Líf og list - 01.05.1951, Síða 19

Heldurðu þú mundir ekki leyfa mér að sitja næst
þér í prófinu?“ .
„Þú getur það“, sagði hann dauflega. Svo hélt
hann áfram eins og upp úr hugsunum sínum:
„Auðvitað tek ég prófið“.
„Ekki ferðu að hætta í skólanum rétt fyrir
próf“, sagði ég.
„Nei, nei“, sagði hann. „Mamma vill það ekki,
en þrír mánuðir eru lengi að líð'a“.
Við sátum nokkru lengur. Ilann spurði mig,
hvernig veiðzt hefði í sumar og hvernig mér hefði
líkað á síldinni. Eg sagði honum allt eins og var.
Jafnframt horfði ég fram barinn, á mannskapinn,
sem kóm og fór. Það geri ég ætíð á barnum, þvi
að þarna koma margir, sem maður þekkir og
gaman er að' heilsa.
Auðvitað las ég ekkerl fyrir prófið frekar eu
endranær. T stað þess að sökkva mér niður í enska
málfræði, fór ég á barinn að spjalla við strákana,
og þegar samvizkan bauð mér að spreyta minnið
á nöfnum framandi borga og fjalla eða rifja upp
lýsingu á merkilegum gljúfrum, þá þaut ég út á
völl að sparka bolta. Stundum fór ég meira að'
segja í sundhöllina. Mömmu þótti ég latur, og
hún nuddaði allt hvað al’ tók; samt var eins og
færi af henni mesti móðurinn, þegar ég sagði ég
þekkti strák, sem mundi hjálpa mér.
Og fyrsti prófdagurinn kom. Það var landa-
fræði. Eg liélt tímanlega af stað og gekk liægt
niður í skóla. A leiðinni dró ég fram úr lmgskot-
inu ýmisleg nöfn, útlend og undarleg í munni, en
þó að ég kynni að segja þau, vissi ég varla, hvað
þau táknuðu, hvort þau voru borg eð'a fjall eða
gljúfur. Dauði og djöfull, sagði ég við sjálfan mig,
ljótt er það! Svo barði ég niður kvíðann með því
að tauta í sífellu fjögur orð fyrir munni mér: Bjössi
kann það allt, Bjössi kann það allt.
Eg settist næst honum. Kennslukonan stóð
frammi fyrir okkur, einbeitt og ströng á svip og
leit yfir hópinn sömu augum og skipstjóri ofan
úr brú, meðan verið er að toga. Við vorum ekki
fyrr setztir en hún gengur aftur í bekkinn og fer
að deila út prófblöðunum. Þá sá ég mér færi. Eg
laut að Bjössa og hvíslaði: „Er ekki allt í lagi?“
Um leið benti ég á hjartað í mér til merkis um,
að nú væri mikið í húfi. Bjössi leit upp, horfði á
nng dokunarstund, en augu hans hvikuðu af mér
aftur, án þess að hann segði neitt. Samt sýndist
nnér bjarminn í augum hans bera vott um skiln-
ing.
Svo fengum við prófblöðin. Ég leit í flýti yfir-
verkefnin. Það' var eins og spurningarnar styngju
mig í augun. Furðuleg nöl'n! Drottinn minn! Þá
leit ég til Bjössa; hann sat álútur og virtist. ekki
vita af neinu nema því, sem hann hafði fyrir
framan sig. Eg reif horn af einni örkinni og skrifa
í laumi: Get ekki 1. og 3. og (i. spurriingu. (Auð-
vitað þurfti ég helzt að l'á þær allar, en þetta
mundi duga). Síðan kastaði ég bréfmiðanum yfir
á borðið til Bjössa. Hann kom niður rétt við ol-
bogann, en Bjössi hafði sökkt sér niður í skriftirn-
ar og varð' einskis var. Eg beið rólegur. Kennslu-
konan hafði komið sér fyrir á tveim stólum að
baki okkar, aftast í bekknum. Eg vissi hún mundi
sérstaklega hafa gát á mér, svo að ég halla mér
aftur og læt sem ég sé að hugsa á ská upp i loftið.
Um leið renndi ég fætinum yfir að Bjössa, og með
því að teygja vel lir mér náði ég' til hans. Því
næst sparkaði ég lítillega í sköflunginn á honum.
Þá tekur hann eftir bréfmiðanum og grípur um
liann, flettir honum sundur og les. Svo lítur hann
á mig, og angist eða ég veit ekki hvað' skín úr
augum hans. Hann hristir höfuðið', bendir með
þumalputa aftur fyrir sig, hristir höfuðið enn nú
enn, fer svo aftur að skrifa.
Djöfull kom á mig. Ætlaði hann þá að svíkja
mig? Eg bölvaði honum í hljóði og kreppti hnef-
ana til að láta illskuna fá einhverja útrás. Samt
stóðst ég ekki freistinguna. Ég laut til hans og
hvíslaði allhátt: „Helvítið' þitt“; og í þessi tvö
orð lagði ég allan þann ískulda, sem hjarta mitt
átti. Ilann leit á mig annars hugar, fór síðan aft-
ur að skrifa.
Og ekki er að orðlengja það. T flýti rissaði ég
niður þetta litla, sem ég gat — rauk síðan út.
Eg beið eftir honum úti l’yrir. Hann kom ekki
fyrr en í lok tímans. Þá króaði ég hann af upp
við vegg og hlóð á hann öllum þeim ónöfnum,
sem ég kunni, en það var ekki svo lítið. Hann
horfði á mig á meðan og gapti eins og bjáni.
Mér létti mikið við þetta, en samt . . .
Nokkrum dögum síðar vorum við strákarnir
að ærslast úti í garði að afloknu prófi. Kemur
ekki Bjössi allt í einu út úr skólanum og fer að
lónast ])etta með fram veggnum eins og hans var
vandi. Þá flýgur mér í hug, að úti í horni garðs-
ins lá dauð rotta, farin dálítið að morkna, og- ég
Framhald á bls. 6.
LÍF og LIST
19