auðveldað okkur lífið. En fyrir
tveimur árum ákváðum við að setja meiri kraft í þetta og
bættum við skrifstofu í New York. Þá fór utan Marteinn
Jónasson, sem var í bókasölunni hjá okkur, og síðan hef-
ur verið mikill stígandi í þessu. Við seldum tvo titla árið
2007, en í fyrra voru þeir rúmlega hundrað og fimmtíu“
Forskot lítils markaðar
Hann segir það merkilegt, að leitað sér til lítillar þjóðar á
eyju í Norður-Atlantshafi um prentun á svona stórum
markaði. „En okkar forskot liggur í því, að við höfum al-
ist upp með markaðnum hér heima. Íslendingar eru
mikil bókaþjóð og mikið af bókum er gefið út – og við
erum íslenska útgáfan af fyrirtæki, sem þarf að geta gert
allt á einum stað, eins og Íslendingar gjarnan gera, redd-
að öllum málum. Í raun byggist markaðssetningin úti á
því. Við fáum fyrst og fremst verkefni, þar sem þarf að
sýna smáútsjónarsemi og þar sem áherslan er á gæði
frekar en magn. Það má segja að sérhæfingin felist í
prentun á allskonar skrítnum bókum. Og við erum alls
ekki að leitast eftir að verða ódýrastir, heldur veitum
góða þjónustu og flytjum út þetta íslenska konsept – að
geta reddað hlutunum.“
Hann segir það lýsa viðskiptavinunum best að þeir séu
kröfuharðir, gjarnan listasöfn, ljósmyndarar og arki-
tektar, sem láti prentgæðin skipta sig miklu máli. „Við
værum ekki að ná þessum árangri, ef við hefðum verið
að byrja fyrst núna. Verkefnin sem við höfum unnið eru
stóra auglýsingin. Miðað við Íslenska markaðinn er sá
bandaríski nánast óendanlegur og eftir miklu að slægj-
ast, því þó að bókaprentun sé töluverð á Íslandi, þá fer
hún nánast öll fram á fjórum vikum í lok ársins. Við er-
um með tækin og mannskapinn til að takast á við jóla-
bókaflóðið og útflutningur gefur okkur tækifæri á betri
nýtingu á öðrum tímum ársins.“
Hann sýnir blaðamanni nokkrar bækur sem hafa verið
prentaðar, þar á meðal bók í tilefni af sýningu Guggen-
heim sem opnuð var um liðna helgi. Það vekur athygli að
enginn kjölur er á bókinni, þó hún sé unnin eins og
harðkápubók. „Blaðsíðurnar voru saumaðar og límdar á
kilinum – svo var límið penslað á níu þúsund eintök.
Þetta er dæmigert fyrir verkefnin sem við fáum. Svona
bækur eru ekki prentaðar í sömu prentsmiðju og Harry
Potter. Það þarf útsjónarsemi og mörg handtök við
þetta. Það sýnir vel að við erum hátt skrifuð á þessum
markaði, að við fengum viðurkenningu frá Premium
Print Awards á dögunum fyrir prentun á listaverkabók-
um, sem eru ein helstu verðlaun prentiðnaðarins í
Bandaríkjunum.“
Horft til Evrópu
Og nú er sjónum beint að Evrópu. „Við stefnum að því að
útvíkka markaðssvæðið, erum byrjaðir að skoða Bret-
land og liður í því er tilraunaprentun fyrir Tate Modern,
en við horfum líka til Skandinavíu og í tengslum við
bókastefnuna í Frankfurt ætlum við að gera atlögu að
markaðnum í Norður-Evrópu – að reyna að nýta þá at-
hygli sem Ísland fær í gegnum Þýskaland. Við erum einn
af aðalstyrktaraðilum Sögueyjunnar Íslands, sem heldur
utan um þetta merkilega málefni, sem þátttaka Íslands
er. Það er munur fyrir Íslendinga að flytja út það sem við
höfum raunverulega þekkingu á, bókmenntirnar og allt
sem að þeim snýr. Við ætlum að þreifa á markaðnum, en
gera það af skynsemi, það þarf að hafa augun á kostn-
aðinum, og ef vel gengur þá setjum við meiri kraft í
starfsemina. Svona markaðssetning er langhlaup –
krefst mikillar þolinmæði.“
Og vettvangurinn er mikilvægur fyrir prentiðnaðinn á
bókastefnunni í Frankfurt. „Þetta er helsti viðburðurinn
fyrir útgáfuiðnaðinn í Evrópu og hann nær langt út fyrir
það – við hittum stóran hluta af viðskiptavinum okkar
frá Bandaríkjunum á bókastefnunni í fyrra. Það er stór-
kostlegt tækifæri að Ísland sé heiðursgestur þarna.“
Morgunblaðið/Sigurgeir S
Sérhæfing í prentun á
„skrítnum“ bókum
Í fljótu bragði virðist skjóta skökku við þegar prentsmiðja á Ís-
landi er samkeppnishæf á stórum markaðssvæðum úti í heimi
fyrst og fremst vegna þess að hún sérhæfir sig í að sinna kröfum
lítils og fámenns markaðar á norðurhjara veraldar.
Pétur Blöndal pebl@mbl.is
Nokkrar bækur sem Oddi hefur prentað á erlendum markaði.
Listaverkabók í tilefni af sýningu á Guggenheim-safninu.
Jón Ómar Erlings-
son segir fjöl-
breyttar kröfur
bókaþjóðarinnar
hafa skapað þann
kúltúr að hlut-
unum sé reddað.