Líf og list - 01.05.1951, Blaðsíða 16

REISUPASSI SÖLVA HELGASONAR
Anno 1843 samdi Sölvi Helgason falskt
vegabréf undir nafni sýslumannsins í
Norður-Múlasýslu þannig hljóðandi:
SYSLUMAÐVRINN yjir Norður-Múlayýslu gerir vitanlcgt, aO
herra xiljur- og gutlsmiður, múlari og hárskeri m. m. Solvi llelgu-
son Guðmundscn úskar í dag aj mcr rcúupassa jrú NorOur-
Múlasýslu yjir austur- og suður- og norSurjjúrSunga íslands til
ýmislcgra l>arjlegra erinda. MeSjram öSrum hans erindum œtlar
hann aS setja sig niSur i einhverri sýslu ú j>essari jerð sem annar
handvcrksmaSur, hver aS er þó jlestum handverksmönnum meiri,
og betur aS scr til sálar og líkama, og cr hann fyrir l'&ngu búinn
aS gera sig najnjrœgan norður- og austurfjórSungum landsins
með sínum jramúrskarandi gájum ú flestum smíSum og á alla
málma, klœði og trc; líka jyrir uppáfyndingar og ýmsar fróSlegar
og hugvitsjuUar konstir, en þó mest jyrir iSni, kapp, minni,
ústundan, súlarjlug, skapandi ímyndunarajl og lcrajt, bœði smckk,
tiljinning og jegurð í öllum búkmenntum og vísindagreinum, líka
svo jyrir karlmennsku, krajta, glímur, fjiir og fimleika, gang og
hörku, sund og handahlaup.
McS sundinu hejir hann bjargaS aS öUu samanlögSu 18 manns,
cr jalliS haja í ár, vötn (ströng og lygn) og sjó. A handahlaupum
hejir hann verið reyndur viS jœrustu hesta, t>ccSi nyrSra og eystra,
og hcjir hann (að jrúsögn annarra en hatui sjátjs) boriS langt aj.
Margar eru hans íþróttir jleiri og mciri, þó cigi sc hcr upptaldar,
og mastti þ<j tilnejna nokkrar, scm hann skarar jram úr öðrum i,
scm cru allar listir hér að ojan taldar, cinnig frábccr rúSvendni og
stilling, góSmennska og litillccti, hógvœrð og hreinskilni, greiði og
gjajmildi og jleira. Fyrir þessar dyggSir og listir, sem hann er
útbúinn með og sem hann sýnir jajnt öllum aj öUum stcttum,
þá er hunn elskaður aj hverjum manni í hverri röð, sem er, sem
verðugt er.
/’ESSl PASSl gildir jrú 1. úgústmún. I81>:í til þess þrítugasta
júnímúnaðar lSlili handa herra gullsmiS, málara og húrskerara S.
II Guðmundsen sem reisu reisupassi, en að öllu sem futlkominn
sýslupassi, ej hann setur sig niður í einhverri sýslu, cins og getið
er um hér að jraman. l’cssi passi gitdir fyrir herra Guðmundsen
héðan frú Norður-Mútasýstu yfir allan þann part landsins, sem
hcr er að jraman skrijaður (þótt enginn embœttismaður teikni á
hann) heim til Norður-Múlassýslu ajtur, ej hann sctur sig ekki
niður í einhverri sýslu á jerðinni, eins og ájorm hans er, sem
jyrr er sagt hér aö jraman.
I’ESSI VASSI GERJST gildandi jyrir lierra siljur- og gull-
smið, mútara og húrskcrara Sölva Ilclgason Guðmundscn til að
jara svo hart og hccgt um tandið, sem honum þóknast á þcssu
thnabili, sem hér er jyrr jrá sagt í passanum, því hann er í þeim
erindum, er hann vcrSur að haja hccga fcrð, cn j>að er við nútt-
úrujræði, að skoða grös og steina, máhna og svo jrv. En að
vctrinum œtlar hann að skoða, hvemig vcður haga sér til í
hverju héraði á þeim pörtum landsins, scm hann fer um (cða
rcisir um), og þarj hann að halda miktar skrijtir ú óllum þessum
fima, bœði dagbælcur, veðurbækur og lýsingarbwkur af ýmsum
pörtum landsins, líka teilcningar aj ýmsum hlutum s. s. fossum.
eyjum, fjöllum, jöklum, elfum, ám, brunahraunum, gjám, stöSum,
jjörðum, eyjum, dröngum, standbjörgum, cyðisöndum, örœjum,
skógum, dölum, giljum, grajningum, byggðum, bæjum, fislciver-
SÖLVI HELGASON (Sjálísmynd)
um, höndlunarstöðum, byggðarlögum, búnaðarhúttum og svo
mörgu og mörgu jlciru, sem eklci vcrður hér upp taliö, scm hann
adlar að skoða og sjá og um að skrija og sumt upp aS teikna m. jh
I’Atí ER MIN OSK og þénustusamleg tilmœli til allra, scm
margnefndan licrra gullsmið m, m, S. II. Guðmundsen jyrir hitta,
að þér látið hann grasscra frítt og liðsinnið, hjúlpið og lúnið
honum það, sem hann mcð þurfa kann til ferðarinnar, því það
cr óhætt jyrir hvem mann að hjálpa honum og lúna, ef hann
þess með þurja kann, þótt hann fjarlœgist þann, er kynni aS lúna
honum peninga og annað, cr hann kynni með þurja. Sjá hans
vitnisburð hcr að jraman.
PASSI I&SSÍ GILDIR, þó ekki sá getið um það að jrarnan <
passanum, yjir atlan VestjirSingafjórðung, ej herra Guðmundsen
ú þangað crindi, cða vill þar citthvað skoSa viðkomandi núttúru-
frœðinni, eða cj liann vill þar setja sig niður sem handverksmaS-
ur í einhverri sýslu þar. Samt gildir cklci þessi passi hvorki þar
nc í hinum fjóröungum landsins um lengra tímabil en hér e>t
getið um hcr að jraman, nefnilcga frá 1. ágústmánaðar 181)3 til
þess 30. júnímúnaðar 18H scm reisupassi, en að öllu scm sýslu-
passi, hvar sem hann sctur sig niSur t hverjum jjórðungi landsins,
og þarj hann eklci sýslupassa héðan frú Norður-Múlasýslu annan
en þenna.
Norður-Múlasýslu skrifstofu, 1. ágúst 18.(3.
(T. CIl. VALSUÖE).
16
LÍF og LIST