Líf og list - 01.12.1951, Blaðsíða 21

Þ JÓÐLEIKHÚSIÐ:
í ★ i-eiklist ★ 1
Hve gott og fagurt
Höfundur: W. SOMERSET MAUGHÁM
Leikstjóri: LÁRUS PÁLSSON
ÞEGAR LEIKDÓMUR þessi
kemur fyrir almenningssjónir,
munu sýningar á leiknum senn
á enda. Það ætti því að vera ó-
hætt að spjalla um hann í fullri
hreinskilni án þess að spillt
verði fyrir aðsókn, svo að neinu
nemi. Leikdómar í sýningarlok
hafa því sinn kost.
Þjóðleikhússtjóri hefur látið
hafa það eftir sér, að um leik-
ritaval upp á síðkastið hafi fjár-
hagsvonir nokkru ráðið. Slík
sjónarmið eru afsakanleg og
einnig oft og tíðum nauðsynleg.
En því miður hefur þeim, sem
leikinn völdu, heldur en ekki
fatazt tökin að þessu sinni. Og
þó hefði átt að liggja í augum
uppi, að leikur sem þessi væri
ekki vænlegur til fjáröflunar.
Helztu atriðin eru þessi: Þetta
er gamanleikur á versta aldurs-
skeiði, hvorki nógu gamall né
nógu nýr. Hann var nýstárlegur
rétt eftir fyrri heimsstyrjöldina,
en hann er það ekki eftir síðari,
nærri þrjátíu árum síðar. Þá var
söguefnið um heimkomu týndra
eiginmanna ferskt og freistandi,
en er nú orðið útþvælt fyrir
löngu og minnir einna helzt á
dagblöðin okkar, sem birta sömu
skrýtluna þrisvar á ári. Tilsvör-
in eru hnyttin, en mörg þeirra
orðin nú gamalkunn efnislega.
Þá er bygging leiksins vægast
sagt léleg, enda þótt höfundur-
inn heiti Somerset Maugham.
Ekki svo að skilja, að hann viti
ekki betur um uppistöðu leiks.
Ástæðan er einfaldlega sú að
efnið nær of skammt. Það er
þrotið eftir tvo þætti af þrem-
ur. Síðasti þátturinn er
skemmtilegur eftirmáli eða neð-
anprjón til að koma að smáýktri
svipmynd úr þjóðlífinu, sem
hann hefur ekki komið að í
W. SOMERSET MAUGHAM
öðrum verkum sínum. Höfund-
urinn fer þar út fyrir lögmál
leiksins. Það er furðulegt og
leiðinlegt í senn, að öll þessi at-
riði skuli hafa farið fram hjá
leikritavalsnefnd. Er það goðgá
af leikritahöfundi að benda á, að
ávinningur gæti orðið af því, að
einhver leikritahöfundur væri
hafður með í ráðum um leik-
ritaval? Sá einn kemst næst
leyndardómum leikritunarinnar,
sem sjálfur hefur fetað í fótspor
annarra leikritahöfunda — enda
þótt árangur þeirrar göngu hafi
reynzt misjafn.
Um afköst leikaranna er það
að segja, að ný met urðu tæpast
skráð. Leikurinn í heild var
þunglamalegri en efni stóðu til,
einhver skammdegisþreyta virt-
ist há leikurunum meira og
minna. INGA ÞÓRÐARDÓTTIR
lék stærsta hlutverkið, konuna
sem „átti“ tvo eiginmenn. Hún
var að sjálfsögðu eina leikkon-
an, sem átti heima í þessu hluí-
verki. Að sjálfsögðu lék hún víða
vel, en þó var af henni dregið
frá því að hún sýndi sinn hríf-
andi mömmuleik í Pabba. Leik-
ur hennar var sannfærandi og
og heillandi í hinum hversdags-
legri atburðum, þegar hún átti
að sýna sjálfselsku og skilnings-
skort yfirstéttarkonunnar á
elskulegan hátt. Hins vegar var
örvæntingin og hræðslan við
vandræðin alltof máttlítil. Þar
var einhver hálfvelgja, sem
veikti leik hennar. Hafi það ver-
ið leikstjóm að kenna, þá er það
„stíll“ á kostnað manngerðar.
Raddbeiting leikkonunnar var
í lakara lagi a. m. k. í fyrri hluta
leiks. Hún má ekki fara svo
mjög yfir hásvið raddarinnar,
sem er mjög veikt. Inga hef-
ur oft sýnt að hún getur beitt
röddinni niður á við („alt“svið-
ið) með ágætum árangri. í tal-
tækninni leggur hún of þunga
byrði á raddböndin í staðinn fyr-
ir að létta undir hana með
hljómmögnun og stei'kum fi'am-
LÍF og LIST
21